Университеттің 85 жылдығына арналған «Қазіргі заманғы математика: проблемалары және қолданыстары» III халықаралық Тайманов оқуларының материалдар жинағы, 25 қараша, 2022 жыл 455
студенттерді қоссақ, сауалнамаға қатысқан оқушылардың тӛрттен бірінен астамы
Қазақстандағы білім беру жүйесінің дамуы туралы оңды ештеңе айтпаған болып шығады.
Осы жағдайға байланысты білім беру деңгейі бойынша кӛштің басында тұрған
Финляндия, Сингапур, Германияның да білім беру жүйесі мен әдіснамаларына кӛз
жүгіртіп кетсек. Әрине олардағы білім беру жүйесін ӛзіміздің ӛтіп жүрген әдіснамамызға
сай жасап алуға әрекет жасау болып табылады. Солардың бірі Финляндия.
2.
Фин білімінің 5 фишкасы
Қазан айының басында Мәскеуде EdCrunch білім беру технологиялары
саласындағы конференция ӛтті. Martela EdDesign командасы Финляндияда білім беру
департаменті, мұғалімдер және сәулетшілер мектеп ортасын үздіксіз жақсарту үшін
бірлесіп жұмыс істейтін заманауи оқыту үрдістері туралы сессияға бастамашы болды
және ұйымдастырды. Әңгімелесуге Хельсинки қаласының білім департаментінің маманы
Илона Таймела мен жаңа Жәткәсаари мектебінің ректоры Кирси Мыллымаки қатысты.
Әңгімелесуді Martela EdDesign кураторы Елена Вавилова жүргізді.Білім беру жүйесі үнемі
фин мамандарының жіті бақылауында. Кафедра жаңа стратегияларды әзірлеуге ден қояды,
бағдарламалардың заман ағымына сай болуын қадағалайды, ал оқытушылар үнемі
біліктіліктерін арттырып отырады. EdCrunch конференциясындағы әңгімеге сүйене
отырып, біз фин білімінің жетістігіне әсер ететін 5 фактіні таңдадық.
Ендігі кезекте Сингапурдың білім беру әдіснамасына кӛз жүгіртіп, оның жақсы
жақтарын сабақ барысында қолданып кӛруге әрекет ету керек.
3.
Сингапурдың оқыту әдістемесі:оң және теріс жақтары
Сингапурлық оқыту әдістемесі дегеніміз не, оның жақсы және жаман жақтары
неде, оның дәстүрлі сыныптық-сабақ жүйесінен айырмашылығы неде. Неліктен
сингапурлық оқыту әдісіне қызығушылық бар.
Сингапур - әлемдегі ең жақсы мемлекеттік білім беру жүйесінің бірі ретінде әлем
қауымдастығына белгілі шағын мемлекет, соның арқасында Сингапур әлемдік рейтингте
тұрақты жоғары орынға ие, ал оның жас азаматтары әлемде математика және
жаратылыстану ғылымдары бойынша озық.
Сынып 4 адамнан топтарға бӛлінеді, әр топ жұмыс материалдарымен
жабдықталған: қағаз, дәптер, қаламдар және т.б. командалар тапсырмаларды алып,
орындайды. Белгі бойынша команда тез ӛзгереді, топтар араласады, жаңа командалар
құрылады (тӛрттік немесе жұп). Сұрақ немесе жаңа тапсырма беріледі, уақыт шектеулі,
балалар белсенді түрде ақпаратпен және дағдылармен алмасады. Мұғалімнің «тоқта!»
деген белгісі бойынша. ӛздігінен, ӛзара оқу тоқтатылады, мұғалім жалпы нәтижелерді
шығаруға кіріседі.Сингапурдың оқыту әдістемесі - бұл құрылымдар деп аталатын тезистер
мен формулалар жиынтығы, олардан LEGO блоктары сияқты сабақ құрастырылады.
Оларды бір-біріне кез келген ретпен қосуға болады.Әрбір құрылымның қатаң қаңқасы
және ӛзінің ағылшынша атауы бар. Барлығы 250-ге жуық құрылым бар, олардың ішінде
негізгілері:
«басқару мат» (сынып басқару) – оқушыларды 4 адамнан тұратын бір командаға
бӛлу: кімнің қасында және кім қарсы, қарсылас ретінде, олармен қалай сӛйлесу керек; бұл
құрылымды жүзеге асыру үшін студенттер үстелдері сәйкес реттеледі: екі үстел бірге
жылжытылады, студенттер бір-біріне қарама-қарсы отырады, олардың екеуі сӛзсіз
тақтамен қатарласады; балалар серіктес: бетте серіктес, иықта серіктес;
«жоғары бестік» (мұғалімнің кӛтерілген алақанына назар аударып, үнсіздік пен
зейіннің белгісі) – сабақтың басындағы қоңыраудан кейін қолданылады: мұғалім қолын
кӛтеріп, сыныпқа сілтеме жасайды: «Сәлем бестік !", Ал жауап ретінде студенттер де
қолдарын кӛтеріп, мұғалімге қарауы керек, құрылым мұғалімге назар аударуға және
жұмыстың келесі кезеңіне дайындалуға үйретеді. Бұл әдісті шапалақтаумен ауыстыруға
болады: мұғалім екі баяу шапалақтаудан кейін үш жылдам шапалақтайды; оқушылар