Менің қабілетті студенттермен жұмыс жасау тәжірибем.
Мен, Турсынова Гулдар Исмайлқызы, 1996 жылдан бері үздіксіз оқытушылық қызмет атқарып келе жатырмын. Жыл сайын алдымызға білім алу үшін жүздеген жаңа студенттер келеді. Әр адамның мінез-құлқының әртүрлілігі сияқты, әр білім алушының да сабаққа деген ынтасы, қабілеті әртүрлі болады. Ойлау қабілеті жоғары, қызығушылығы мол, оқу материалын жылдам қабылдап, өз ойын еркін жеткізе алатын, тапсырмаларды уақытылы орындап, жеке тапсырмалар алатын білім алушыларды қабілетті деп айта аламын.
Менің түсінігім бойынша қабілетті студент - оқуға ынтасы жоғары, зерек және ынталы. алуан түрлі тақырыптарға қызығушылық танытады; тез ойлап, тез қағып алады; бос отыра алмай, үнемі бір тапсырмаларды орындап отырғысы келеді, сақтау қабілеті өте жоғары, сыни тұрғыдан ойлай алады.
Менің ойымша оқытушы бұндай ерекше студенттерді жазбай танып, оларға дұрыс жетекшілік ете білуі керек. Қабілетті, дарынды жастардың жеткілікті деңгейде білім алуына жағдай жасалу керек деп есептеймін. Кейбір студенттер өздерінің бойындағы қабілетті байқамауы да мүмкін. Заманауи оқытушы деңгейлік тапсырмалар, жеке тапсырмалар, шығармашылық тапысормалар арқылы туденттің бойындағы ерекше қабілетті ашып, дамыта алса тәуелсіз еліміздің болашағының жарқын болуына зор үлес қосар еді деп ойлаймын. Дарынды, жас талапты жастар – бүгінгі егеменді еліміздің жарқын болашағы. Елбасымыз Н.Ә.Назарбаев: «Бізге керегі – шын дарындар. Нарық қол-аяғымызды қалай қыспасын мемлекет өзінің талантты ұлдары мен қыздарын, тарланбоз жүйріктерін қолдауға, қорғауға міндетті»,- деп еліміздің болашағы жастарға үлкен мән берген.
Қазіргі ғылым мен техниканың дамыған заманында қабілетті студентті анықтау еш қиындық туғызбайды. Өз тәжірибемде мен тілге, сыни тұрғыдан ойлауға қабілетті студенттерге аудиториялық тапсырмалардан бөлек, қосымша тапсырмалар беруді жөн санаймын. Оқытушының міндеті студенттердің шығармашылық қабілеттерін барынша ашып, қызығушылығын арттырып, өздігінен білім алуға құштарлығын туғызу, өз бетінше іздене алатын шәкірт дайындау. Ол үшін сабақ құрылымы көп түрлі оқыту әдістерімен толықтырылып, оқытушының да дайындығы, ізденісі жоғары деңгейде болуы керек. Студенттің пәнге деген қызығушылығын арттыру – оқытушының өз еңбегін ұтымды ұйымдастыра отырып, жаңа сабақ үлгілерімен студенттерді шығармашылыққа ізденуін қалыптастыру. Студенттерді шығармашылыққа баулуда алған білімді практикада қолдануда, пәннің күнделікті өмірмен байланысын нығайтуда шет тілі пәнінің алатын орны зор. Шет тілі сабағында студенттер ана тілінде емес, басқа тілде қарым-қатынас жасайды, басқа елдің әдебиеті мен мәдениетімен танысып, ой-өрісін дамытады. .
Өз тәжірибемде ерекше қабілетімен танылған студенттерге қосымша шығармашылық тапсырмалар беріп, пән бойынша олипиадаларға қатыстырып, ғылыми-зерттеу жұмыстарын жасауға, ғылыми жобалар жазуға, академиялық ұтқырлық бойынша бағдарламаларға қатысуға ұсыныс жасап, мүмкіндігіне қарай жетекшілік жасап, қолдау көрсетемін. Практикалық сабақтар барысында деңгейлік, шығармашылық тапсырмалар орындап, үй тапсырмасы ретінде жеке тапсырмалар беріп студенттің пән бойынша қабілетінің ашылуына барынша септігімді тигіземін.
Егеменді елдің ертеңі оқу білімінің тереңдігімен өлшенеді. Толассыз, үздіксіз өзгеріп тұрған әлем адамнан да қабілет пен қажеттіліктерді толассыз, үздіксіз дамытуды талап етеді. «Ұрпағы білімді халықтың болашағы бұлыңғыр болмайды» дегендей жас ұрпаққа сапалы, мән-мағыналы, өнегелі тәрбие беру, студенттің қалыптасқан қабілетін анықтап, жігер-қайратын ескеріп, ұлттық мәдениетімізді, салт-дәстүрімізді бойына сіңірген, шет тілдерін меңгерген, бәсекеге қабілетті ұрпақ тәрбиелеу – қазіргі мұғалімдердің басты мақсаты деп ойлаймын.
Современного ученика чрезвычайно трудно мотивировать к познавательной деятельности, к поиску пути к цели в поле информации и коммуникации. Одна из интереснейших современных технологий в сфере образования - это технология развития критического мышления. Критическое мышление, т.е. творческое, помогает человеку определить собственные приоритеты в личной и профессиональной жизни, предполагает принятие индивидуальной ответственности за сделанный выбор, повышает уровень индивидуальной культуры работы с информацией, формирует умение анализировать и делать самостоятельные выводы, прогнозировать последствия своих решений и отвечать за них, позволяет развивать культуру диалога в совместной деятельности.
Школьник, умеющий критически мыслить, владеет разнообразными способами интерпретации и оценки информационного сообщения, способен выделять в тексте противоречия и типы присутствующих в нем структур, аргументировать свою точку зрения, опираясь не только на логику (что уже немаловажно), но и на представления собеседника. Такой ученик чувствует уверенность в работе с различными типами информации, может эффективно использовать самые разнообразные ресурсы. Формирование критического мышления предполагает создание базового отношения к себе и миру, подразумевающего вариативную, самостоятельную, осмысленную позицию. Эта позиция значительно повышает надежность образования – потому что оно становится осознанным и рефлексивным и повышает коммуникативный потенциал личности.
По поводу понятия «критическое мышление» существует большое разнообразие мнений и оценок: с одной стороны, оно ассоциируется с негативным, так как предполагает спор, конфликт; с другой стороны, объединяет понятия «критическое мышление», «аналитическое мышление», «логическое мышление», « творческое мышление» и т.д. Хотя термин «критическое мышление» известен очень давно из работ таких известных психологов, как Ж. Пиаже, Дж. Бруннер, Л. С. Выготский, в профессиональном языке педагогов-практиков в России его стали употреблять сравнительно недавно.
Критические мыслители:
решают проблемы;
проявляют известную настойчивость в решении проблем;
контролируют себя, свою импульсивность;
открыты для других идей;
решают проблемы, сотрудничая с другими людьми;
слушают собеседника;
эмпатичны;
терпимы к неопределенности;
рассматривают проблемы с разных точек зрения;
устанавливают множественные связи между явлениями;
терпимо относиться к точкам зрения, отличным от их собственных;
рассматривают несколько возможностей решения проблемы;
часто задают вопросы: «Что, если …?»;
умеют строить различные выводы;
размышляют о своих мыслях, чувствах – оценивают их;
строят прогнозы, обосновывают их и ставят перед собой обдуманные цели;
применяют свои навыки и знания в различных ситуациях;
любознательны и часто задают «хорошие вопросы»;
активно воспринимают информацию.
Технология критического мышления дает ученику:
- повышение эффективности восприятия информации;
- повышение интереса как к изучаемому материалу, так и к самому процессу обучения;
- умение критически мыслить;
- умение ответственно относиться к собственному образованию;
- умение работать в сотрудничестве с другими;
- повышение качества образования учеников;
- желание и умение стать человеком, который учится в течение всей жизни.
Технология критического мышления дает учителю:
- умение создать в классе атмосферу открытости и ответственного сотрудничества;
- возможность использовать модель обучения и систему эффективных методик, которые способствуют развитию критического мышления и самостоятельности в процессе обучения;
- стать практиками, которые умеют грамотно анализировать свою деятельность;
- стать источником ценной профессиональной информации для других учителей.
Технология критического мышления предполагает равные партнерские отношения, как в плане общения, так и в плане конструирования знания, рождающегося в процессе обучения. Работая в режиме технологии критического мышления, учитель перестает быть главным источником информации, и, используя приемы технологии, превращает обучение в совместный и интересный поиск.
Уроки ИЯ способствуют развитию КМ благодаря разнообразному материалу и интерактивным подходам. Технология развития критического мышления через чтение и письмо (сокращенно - РКМЧП или КМ) выделяется среди инновационных педагогических идей удачным сочетанием проблемности и продуктивности обучения с технологичностью урока, эффективными методами и приемами. Используя технологию «Критическое мышление» на уроках иностранного языка, учитель развивает личность ученика в первую очередь при непосредственном обучении иностранному языку, в результате чего происходит формирование коммуникативной компетенции, обеспечивающей комфортные условия для познавательной деятельности и самосовершенствования. Учитель стимулирует интересы ученика, развивает у него желание практически использовать иностранный язык, а так же учиться, делая тем самым реальным достижение успеха в овладении предметом.
Достарыңызбен бөлісу: |