Монография \ 3 «санат» а л м п и 1МП


Kici орнына “талпак, танаулардан жалпы турде жабыла  корсыддаган” элг1 жануарларга кдйта толып кеткендей бол-  ганда, енда Kici



Pdf көрінісі
бет61/217
Дата24.11.2022
өлшемі12,37 Mb.
#52446
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   217
Kici орнына “талпак, танаулардан жалпы турде жабыла 
корсыддаган” элг1 жануарларга кдйта толып кеткендей бол- 
ганда, енда Kici жогына да кдрамастан каркылдай женелмеске 
шарацыз жок, Муншалык, куши ecepfli тек шебер крлдан 
туган суретп сездер гана бере алар.
Сез... “Таяк, еттен етсе, сез суйекген етеда” дехда халык, 
Будан етгар не бар? Шыгыс халыктарыньщ угымында “мэцп 
жасайтын нэрсе — кдЬаннъщ e3i де, Кркднныц 6e3i де емес, 
даньшшанныц ce3i” . Будан мыкгы не бар?..
Владимир Маяковский сездщ кен рудасы секицц екенш 
айткдн-ды. Тек, сол руданыц нагыз асыльш аршып ала бигу 
керек. Эр сейлем емес-ау, ер сез ушш кудды зергерше ец- 
бектену кджет. Эр сез ушш! Кейде ауыр ецбекпен табылган 
“6ip гана сез букш 6ip параганды езщ кдлдган табиги туске 
бояп бере алады” , — лещи Леонид Леонов, — тек ол ушш 
жазушы сез химиясын игеруге тшс”*.
Сез химиясын игеру!..
Образга тек кдна осы жолмен баруга болады.
III
Эдебиетте адам бейнесш жасаудьщ амалы алуан турл1. 
Ол сездеп суретпен гана б1тпейд1, керкем бейне жасауга 
кджет ем1рл1к материалды жинак,таудан эдеби тулганы 
даралауга дешн барады.
* “Литературная газета”, 1962, № 118.
98


Шындыкхы керкем жинакгау жайлы эр тарап пЬарлер 
бар. Жинакгау дегеннщ ез1 — эдеби тип жасау эрекеть Ал 
типтещЦру турасындагы ппарлер 
Tinri 
кым-кигаш. Эдебиет 
пен енердеп типтшк дегенд! 6ipeynep жеке-дара проблема 
етш белш экетш те керд1; оньщ манында ез алдына белек 
кисын калыптастырмак болып, кай-кайдагы касац 
кдгидаларды пзеге сап иш те керда. Олар, айталык, “типтшк 
дегенда белгип 6ip элеуметпк тарихи кубылыстардьщ мэнше 
экелш согатын, реалистж енердеп партиялылыкгы керсету- 
дщ непзп сферасы деп белгшейтш, типтшк проблемасы 
дегешм1з — эркдшан да саяси проблема, сондыктан 
керкемдж образды саналы турде эйрелеу гана оныц 
типтишш негурлым толык ашып, айкьшдай тусед1 деген 
формуланы” * колдан жасап, эдеби журтшыльщкд элдебхр 
жацылтпаштар усынды. Дурысында, бул секшд1 тым 
жасанды “ кисы н” курастырудыц к аж ей ж ок едь 
Типтещцру деген суреткердщ ic жузшде eMip шындьпын 
ез дуние-танымы тургысынан белгип 6ip уакыт пен 
кещстжке, элеуметтж орта мен дэу1рге сай талгап-тануы, 
тандап ipiicreyi жэне жинактауы, сол аркылы e3i жасап 
отырган керкем бейнеш сомдауы, тулгаландыруы, даралауы 
болып табылады. Муныц ез1, сайып келгенде, эдебиетиннщ 
эдеттеп эрекеп, яки творчестволык процесс. Муны eiu6ip 
суреткер “типтшж” хакындагы “кисынга”, схемага, “улпге” 
кдрап жасамайды. Творчестволык процесс устщце, Tinri, 
“ ез1м суреттеп отырган образ, портрет, характер 
дегендердщ не екенш ез1м жендеп бше бермеймш, - дейд! 
Гончаров, — менщ керепшм — кез алдымда турган ripi 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   217




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет