Ютап жогары оку орындарынын студенттерше, магистрлерше, докторанттарына, эдебиеттанушы галымдарга, сондай-ак эдебиет суйер кепшшк кауымга арналган
жүктеу/скачать 31,36 Mb. Pdf көрінісі
|
Әдеби сын
- Бұл бет үшін навигация:
- P.KapameBTiH «Жыр шыгарудан 6 ip iH in i
- 6 e p in , «батыршылык» «жомартгьщ», «гылымга кызыгу» секшд1 «керкем сипаттарга ундеу 37 Караныз: «Абай», 1993, №7, 38-бет. 38 Сонда.
| eHepi
екенш еске салып, тш мэселесше ерекше назар аударады. ¥ л т тш н щ халык ем1ршдеп аса мацызды фактор екещцгш баса айтады: «Белгш , бак neci адамдар айтады: «жыр, елец Ьэм бил ж сездерш сактамаган халык жансыз деп. Бул сез бек дурыс, неге десещз эр елдщ едщп, мысалы казактыц казактыгы, татардыц татарлыгы, орыстыц орыстылыгы ата-бабаларынан калган айырым тшдерш жогалтпай колданумен сакталады. Эр ел ез тшш сактау - ол елдщ жыр 1тэм есю сездерш сактамай мумкш болмайды. Муньщ уш1н де енерл1, гьшымды халыктарда бул «тш сактау» жайында бек мукияттык бар. Медреселер1нде балаларга калдырмай окытады, em6ip жыршы я шешен, дшмэрлардыц аузынан шыккан ce3i жазылмай-басылмай далада жогалып калмайды» - деп, эдебиеттщ тщщ, улттыкты сактаудагы мацызды рол1н угындыра тусед1. Гумардыц «сонгы замандарда б!зд1ц халыкка басшылык еткен надан адамдар б1зд!н халкымызды (казактыгымызды) сактайтын кымбатты жыр Ьэм бшнк сездерд1 ecKepin айтуды кунэ деп керсеткен мектептеп балаларымыз «Безжигт», «Заркум» окып, кулактарын бузып, рухтарын (казакшьшыгын) жоюга айналган» - деп, ащы шындыкты ашып айтуынан ултын шын суйген оныц болашагы ушш кам жеген улкен азаматтык тулгасы кершед1. ¥лтты сактау унпн тщщ сактау, ултты дамыту ymiH тщ и, оныц барлык кад1р-касиепн жаркырата тусетш эдебието дамыту кажет екенд1гш сол кездщ ез1нде-ак Гумар сынды ултжанды азаматтар барынша айта б!лд{, халкына елд1кт1 сактаудьщ жолын айтып жар салды. P.KapameBTiH «Жыр шыгарудан 6 ip iH in i дэреже максут: эр елд1ц ана тшш Ьэм ондагы шешенд1кт1 жогалтпай сактау болады. Екшнп дэреже максут: ол тэтй жыр аркылы окушыларга эсер 6 e p in , «батыршылык» «жомартгьщ», «гылымга кызыгу» секшд1 «керкем сипаттарга ундеу 37 Караныз: «Абай», 1993, №7, 38-бет. 38 Сонда. Эдеби сын тарихы 23 болатындыгын» айта келш, эдеби шыгармаларды багалаганда «6ipiHini - шешендк, тэттш к жагына кез яаберу, екшпп - анау сокгыларга назар салу керек» - деп туйед1 ез ойларын. М.Дулатовтьщ казак мектебше арналган «Кирагат» (1914) атгы эдеби оку ютабында да кер- кем эдебиеттщ табигаты жайлы Kepiirri ойлар баршылык. «3p6ip жазылган сез жазушынын сез1ну1мен есту1мен, керу1мен (табигаттан Ьэм адамньщ турмысынан) шыккан нэрсе. Озшщ коршап турган табигат Ьэм гурмысты сезу, Kopyi жазушыньщ ойында ретке келш, магынага айналганнан кешн сез болып сейленш, жазу болып жазылып шыккан хикаялар, мысалдар, eprerinep, елевдер жазушьшьщ ойы, табигаттьщ, турмыстыц кецш не тускен cyperi, соньщ ушш окушысы да жазушынын сезшгешндей сезш, ойлаганындай ойлап 11 эм сол ойлаган ез рет1мен, ез магынасымен тусшерге Ьэм жадында багалаганда «6ipiHini - ш еш ендк, тэттш к жагына кез >Ki6epy, eKiHnii - анау сокгыларга назар салу керек» - деп туйед1 ез ойларын. М.Дулатовтьщ казак мектебше арналган «Кирагат» (1914) атты эдеби оку ютабында да керкем эдебиеттщ табигаты жайлы Kepiicri ойлар баршыльщ. «0p6ip жазылган сез жазушы нын сезшу1мен есту1мен, керу1мен (табигаттан Ьэм адамньщ турмысынан) шыккан нэрсе. Озшщ коршап турган табигат Ьэм турмысты сезу, Kepyi жазушынын ойында ретке келш, магынага айналганнан кешн сез болып сейленш, жазу болып жазылып шыккан хикаялар, мысалдар, ертегшер, елендер жазушынын ойы, табигаттьщ, турмыстыц кецш не тускен су- жүктеу/скачать 31,36 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|