Тарих гос ответы 1-билет. Абдреева Аружан


Ф. И. Голощекинді Қазақ өлкесінің бірінші басшысы лауазымына тағайындау және оның "Кіші Қазан"саясатын іске асырудың басталуы



бет24/46
Дата09.05.2023
өлшемі121,77 Kb.
#91214
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   46
21. Ф. И. Голощекинді Қазақ өлкесінің бірінші басшысы лауазымына тағайындау және оның "Кіші Қазан"саясатын іске асырудың басталуы.
Филипп Исаевич Голощёкин (шын аты — Шая Ицикович; 9 наурыз 1876, Невель – 18 қазан 1941, Куйбышев) — большевик революционер, кеңестік саясаткер, Қазақстан өлкелік партия коммитетінің 1-ші хатшысы (1925–1933), 1932-1933 жылдардағы нәтижесінде 1,5 миллион адам қаза тапқан қазақ ашаршылығын тудырған Қазақ АКСР-дағы ұжымдастыруы үшін есте қалды.Кiшi Қазан саясаты ( 1925-1928жж ) Кiшi Казан 3 бөлімнен тұрды : Қазақ ауылдарын кеңестендiру ; Егістік - шабындық жерлердi қайта белу ; Бай шаруашылықтарын тәркілеу ; Ауылдарды кеңестендіру бағыты . Кіші Қазан саясатының басты максаты.1925 жылға дейін қазақ ауылдарында коммунистердi қолдамаған байлар , шаруалар көп болды.Көптеген қазақ ауылдарында Кеңестер болған жоқ немесе оларға байлар сайланған болатын 1926-1927 жж . ауылдык Кеңестер құру басталды . Ал 1927 жылы Кеңестерді қайта сайлау жузеге асырылған болатын.Кеңестердiң ықпалын күшейту және байлардын дегенiн болдырмау ушін коммунистер Кеңестің құрамын реттеді.Кедейлердiн , батырақтардың , әйелдер мен коммунистердің санын арттырды.1928 жылғы мәліметтер бойынша , ауылдык , селолык және болыстык кеңестердің құрамы 50-60 % -ға өзгерген.Кеңестер үшiн қазақ жерін басқару оңайға түсті . Егістік - шабындық жерлерді қайта белу.ҚазАКСР ОАК мен ХКК - нiн 1926 жылғы 20 мамырдағы қаулысына сай егіншілік пен шабындық жерлердi кайта белу басталды.Қайта белу 1926-1927 жж . жузеге асырылды . Бай шаруалардан 1360 мың десятина шабындық пен 1250 мың десятина егістік алқаптары тартып алынып , кедейлерге үлестiрдi . Бiрiақ , кедейлердiң жағдайы жiтi назарға алынбады . Себебі , жердi алғанымен багатын малдары және егін егеiтiн құрал саймандары болмады . Сол себептi кедейлер амалынын жоктыгынан алған жерлерiн бұрынғы иелерiне кайтарып беруге мәжбүр болды . Бұл өзгеріс ешқандай нәтиже бермедіГолощёкин Қазақстанға келісімен “қазақ ауылы үшін Кіші Қазан” ұранын көтерді. Осы ұран аясында ұжымдастыру саясатын жүзеге асыруда ірі қателіктер жіберді. Мұның салдары ауыр болды. Жедел ұжымдастыру, отырықшыландыру, тіпті урбанизациялау саясаты жаппай ашаршылыққа әкелді. 1,6 млн. қазақ қырылды, көп бөлігі Қытайға, Ресейге, Түрікменстанға, Өзбекстанға, Қырғызстанға, Иранға, т.б. өңірлерге босып кетті. Ұлтаралық қатынастар нашарлады, бұрыннан пайдаланылып келген араб әліпбиі өзгертіліп, латын алфавиті енгізілді


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   46




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет