Аталған қызметтердің орындалуына көптеген санаттағы кызметкерлер - барлық басқару деңгейінің басшылары экономист-менеджерлер, жоспарлаушы, атқарушылар т.б. өз үлесгерін қосады. Жоғары деңгейдегі басшылардың негізгі қызметі - кәсіспорын дамуының біртұтас стратегиясын құру немесе жоспарлау мақсатын негіздеу, мақсатқа жетудің негізгі әдістерін таңдау, жоспар құрудың әдістері мен технологиясын анықтау. Басқа иерархиялық деңгейдегі басшылар, сонымен қатар жоспарлау қызметінің мамандары ағымдық және тактикалык жоспарларды әзірлейді. Олардың қызметіне кэсіпорыннын сыртқы жэне ішкі ортасын талдау, бөлімшелердің келешектегі дамуына болжам жасау, кажетті ресурстарды, жоспарлы көрсеткіштерді есептеу және бағалау
жатады. (7-сурет).
Кәсіпорын қызметкерлері үшін жоспар әрекет етудегі басшылық болып саналады. Кәсіпорын күрделі басқару жүйесін білдіретін болғандықтан, жоспар мақсаттарына жету кәсіпорынның барлық бөлімшелерінің, директордан бастап қатардағы қызметкерлерге дейінгі барлық персоналдардың келісімінсіз мүмкін емес. Жоспар кәсіпкерлік пікірлерді негіздеу үшін, сонымен қатар алға қойылған мақсаттарға жету процесінде кәсіпорынды басқару үшін қолданылады. Сонымен бірге, көптеген кәсіпорындар жоспарлауды диспропорцияларды жою, ресурстарды тиімді және ұтымды пайдалану, өндірістік процестің ырғақтылығын қамтамасыз ету, анықталмаушылықты болдырмау құралы ретінде, сондай – ақ кәсіпорын көзқарасы тұрғысынан жағымсыз факторларға әсер ету мүмкіндігі ретінде қарастырады.
Кәсіпорынның жоспарлық органдарының құрамы мен ұйымдық құрылымы көптеген факторларға және өндірістің нақты жағдайларына, атап айтсақ, кәсіпорын мөлшеріне, өнім нарығының динамикалығына**, контрагенттердің тұрақтылығына, кәсіпорын бөлімшелерінің санына, құрамына және оларды ұйымдастыру формаларына, шығарылатын өнімнің сипаты мен ерекшеліктеріне және т.б. тәуелді болады.
