Учебное пособие для студентов медицинских факультетов Алматы, 2024 г. Ббк



бет79/103
Дата11.10.2024
өлшемі470,85 Kb.
#147699
түріУчебное пособие
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   103
Байланысты:
ОСНОВЫ МЕД ТЕРМИН ДЛЯ ПЕЧАТИ

Естесақтаңыз!
Латын тілінде демеуліктер тек екі септікпен қолданылады: табыс септігі және аблятивпен.

Предлоги, употребляемые с винительным падежом:

Табыс септігімен қолданылатын демеуліктер:




ad дейін,

ad 20,0 20,0 дейін (до, при, для)




ad дейін, кезінде, үшін


contra қарсы (против)
inter аралығында (между)
per арқылы; көмегімен (через; посредством) post кейін (после)

ad 20,0 20,0 дейін (до, при, для) ad usum internum ішке қолдану үшін арналған (для внутреннего употребления) аd decubitum жауыржара кезінде (при пролежнях)
contra tussim жөтелге қарсы (против кашля)

inter costas қабырғалар аралығында (между рёбрами)


per os ауыз арқылы (через рот )


per inhalationem ингаляция көмегімен (посредством ингаляции)

рost mortem өлімнен кейін (после смерти, посмертно)






кезінде, үшін

ad usum internum ішке қолдану үшін арналған







(для внутреннего употребления)







аd decubitum жауыржара кезінде (при







пролежнях)




contra қарсы

contra tussim жөтелге қарсы (против кашля)




(против)







inter

inter costas қабырғалар аралығында (между




аралығында

рёбрами)




(между)







per арқылы;

per os ауыз арқылы (через рот )




көмегімен

per inhalationem ингаляция көмегімен




(через;

(посредством ингаляции)




посредством)







post кейін

рost mortem өлімнен кейін (после смерти,




(после)

посмертно)

Предоги, употребляемые с аблятивом:

Аблятивпен қолданылатын демеуліктер:




cum
(с)

бірге

cum extracto шырсөлімен бірге (с экстрактом)




cum
(с)

бірге

cum extracto шырсөлімен бірге (с экстрактом)




ех -дан (из)

ex aqua судан (из воды)

ех -дан (из)

ex aqua судан (из воды)




pro
(для)

үшін

pro injectionibus инъекция үшін (для инъекций)

pro
(для)

үшін

pro injectionibus инъекция үшін (для инъекций)












































































Предлоги, употребляемые или с винительным падежом или с аблятивом:
Предлог in — в, на и sub — под управляют двумя падежамив зависимости от поставленного вопроса. Вопросы КУДА? ВО ЧТО? требуют винительного падежа, вопросы ГДЕ? В ЧЁМ? –
аблятива. Предлоги употребления предлогов с двойным управлением:

Табыс септігімен немесе аблятивпен қолданылатын демеуліктер:
in — ішінде (в), үстіне (на) және sub — астында (под) демеуліктері қойылған сұраққа байланысты екі септікте де қолданылады. Қай жерге? сұрағы табыс септігін талап етсе, қай жерде? сұрағы аблятивті талап етеді. Мысалы:




сауыт ішіне (в

қай жерге?

in vitrum (Асc.)




сауыт ішіне (в

қай жерге?

in vitrum (Асc.)

склянку)

(куда?)




склянку)

(куда?)







сауыт ішінде (в

қай жерде?

in vitro (Abl.)

сауыт ішінде (в

қай жерде?

in vitro (Abl.)

склянке)

(где?)




склянке)

(где?)







тіл астына (под

қай жерге?

sub linguam (Асc.)

тіл астына (под

қай жерге?

sub linguam (Асc.)

язык)

(куда?)




язык)

(куда?)







тіл астында (под

қай жерде?

sub lingua (Abl.)

тіл астында (под

қай жерде?

sub lingua (Abl.)

языком)

(где?)




языком)

(где?)




Рецептурные формулировки

Жиі қолданылатын рецептік формулировкалар

еx tempore қажетінше (по мере требования) in ampullis ампулаларда (в ампулах)
in capsulis капсулаларда (в капсулах)
in » желатин капсулаларында (в » gelatinosis желатиновых)
in » крахмал капсулаларында (в » amylaceis seu крахмальных или в облатках)
in oblatis
in spritz-tubulis шприц-тюбиктерде (в шприц-тюбиках) in tabulettis таблеткаларда (в таблетках)
in tabulettis қапталған таблеткаларда (в таблетках, obductis покрытых оболочкой)
in vitro пробиркада (в пробирке, в лабораторных условиях)

еx tempore қажетінше (по мере требования) in ampullis ампулаларда (в ампулах)
in capsulis капсулаларда (в капсулах)
in » желатин капсулаларында (в » gelatinosis желатиновых)
in » крахмал капсулаларында (в » amylaceis seu крахмальных или в облатках)
in oblatis
in spritz-tubulis шприц-тюбиктерде (в шприц-тюбиках) in tabulettis таблеткаларда (в таблетках)
in tabulettis қапталған таблеткаларда (в таблетках, obductis покрытых оболочкой)
in vitro пробиркада (в пробирке, в лабораторных условиях)

























































































































in vitro nigro

қара сауытта (в темной склянке )







in vitro nigro

қара сауытта (в темной склянке )




in vivo

тірі ағзада (на живом организме)

in vivo

тірі ағзада (на живом организме)

per inhalationem

ингаляция көмегімен (посредством ингаляции)

per inhalationem

ингаляция көмегімен (посредством ингаляции)

per os

ауыз арқылы (через рот, перорально)

per os

ауыз арқылы (через рот, перорально)

per rectum

тік ішек арқылы (через прямую кишку)

per rectum

тік ішек арқылы (через прямую кишку)

per se

таза күйде (в чистом виде)

per se

таза күйде (в чистом виде)

pro auctore (pro me)

автор үшін (для автора (для меня))

pro auctore (pro me)

автор үшін (для автора (для меня))

pro die

тәуліктік доза (суточная доза, на день)

pro die

тәуліктік доза (суточная доза, на день)

pro dosi

бір жолғы доза (разовая доза, на один прием)

pro dosi

бір жолғы доза (разовая доза, на один прием)

pro infantibus

балалар үшін (для детей)

pro infantibus

балалар үшін (для детей)

pro inhalatione

ингаляция үшін (для ингаляции)

pro inhalatione

ингаляция үшін (для ингаляции)

pro injectionibus

инъекция үшін (для инъекций)

pro injectionibus

инъекция үшін (для инъекций)

pro narcosi

наркоз үшін (для наркоза)

pro narcosi

наркоз үшін (для наркоза)

pro r(o)entgenо

рентген үшін (для рентгена)

pro r(o)entgenо

рентген үшін (для рентгена)

Лексический минимум №12
Aether, eris m – эфир
Barbitalum-natrium, i n – барбитал-натрий Belladonna, ae f – белладонна, итжидек (красавка) Cacao – какао
Cordigitum, i n – кордигит Crataegus, i f – долана (боярышник) Dimedrolum, i n – димедрол Diprophyllinum, i n – дипрофиллин Euphyllinum, i n – эуфиллин
Frangula, ae f – итшомырт (крушина) Furacilinum, i n – фурацилин

Лексикалық минимум №12
Aether, eris m – эфир
Barbitalum-natrium, i n – барбитал-натрий Belladonna, ae f – белладонна, итжидек (красавка) Cacao – какао
Cordigitum, i n – кордигит Crataegus, i f – долана (боярышник) Dimedrolum, i n – димедрол Diprophyllinum, i n – дипрофиллин Euphyllinum, i n – эуфиллин
Frangula, ae f – итшомырт (крушина) Furacilinum, i n – фурацилин




Hypericum, i n – шайқурай (зверобой) Mentholum, i n – ментол Nitroglycerinum, i n – нитроглицерин Phenacetinum, i n – фенацетин Rheum, i n – рауғаш (ревень) Saccharum, i n – қант (сахар) Tetracyclinum, i n – тетрациклин Validolum, i n – валидол
Urtica, ae f – қалақай (крапива) aethylicus, a, um – этилді (этиловый)
antidotum, i n – уқайырғы, антидот (противоядие) aqua, ae f – су (вода)
destillatus, a, um – дистилляцияланған (дистиллированный) fluidus, a, um – сұйық (жидкий)
obductus, a, um – қапталған (покрытый оболочкой) oleosus, a, um – майлы (масляный, в масле) quantum satis – қажетінше (сколько нужно) venenum, i n – у (яд)


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   103




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет