Қазақстан Республикасының Оқу Ағарту министрлігі
Түркістан облысының Білім басқармасы
"№11 колледж" МҚКК-ы
Мамандығы: 07161300 - Автомобиль көлігіне техникалық қызмет көрсету,
жөндеу және пайдалану
Біліктілігі: 3W07161303 - Автомобиль көлігін жөндеу шебері
Тақырыбы: Төрт тактілі бензинді қозғалтқыштар
Орындаған: 96 топ студенті
Тұрсынбай Мейірбек
Қабылдаған: Бертай С.
Қазығұрт-2022ж
Жоспар:
І. Кіріспе бөлім
Қозғалтқыштар туралы жалпы мәліметтер
ІІ. Негізгі бөлім
1. Бензинді машинаның қозғалтқышы деген не?
2. Бензин қозғалтқыштарының түрлері
3. Бензин қозалтқышының жұмыс істеу принципі
4. Бензин қозғалтқыштарының негізгі элементтері
ІІІ. Қорытынды
Кіріспе
Автокөлік өздігінен қозғалуы үшін, ол момент тудыратын және осы күшті жетек дөңгелектеріне беретін қуат блогымен жабдықталуы керек. Осы мақсатта механикалық құрылғыларды жасаушылар ішкі жану қозғалтқышын немесе ішкі жану қозғалтқышын жасады.
Қондырғының жұмыс істеу принципі оның дизайны кезінде отын мен ауа қоспасы жағылады. Қозғалтқыш дөңгелектерді айналдыру үшін осы процесте бөлінетін энергияны пайдалануға арналған.
Заманауи автокөліктің капотының астына бензин, дизель немесе электр қуатын қондырғы орнатуға болады. Осы шолуда біз бензин модификациясына назар аударамыз: қондырғы қандай принцип бойынша жұмыс істейді, оның қандай құрылғысы бар және ішкі жану қозғалтқышының ресурсын кеңейту туралы кейбір практикалық ұсыныстар.
Қозғалтқыштар туралы жалпы мәліметтер.
Автомобильдерде іштен жанатын қозғалтқыш деп аталатын піспекті қозғал- тқыштар қолданылады. Мұндай қозғалтқыштарда жанармай жанғанда бөлінетін жылу механикалық жұмысқа түрленеді. Іштен жанатын автомобиль қозғалтқыштары келесі қасиеттер бойынша бөлінеді:
• міндеті бойынша — көліктік және стационарлық. Көліктік қозғалтқыштар автомобильдерге, сондай-ақ, өздігінен жүретін ма- шиналарда орнатылады. Стационарлық қозғалтқыштар стационарлық күш қондырғыларында жұмыс істеуге арналған;
• жұмыс кезеңін жүзеге асыру әдісі бойынша — төрт тактілі және екі тактілі. Барлық заманауи автомобильдерде төрт тактілі қозғалтқыштар орнатылады. Екі тактілі қозғалтқыштарды әдетте қуаты төмен көлік құралдарында (мотоцикл мен мотоарбашаларда) қолданылады;
• қоспаның түзілу әдісі бойынша — ішкі (карбюраторлық) және сыртқы (дизельдер) қоспа түзілуі бар. Карбюраторлық қозғал- тқыштарда жанармай қоспасы карбюратор деп аталатын арнайы құралда бензин буы немесе жанармай газдары және ауадан пайда болады, дайын күйінде қозғалтқыш цилиндріне жіберіледі. Дизельде сұйық жанармай үлкен қысыммен цилиндрге бүркіп, ол жерде бүрку, булану мен тұтану болады;
• жұмыс қоспасының тұтану әдісі бойынша — электр ұшқыннан тұтану (карбюраторлық және газ) және ауаны (дизельді) қатты сығу кезінде пайда болатын жоғары температура әсерінен тұтану;
• қолданылатын жанармай түрлеріне байланысты қозғал- тқыштарды екі негізгі топқа бөледі: сұйық жанармаймен және сығылған әрі сұйытылған газбен жұмыс жасайтындар. Бұдан бөлек, бірінші топта сұйық отынның жеңіл сұрыппен (бензин, бензол, керосин, лигроин және спирт) және сұйық отынның ауыр сұрыптарымен (дизельді отын) жұмыс істейтін қозғалтқыштарды атап өтуге болады;
• цилиндр саны бойынша;
• цилиндрлердің орналасуы бойынша: бір қатарлы — цилиндр- лердің тік орналасуымен; V-тәрізді — цилиндрлердің 90° бұрышта орналасуымен; оппозитті — цилиндрлердің 180° бұрышта орнала- суымен;
• цилиндрлерді жаңа зарядпен толтыру әдісі бойынша: үрле- мелі және үрлемесіз қозғалтқыштар;
• салқындату әдісі бойынша — артық жылуды бұру салқын- датқыш сұйық көмегімен немесе цилиндрді ауамен үрлеу әдісімен жүзеге асады. Қозғалтқыштың жалпы құрылысы. Іштен жанатын піспекті қозғалтқыштардың құрамында екі механизм бар: қос иінді-шатунды және газ тарататын, сондай-ақ салқындату, қуат көзі, оталдыру, қосу және майлау жүйелері. Қос иінді-шатунды механизм газ жарылысының күшін алуға және піспектің тура сызықты қайтарымды-берілісті қозғалысының иінді біліктің айналмалы қозғалысына айналуға арналған. Қос иінді- шатунды механизмнің негізгі бөлшектері болып ци- линдр блогы, цилиндр блогының бастиегі, картер, картер тұғы- рығы, иінді білік, шатундар, піспектер, піспекті сақиналар, пі- спекті сұққылар мен сермер саналады. Газ таратушы механизм цилиндрге жанармай қоспасының уақытында жіберілуіне және пайдаланылған газды шығаруға жауапты. Газ тарататын механизмге тарататын білік, итергіштер, штангалар, рокер өзегі, рокер, клапандар, клапан өзегінде бекіту- ге арналған тетіктері бар клапандар серіппесі жатады. Қозғалтқыштың салқындату жүйесі артық жылуды бұруға және 80 ...95 °С аралығында температуралық режимді сақтап тұруға арналған. Қозғалтқыштың салқындату жүйесінің екі түрі бар: қоршаған ортаға жылуды сұйықпен бұратын және артық жылуды қозғалтқыш цилиндрлерінен ауамен үрлейтін. Салқындатудың сұйық жүйесінде радиатор, сорғы, термостат, цилиндрлерді салқындату рубашкасы және радиатор жалюзилері бар. Қозғалтқыштың майлау жүйесі қозғалатын тетіктерге майды беру үшін, үйкелісетін беттерден үйкелісу заттарын жою үшін және үйкелісетін тетіктерді салқындату үшін керек. Жүйенің негізгі құралдары май қабылдағышы бар май сорғысы, майды тазалау сүзгілері, май радиаторлары, қозғалтқыш картерінің вентиляция жүйесінің бөлшектері, магистралдер мен құбырлар болып табылады. Карбюраторлық қозғалтқыштардың қуат көзі жүйесі қозғалтқыш цилиндрлаерінен бөлек жанармай қоспасын дайындау үшін және оны цилиндрге жіберу үшін қажет. Жүйенің негізгі құралдары болып жанармай багы, карбюратор, күрделі және ақтап тазарту сүзгілері, жанармай сорғысы, ауа сүзгісі, кіріс және шығыс құбырлар, бәсеңдеткіш саналады. Дизельдің қуат көзі жүйесіне отын багы, күрделі және ақтап тазартудың жанармай сүзгілері, төмен қысымды басқылайтын сорғы, жоғары қысымды жанармай сорғысы, бүріккіштер, ауа сүзгісі, шығыс құбырлар, бәсеңдеткіш құбыры мен бәсеңдеткіш. Оталдыру жүйесі қозғалтқыш цилиндрлерінде жұмыс қоспасының тұтануына арналған. Дизельдерде оталдыру жүйесі болмайды, себебі жанармай қоспасының тұтануы қатты сығылу салдарынан ауаның жоғары температурасы әсерінен болады. Қосу жүйесіне қозғалтқыштың қосуын жеңілдететін құралдар кіреді.
Достарыңызбен бөлісу: |