Жануарлар экологиясы


(С®гщтт}9 Майшабақ ( Сіиреа)



Pdf көрінісі
бет97/112
Дата15.11.2023
өлшемі12,6 Mb.
#122838
1   ...   93   94   95   96   97   98   99   100   ...   112
(С®гщтт}9
Майшабақ (
Сіиреа),
Нэлім 
(СаЛш \
Сутіл 
(Аіһгезіһеа)
катарлы
балыктар кездеседі.
Арктикада жазғы мысал басталып, алғашкы жылымық лебіз 
білінісімен мұнда мұнтаз- құстар катарына жататын көптеген су 
құстары топ-тобымен ұшып келіп қоныстанады. Әсіресе жүкатұмсық 
қайралар 
(ІІгіа Іотхіа\
маймақ қаздар 
(Ріп%иіпш ітреппіз),
мұнтазқұстардың 
(А1$ае)
бірнеше түрі, мамық каздар 
(Зотаіегіа
тоіітіта)
және шағала тұқымдастардан 
(ЬагШае):
ак шагапа 
(Роцорһііа аіһа),
кылаң шағала 
(Ьагш ащепШШ)
су кұстарының жаз 
мезгіліндегі 
негізгі 
бірлестігін 
құрайды. 
(24-сурет).
Бұлар 
Арктикалық теңіздер мен көлдердін жағасындағы тік жартастарға 
ұялап құс базарын түзеді.
Мұнтазқүс түқымдастар жылдам ұшады жэне жүзуге, сүнгуге 
шебер. Саусақтарының арасы жүзуге арналған жарғақтармен 
қосылған, қауырсын, мамық жүні бітік және нығыз, терісінің астында 
май қабаты болатындықтан денесінің жылуын жақсы сақтайды. Бұлар 
су астында қанатымен есіп жүзеді, ал аяғы козғалысының бағытын 
реттеу міндетін аткарады. Су астында 30 метірлік тереңдікке дейін 
сүңги алады.
Бұл су құстары ұсақ балыктармен, әр түрлі шаянтәрізділермен, 
былқылдақденелілермен, теңіз құрттарымен коректенеді. Әрбіреуінің 
қорегін іздеп табу, ұстап жеу тэсілі эр түрлі. Мұнтазқұс қорегін судың 
беткі қабатьгаан, қайралар едәуір терең қабатынан. ал маймак қаздар 
судың гүбінен қорегін тауып жейді. Бұл, эрине, қорек үшін 
бэсекелесуді бэсендетіп, бір биоценозда бірлестік құрып тіршілік 
етуге мүмкіндік береді. Мұнтаз құс тұкымдастарымен бірге су 
жағасындағы жартастарда кұс базарының бір мүшесі ретінде тіршілік 
ететін шағапалар жақсы ұшады, кұрлықта да жаксы жүре алады, суда
152


да жаксы жүзеді. Қауырсыны қалың
мамық жүні бітік. 
Шагалалардың негізгі қорегі - балық, шаянтәрізділер, былқылдақ
денелілер және теңіз құрттары.
Арктикалық 
шөл 
белдемінің 
қүрлықгағы 
биоценозында
маңызды рөл атқаратын қүстардың бірі - ақ жапалақ 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   93   94   95   96   97   98   99   100   ...   112




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет