Исследование термических свойств трансформатора напряжения типа
ЗНОЛ-27,5 У3 при различных температурах. Измерения проходили при внешней
температуре t=21
0
C, относительной влажности воздуха φ = 57%, атмосферном
давление 92,2 кПа. После измерений при температуре t=21
0
C, трансформатор
поместили в многоконтактное реле температуры, и получали различные
температуры. Расчеты проводились с помощью преобразователя напряжения,
прибора эталонного многофункционального Энергомонитор 3,1К, и магазина
нагрузок МР 3025.
Таблица 4 – Измерения погрешностей напряжения при t= +21
0
C
Вторич-
ная
обмотка
(измери-
тельная)
Нагрузка
(В·А)
%
от
V
g
Погрешность напряжения
(%)
Угловая погрешность
(в минутах)
Измеренное
значение
Погрешность
(%)
Измеренное
значение
Погрешность
(в минутах)
a-b
(класс
0,5)
18,75 (25
%)
120
0,38
± 0,5
14, 58
± 20
100
0,40
18,12
80
0,41
18,31
50
0,45
18.92
20
0,42
18,54
Таблица 5 – Измерения погрешности напряжения при t= -45
0
C
Вторич-
ная
обмотка
(измери-
тельная)
Нагрузка
(В·А)
%
от
V
g
Погрешность напряжения
(%)
Угловая погрешность
(в минутах)
Измеренное
значение
Погрешность
(%)
Измеренное
значение
Погрешность
(в минутах)
a-b
(класс
0,5)
75 (100
%)
120
0,29
± 0,5
14,48
± 20
100
0,37
17,24
80
0,40
19,23
50
0,42
18,41
20
0,39
17,54
Таблица 6 – Измерения погрешности напряжения при t= +45
0
C
Вторич-
ная
обмотка
(измери-
тельная)
Нагрузка
(В·А)
%
от
V
g
Погрешность напряжения
(%)
Угловая погрешность
(в минутах)
Измеренное
значение
Погрешность
(%)
Измеренное
значение
Погрешность
(в минутах)
120
0,38
12, 11
Zertteušì – Issledovatel’ – The Researcher ISSN 2307-0153
№№4-6(96-98), сәуір-маусым, апрель-июнь, April-June, 2014
______________________________________________________________
21
a-b
(класс
0,5)
18,75 (25
%)
100
0,36
± 0,5
16,44
± 20
80
0,40
17,13
50
0,46
17.44
20
0,41
17,58
a-b
(класс
0,5)
75 (100
%)
120
0,31
± 0,5
14,55
± 20
100
0,34
16,88
80
0,42
18,16
50
0,44
17,22
20
0,35
16,77
Таблица 7 – Измерения погрешности напряжения при t= -50
0
C
Вторич-
ная
обмотка
(измери-
тельная)
Нагрузка
(В·А)
%
от
V
g
Погрешность напряжения
(%)
Угловая погрешность
(в минутах)
Измеренное
значение
Погрешность
(%)
Измеренное
значение
Погрешность
(в минутах)
a-b
(класс
0,5)
18,75 (25
%)
120
0,38
± 0,5
13, 11
± 20
100
0,40
17,08
80
0,43
18,45
50
0,45
18.19
20
0,42
18,00
a-b
(класс
0,5)
75 (100
%)
120
0,29
± 0,5
15,04
± 20
100
0,32
16,71
80
0,41
18,77
50
0,43
18,08
20
0,39
17,46
Таблица 8 – Измерения погрешности напряжения при t= +50
0
C
Вторич-
ная
обмотка
(измери-
тельная)
Нагрузка
(В·А)
%
от
V
g
Погрешность напряжения
(%)
Угловая погрешность
(в минутах)
Измеренное
значение
Погрешность
(%)
Измеренное
значение
Погрешность
(в минутах)
a-b
(класс
0,5)
18,75 (25
%)
120
0,38
± 0,5
14, 58
± 20
100
0,40
18,12
80
0,41
18,31
50
0,45
18.92
20
0,42
18,54
a-b
(класс
0,5)
75 (100
%)
120
0,29
± 0,5
14,48
± 20
100
0,37
17,24
80
0,40
19,23
50
0,42
18,41
20
0,39
17,54
Исследования
с
применением
эпоксидной
смолы
в
качестве
изоляционного материала. Отвержденные смолы характеризуются высокой
адгезией к металлам, стеклу, бетону и другим материалам, механической
прочностью, водо- и химической стойкостью, хорошими диэлектрическими
показателями. Эпоксидные смолы способны отверждаться в обычных условиях, а
Zertteušì – Issledovatel’ – The Researcher ISSN 2307-0153
№№4-6(96-98), сәуір-маусым, апрель-июнь, April-June, 2014
______________________________________________________________
22
также при пониженных (до -15
0
С) или повышенных (+60... +125
0
С) температурах. В
качестве отвердителей используются полиамины, многоосновные кислоты и их
ангидриды, многоатомные фенолы, третичные амины. Отличительная особенность
эпоксидных смол при отверждении – отсутствие выделения летучих веществ и малая
усадка (0,1 – 3%). Эти смолы применяются в электротехнической и
радиоэлектронной промышленности, авиа-, судо- и машиностроении, а также в
строительстве – как компонент заливочных и пропиточных компаундов, клеев,
герметиков, связующих для армированных пластиков [2].
Реологические характеристики эпоксидной смолы являются наиболее важным
фактором для улучшения операционной эффективности и по усилению безопасности
условий труда на производстве. В данном исследовании изменение вязкости
наблюдалось с ростом количества упрочняющего элемента диоксида кремния (SiO
2
).
Вязкость была измерена в диапазоне температур от 30
0
С до 90
0
С, при этом рабочий
диапазон
температуры
составляет
40-60
0
С.
Вязкость
была
измерена
экспериментально, с помощью изменении количества диоксида кремния в диапазоне
10-60% по весу с помощью вискозиметра Брукфилда (DV-II + Pro). Термическую
стабильность эпоксидной смолы оценивали с помощью бисфенола – А эпоксидной
смолы,
отвердителя
полиамида,
и
модифицированного
отвердителя
(циклоалифатический амин). Пресс форма использовалась как панель тестирования
и была изготовлена из формы размерами 100 мм х 100 мм х 100 мм, ширина, глубина
и высота, соответственно (рис. 2).
Смесь эпоксидной смолы и отвердителя выливали в форму и держали 70 мин
при температуре t=60
0
С после появления пузырей. Диоксид кремния (SiO
2
) был
выбран в качестве укрепляющего элемента и термическая стабильность была
оценена по содержанию диоксида кремния. Термическая стабильность была
протестирована в печах с диапазоном температур от 120
0
С до 180
0
С и были
измерены коэффициент термической деформации (β). Расчеты были проведены по
формуле:
?????? = 1 −
??????
??????
− ??????
??????
??????
??????
1 −
??????
??????
− ??????
??????
??????
??????
1 −
??????
??????
− ??????
??????
??????
??????
(1)
где, x
f
, y
f
, z
f
– ширина, длина и высота в мм после аксиального термического
теста, x
i
, y
i
, z
i
– размеры до испытания в мм.
а) вискозиметр Брукфилда (DV-II + Pro)
Zertteušì – Issledovatel’ – The Researcher ISSN 2307-0153
№№4-6(96-98), сәуір-маусым, апрель-июнь, April-June, 2014
______________________________________________________________
23
б) Форма и образцы эпоксидной смолы с диоксидом кремния
Рис. 2
Диоксид кремния (SiO
2
) был выбран в качестве укрепляющего элемента, чтобы
улучшить механические свойства и термическую стабильность трансформатора.
Добавление диоксида кремния (SiO
2
) способен улучшить термическую стабильность
трансформатора, но его работоспособность уменьшается с увеличением вязкости
смеси эпоксидной смолы с диоксидом кремния. Таким образом, изменение вязкости
смеси эпоксидной смолы с диоксидом кремния (SiO
2
, диоксид кремния выступал в
качестве укрепляющего элемента) с ростом температуры показан на рис. 3.
Рис. 3 – Изменение вязкости эпоксидной смолы содержащую диоксид кремния (%)
Анализ. Исследования были проведены с целью проверки нового
трансформатора напряжения типа ЗНОЛ-27,5 У3 с использованием эпоксидной
смолы, содержащей диоксид кремния (SiO
2
). Термические испытания были
проведены в широком диапазоне температур, от -50
0
С до +50
0
С, и показали, что
погрешность напряжения на трансформаторе незначительно. Трансформатор
показал хорошую работоспособность, как при повышенных температурах, так и при
повышенной влажности. С большим увеличением температуры физические свойства
смолы могут ухудшиться. Таким образом, важно контролировать температуру во
Zertteušì – Issledovatel’ – The Researcher ISSN 2307-0153
№№4-6(96-98), сәуір-маусым, апрель-июнь, April-June, 2014
______________________________________________________________
24
время эксплуатации. При температурах ниже 100
0
С химическое соединение
эпоксидной смолы оказалось устойчивым.
При высоких температурах физические свойства смолы могут ухудшиться.
Таким образом, важно контролировать температуру во время эксплуатации. При
температурах ниже 100
0
С химическое соединение эпоксидной смолы устойчивое. В
данной работе экспериментально были проведены исследования добавления
диоксида кремния (SiO
2
) в качестве отвердителя, что способствовала улучшению
механических свойств и термической стабильности трансформатора. Был проделан
анализ по оптимальному содержанию диоксида кремния:
1) Вязкость уменьшается с увеличением температуры, и увеличивается с
содержанием по весу диоксида кремния.
2) Вязкость должна контролироваться в диапазоне 5000-7000 cP, что позволяет
поддерживать нормальную работоспособность трансформатора с изоляцией
эпоксидной смолы при температурах 50-60
0
С.
3) Самое лучшее содержание диоксида кремния (SiO
2
) не меньше 50% в смеси
[3].
Заключение. При изготовлении трансформаторов немаловажную роль играет
применении изоляционных материалов. Также их термические свойства,
влагостойкости и химической стойкости являются основными критериями качества
и долгосрочности электрооборудования.
В
результате
проведенных испытаний
установлено,
что
образцы
трансформаторов напряжения типа ЗНОЛ-27,5 У3, производства АО «Кентауский
трансформаторный завод», г. Кентау с использованием эпоксидной смолы,
содержащей диоксид кремния (SiO
2
) соответствуют требованиям ГОСТ 1983-2001 и
готов к эксплуатации.
Литература
1 Каталог силовых трансформаторов и шкафных конструкций АО «Alageum
group», Кентауский трансформаторный завод.
2 Рычков С.Н. Литая изоляция в трансформаторах // Энергетика и
промышленность России. – №10. – 2009.
3 Seung-Bum Lee, In-Kwon Hong. Thermal deformation of epoxy type resin for
transformer // Journal of Industrial and Engineering Chemistry. – №17. – 2011. – 404-409.
Zertteušì – Issledovatel’ – The Researcher ISSN 2307-0153
№№4-6(96-98), сәуір-маусым, апрель-июнь, April-June, 2014
______________________________________________________________
25
ОҚЫТУДЫҢ ТЕОРИЯСЫ МЕН ТӘЖІРИБЕСІ –
ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА ОБУЧЕНИЯ
БЕЙСЕНОВ Сакен Нурлибаевич,
«С. Асанов атындағы жалпы орта мектебі» КММ директорының
бейіндік оқыту жӛніндегі орынбасары, «Сырдария» университетінің
магистранты, Талапты ауылы, «Ынтымақ» ауыл әкімшілігі,
Мақтаарал ауданы, Оңтҥстік Қазақстан облысы, Қазақстан Республикасы
ЭЛЕКТРОНДЫҚ ОҚУЛЫҚ ЖАСАУ ӘДІСТЕРІ ЖӘНЕ ТҤРЛЕРІ
Аңдатпа
Мақалада электрондық оқулық ерекшеліктері жҽне оны оқыту үрдісіне
тигізетін ҽсері жайында мҽлімет келтірілген. Электрондық оқулық жасау ҽдістері
жҽне түрлері туралы айтып ҿтілген. Электрондық оқулық жасау технологиясы жҽне
орындау кезеңдері талданған. Macromedia Flash бaғдaрлaмaсы кҿмегінде оқулық
жасау ҽдістері, интерaктивтік эффектілер, видеоклиптер, қабаттар амалдары жҿнінде
мҽліметтер берілген.
Кілт сӛздер: батырма, барлық дыбысты тоқтату, тоқтату, фильмді
жүктеу, жіберу, қосулы.
Қазақ халқына арналған Жолдауында Президент Н.Ҽ. Назарбаев ендігі жерде
ҿсіп-ҿну, ҽлемдік ҿркениетке жетудің бірден-бір жолы білім мен ғылым саласында
екендігінде баса назар аударды. Қазіргі кезде жас ұрпаққа сапалы білім мен саналы
тҽрбие беруде озық үлгідегі дүние жүзілік технологиялық жаңалықтарды қолдануға
мол мүмкіндік бар. Болашақ мамандық иесі, қоғамның мүшесі, жан-жақты ҿскелең
білім беру үшін бұрынғы уақыттағы ҽдіснамалардың қажетісін қолданып, ескіргенін
алып тастап, неғұрлым жаңа технологиялық ҽдістерді жүзеге асырудың тиімді
жақтары анық байқалғандығын айтты.
Білім беру жүйесін басқаруды қолдаудағы басты құрал болуы себепті
электрондық оқыту жүйесі білім беру ортасы жайлы барлық қажетті мҽліметтерді
сақтауы тиіс. Сондай-ақ, ол – білімді дамытудың ақпараттық жҽне ғылыми-
ҽдістемелік қамтамасыз ету құралы, екіншіден, электрондық оқыту жүйесінің кез
келген түйінінен мҽліметтерді орталықтандырып жинақтау арқылы білім беру
жүйесінің мониторингін жасау құралы, үшіншіден, білім беру жүйесі туралы қажетті
статистикалық мҽліметтерді жҽне түрлі аспектілер бойынша есеп беруді
қалыптастыруды қамтамасыз ететін шешім қабылдау құралы ретінде ҽрекет етуі
тиіс.
Педагогикалық талдау басқару циклы құрылымында ерекше орын алады: бір-
бірімен байланысқан функциялардан тұратын кез-келген басқару циклы талдаудан
басталып, талдаумен аяқталады. Басқару қызметінің жалпы тізбегінен
педагогикалық талдауды алып тастау оның күйреуіне жол береді, ҿйткені жоспарлау,
ұйымдастыру, бақылау, реттеу функцияларына ҿз кезегінде талдау жасалмаса, ол
логикалық қорытындыға жете алмайды.
Педагогикалық талдау педагогикалық басқару процесінде тікелей емес, оқу-
тҽрбие барысында іске асырылатын болғанықтан мұғалім сабақ, тҽрбиелік туралы
ҿткізер алдында соған тікелей қатысты болатын педагогикалық жағдайдың негізгі
элементтерін ескеруі жҽне жан-жақты талдауы тиіс. Оқушылардың білім, іскерлік
дағдысының сапасы – кҿлемі, тереңдігі, жүйелілігі, түсініктілігі, танымдылығы;
Zertteušì – Issledovatel’ – The Researcher ISSN 2307-0153
№№4-6(96-98), сәуір-маусым, апрель-июнь, April-June, 2014
______________________________________________________________
26
оқушылардың жалпы білім берудің барлық сатысындағы білім сапасы; оқушылар
біліміндегі типтік олқылықтар мен олардың себептері; оқушылардың компьютерлік
білімі жҽне т.б.
Электрондық оқыту жүйесін білім беру ұйымдарына енгізу міндеттерінің бірі –
оқу-тҽрбие үдерісін автоматтандыру болып табылады.
Басқаруда оқушылар білім жайлы мҽліметтерді орталықтандырып жинақтау
арқылы білім сапасы, үлгерімі, білімділік дҽрежесі, үлгерім дҽрежесіне мониторинг
жасауды автоматтандырып, «Бірлестік рейтингі» тақырыбында ұстазадар жұмысын
электронды түрде талдап, салыстыру мүмкіндігін жасадық.
«Сиқырлы ҽріптер» электронды нұсқаулығында титулдық бетті құрғанда терезе
ҿлшемін 800Х600 етіп орнатамыз. Титулдық бетте (1 сурет) мекеменің аталуы «ОҚО
Мақтарал ауданы С. Асанов атындағы ЖОМ», мҽзір бетке ҿту батырмасы «Сиқырлы
ҽріптер», аңдатпа, пайдаланушыға нұсқаулық, ҽдебиеттер тізімі, авторлар құрамы
енгізіледі.
«Аңдатпа» батырмасын басқанымызда 48 кадрда орналасқан мҽліметті ашып
кҿрсетуімз үшін Action – Button ҿрісіне «on (release){gotoAndStop(48);}»
ActionScript-ін енгіземіз.
«Пайдаланушығы нҧсқаулық» батырмасын басқанымызда 49 кадрда
орналасқан мҽліметті ашып кҿрсетуімз үшін Action – Button ҿрісіне «on
(release){gotoAndStop(49);}» ActionScript-ін енгіземіз.
«Әдебиеттер тізімі» батырмасын басқанымызда 51 кадрда орналасқан
мҽліметті
ашып
кҿрсетуімз
үшін
Action
–
Button
ҿрісіне
«on
(release){gotoAndStop(51);}» ActionScript-ін енгіземіз.
«Авторлар» батырмасын басқанымызда 52 кадрда орналасқан мҽліметті ашып
кҿрсетуімз үшін Action – Button ҿрісіне «on (release){gotoAndStop(52);}»
ActionScript-ін енгіземіз (2 сурет).
1 сурет
Zertteušì – Issledovatel’ – The Researcher ISSN 2307-0153
№№4-6(96-98), сәуір-маусым, апрель-июнь, April-June, 2014
______________________________________________________________
27
2 сурет
«Мәзір» бҿлімінде орналасқын
flash филімінде «Ҽріптер мен мысалдар»,
«Ойлан, тап», «Ҿз бетімізше оқып үйренейік», «Қазақ ҽліпбиі», «Тестілеу»,
«Жұмбақтар», «Сҽйкесін тап» тапсырмалары орналасқан.
«
Әріптер мен мысалдар» батырмасына ҽрекетке түсіргенімізде alipp.swf flash
филімі іске қосуымыз үшін
Action – Button ҿрісіне «on (release){loadMovie Num
("alipp.swf","");} ActionScript-ін енгіземіз.
«
Ойлан тап» батырмасына ҽрекетке түсіргенімізде 01.swf flash фильмін іске
қосуымыз үшін
Action – Button ҿрісіне «on (release){loadMovie Num ("01. swf
","");} ActionScript-ін енгіземіз.
«Ӛ
з бетімізше оқып ҥйренейік» батырмасын ҽрекетке түсіргенімізде uz.swf
flash фильмін іске қосуымыз үшін
Action – Button ҿрісіне «on (release){loadMovie
Num ("uz.swf","");} ActionScript-ін енгіземіз.
«
Қазақ әліпбиі» батырмасын ҽрекетке түсіргенімізде kaz alipbi.swf flash
фильмін іске қосуымыз үшін
Action – Button ҿрісіне «on (release){loadMovie Num
("kaz alipbi.swf","");} ActionScript-ін енгіземіз.
«
Тестілеу» батырмасын ҽрекетке түсіргенімізде
test1.swf
flash фильмін іске
қосуымыз үшін
Action – Button ҿрісіне «on (release){loadMovie Num
("test1.swf","");} ActionScript-ін енгіземіз.
«Ж
ҧмбақтар» батырмасын ҽрекетке түсіргенімізде
j1.swf
flash фильмін іске
қосуымыз үшін
Action – Button ҿрісіне «on (release){loadMovie Num ("j1.swf ","");}
ActionScript-ін енгіземіз.
«
Сәйкесін тап» батырмасын ҽрекетке түсіргенімізде
t1.swf
flash фильмін іске
қосуымыз үшін
Action – Button ҿрісіне «on (release){loadMovie Num ("t1.swf","");}
ActionScript-ін енгіземіз.
flash фильмін іске қосуымыз үшін
Action – Button ҿрісіне
«on (release){ loadMo;
«
Тапсырмалар» батырмасына ҽрекетке түсіргенімізде
sebet.swf vie Num
("sebet.swf","");} ActionScript-ін енгіземіз.
Zertteušì – Issledovatel’ – The Researcher ISSN 2307-0153
№№4-6(96-98), сәуір-маусым, апрель-июнь, April-June, 2014
______________________________________________________________
28
3 сурет
«
Достарыңызбен бөлісу: |