А.Е.Арбузов: «Болашақтың химиясының қазіргі химиядан қандай айырмашылығы болуы керек? Тірі табиғатқа еліктеу – міне болашақтың химиясының бейнесі»

Биологиялық катализатор-ферменттердің кәдімгі катализаторлардан айырмашылықтары:

• катализдейтін нысанаға және қатысатын реакциясына байланысты талғампаздығы.
• толық стереохимиялық талғампаздығы.
• кәдімгі катализаторларға қарағанда ферменттік реакция өте үлкен жылдамдықпен жүреді.
• температуралық оптимумы 38-400С
• әрбір фермент үшін белгілі бір рН мәнінің болуы.

• Ферменттер

• қарапайым

• күрделі

• Апофермент
• (ақуызды бөлігі)

• Кофермент
• (ақуызсыз бөлігі)

• рибонуклеаза, пепсин,
• трипсин, химотрипсин,
• папаин, амилазалар,
• гидролаза классы

• Пиридиндік, флавиндік, ТПФ,
• кобамидтік, пиридоксиндік,
• фолаттық, ацетилдеу (А),
• липой қышқылы, Q
• коферменттері

Ферменттер құрамына қарай:

• Ақуызды – қарапайым (рибонуклеаза, пепсин, трипсин, химотрипсин, папаин, амилаза және гидролаза класына жататын басқа да ферменттер) апоферменттер;
• Ақуызды (апофермент) және ақуызды емес бөлік (коферменттен немесе кофактор (Na+, K+, Fe2+, Fe3+, Cu2+, Co2+, Zn2+, Mg2+, Mn2+, Ni2+, Mo2+ т.б. активатор иондар)) тұратын- күрделі ферменттер Апофермент кофакторсыз белсенді бола алмайды.