Зачет сұрақтары
Неке мен отбасының альтернативті формалары
жүктеу/скачать 88,4 Kb.
|
| 14. Неке мен отбасының альтернативті формалары.
Отбасының альтернативтік формалары -Толық емес отбасылар -Некесіз бірге тұру -Жеке бастың бөлек тұруы -Гомосексуалдық жұптар -1989 ж., Данияда алғаш рет бір жыныстық некеге салынған тыйым алынып тасталынды -Норвегия (1993), Швеция (1995), Нидерланды (2001) -1996 ж. АҚШ конгресі бір жыныстық некеге тыйым салу туралы заң қабылдады Швецияда, 1988 жылдан бастап, азаматтық және шіркеу некеге тұрумен қатар неке қатынастарының формасы «самбо» заңдастырылды. Самбо ерлі-зайыптылардың қандай да бір заңдық міндеттемелеріне әкеп соқпайды, мүлікті жеке меншікке, жинақ, табыс, қарым-қатынас еркіндігі мен некеге байланысты. Заң бірлескен балаларға қамқорлық жасау үшін самбо жасаған жұбайларды ғана міндеттейді. Годвиндік отбасы («үйлену некеге тұру», «қонақ үйлену») - ерлі-зайыптылардың бөлек тұруыі, ортақ үй және өмірлерінің болмауы. Моногамдық некенің отбасылық емес нысаны алғаш рет XVIII ғасырда сипаттаған В. Годвин болған. Конкубинат – некедегі ер адам мен мен ресми түрде некеде тұрмайтын әйел арасындағы қарым-қатынас, әдетте мұндай қатынаста ортақ бала болып, материалдық жағынан қолдан танылады. Коммуна - балаларды басқару және тәрбиелеу үшін бірнеше отбасының одағы. ХХ ғасырда отбасылық-неке қатынастарының балама түрлері дамыды. Бұл қатынастар заңдылығы заңмен танылған ядролық моногамды отбасынан ерекшеленеді, кейде олар моральдық нормалар мен әлеуметтік идеяларға қайшы келеді. Отбасылық-некелік қатынастардың мұндай нысандарына: азаматтық некелер, толық емес отбасылар немесе бір ата-анасы бар отбасылар, бір жынысты некелер, жалғыздық және коммуналар жатады. Азаматтық неке (бірге тұру) - ерлер мен әйелдердің рәсімделмеген құқықтық қатынастармен бірге тұруы. Мұндай қатынастардың таралуына индустрияландыру, моральды ырықтандыру, әртүрлі идеологиялар және т.б. ықпал етті. толық емес отбасылар немесе бір ата-анасы бар отбасылар ажырасу, ерлі-зайыптылардың біреуінің қайтыс болуы немесе әйелдің некеден тыс бала тууы нәтижесінде қалыптасады. Негізінен, бұл үрдіс мұндай отбасыларда әйел бар екеніне байланысты. Алайда, егер бұрын үйленбеген әйелдің дүниеге келуі ұят деп саналса, бүгінде көптеген қоғамдарда бұл фактке көзқарастар өзгерді. Бір жынысты отбасылар жақын зерттеу нысаны ретінде жақында пайда болды. Осы уақытқа дейін әлемде бір жыныстағы адамдардың бірге өмір сүруін отбасы деп санауға бола ма, бір жынысты некені заңдастыру керек пе, бала тәрбиесіне сенуге бола ма және т.б. бүгінгі таңда бір жынысты неке Нидерландыда, Бельгияда, Испанияда, Канадада, Норвегияда, Швецияда, Португалияда, АҚШ-тың жекелеген Штаттарында және басқа елдерде заңдастырылды. Жалғыздыққа бейімділік бүгінде көптеген адамдар білім алуға және мансапқа көп уақыт жұмсайтындығына байланысты. Сондай-ақ, серіктестері қайтыс болған Қарт адамдардың көпшілігі жалғыз қалады. Коммуналар дәстүрлі ядролық отбасын әдейі қабылдамайды, бұл отбасылық-неке тәжірибесі индивидуализм мен жыныстардың теңсіздігін мәңгі жасайды, отбасыларға мүлікті жинақтаудың және оны кейіннен балаларға мұра етудің біржақты функциясын береді. Коммуналар Батыс жастарының дәстүрлі отбасын анықтайтын тұтынушылық қоғам құндылықтарының үстемдігіне жауап ретінде пайда болды. Соңғы жылдардағы нақты тәжірибе көрсеткендей, отбасылық-неке қатынастарының алуан түрлілігі келесі факторлармен анықталады: қоғамның экономикалық және әлеуметтік даму деңгейі; елді мекеннің басым түрі; тарихи дәстүрлер, әдет-ғұрыптар мен әдет-ғұрыптар,этникалық және діни мәдени элементтер. Сондықтан, неке-отбасы қатынастарының барлық осы формалары күрделі өзара әрекеттесуде және өзгерістердің үздіксіз динамикасында. жүктеу/скачать 88,4 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|