Сабындалмайтын липидтер. Терпеноидтар мен каротиноидтар. Изопреннің фрагменті. Маңызды өкілдері және олардың биологиялық рөлі

Cабынданбайтын липидтер сілтілі немесе қышқылды ортада гидролизденбейді. Оларға стероидтер мен терпендер жатады. Сабынданбайтын липидтер табиғатта өте көп тараған органикалық қосылыстар. Көп мөлшерде стероидтер жануарлар организмінде түзілетін липидтердің құрамында, ал терпендер өсімдік липидтерінде кездеседі. Қазіргі кезде 20.000-ға жуық стероидтер белгілі, олардың 100-ге жақыны медицинада қолданылады. Стероидтер биологиялық белсенді қосылыстардың үлкен тобы, құрылым негізін қаныққан полициклді спирт пергидроцикло-пентанофенантрен құрайды. Стероидтердің сілтілі гидролизінде сабын түзілмейді. Олар жануарлар, өсімдіктер ұлпаларында және микроағзаларда кездеседі. Стероидтерге холестерин және олардың туындылары, бүйрек безінің гармондары мен жыныс гармондары, өт қышқылдары, жүрек гликозидтері жатады. Әсіресе, адам ағзасында стероидтердің ішінде ең маңыздысы болып саналатын стериндер (стеролдар), яғни стероидті спирттер. Стериндердің басты өкілдерінің бірі холестерин (холестерол) болып табылады. Алғашқы рет ол өт тастарынан бөлініп алынған.