Болезни хлопчатника и подсолнечника

Дәріс

• Тақырыбы: «Мақта дақылының аурулары. Таралу ареалы, зияндылығы, қоздырғыштардың биологиясы, инфекция қоры және қорғау шараларының жүйесі».
• Мақсаты:«Мақта дақылының негізгі ауруларымен танысу»

Қарастырылатын сұрақтар:

• 1 Мақта аурулары
• 2 Мақтаны кешенді аурулардан қорғау шаралары

1 Мақта аурулары

• Гоммоз -Xanthomonas malvacearum бактериясы. Мақта егілетін барлық аудандарда жиі таралған ауру. Ауру вегетацияның барлық кезеңінде өсімдіктің жер үсті мүшелерінде білінеді.

Жапырақ бетінде бұрышты, майлы, қошқыл-жасыл дақтар түзіледі. Дақ беті шырыштанып кеуіп қабыршықтанады. Егер жапырақ жүйкесі залалданса, онда жүйкені бойлап шырыш бөлінеді. Жапырақтан ауру сағағына, кейін өсімдік сабағына көшеді. Тұқым жарнағында ұсақ, дөңгелек, майлы түсі қошқыл-жасыл дақтар пайда болады. Дақтар ұлғайып, бір-бірімен қосылып. Кейде тұқым жарнағы бетін түгел алады

• Жапырақ бетінде бұрышты, майлы, қошқыл-жасыл дақтар түзіледі. Дақ беті шырыштанып кеуіп қабыршықтанады. Егер жапырақ жүйкесі залалданса, онда жүйкені бойлап шырыш бөлінеді. Жапырақтан ауру сағағына, кейін өсімдік сабағына көшеді. Тұқым жарнағында ұсақ, дөңгелек, майлы түсі қошқыл-жасыл дақтар пайда болады. Дақтар ұлғайып, бір-бірімен қосылып. Кейде тұқым жарнағы бетін түгел алады

Қауашақ бетінде қошқыл-жасыл майлы дақтар түзіліп, кейін сәл ішке қарай басылып, ойық жара пайда болады. Ерте (жас кезінде) залалданған қауашақтар өспей, сұрланып қурайды. Дақ тұсында мақта талшығы қоңыр-сары түсті болып, бірте-бірте жабысып қатты түйіндер құрып, қауашақтар ашылмауы мүмкін, кейде талшықтар мүлдем түзілмейді.

• Қауашақ бетінде қошқыл-жасыл майлы дақтар түзіліп, кейін сәл ішке қарай басылып, ойық жара пайда болады. Ерте (жас кезінде) залалданған қауашақтар өспей, сұрланып қурайды. Дақ тұсында мақта талшығы қоңыр-сары түсті болып, бірте-бірте жабысып қатты түйіндер құрып, қауашақтар ашылмауы мүмкін, кейде талшықтар мүлдем түзілмейді.