Нуржігіт Алтынбеков
1
№4 практикалық сабақ.
Тақырып:
Ұлпа қабыну (пульпит) және периодонтит туралы түсінік.
Пульпитті емдеу
әдістері. Пульпаны девитализациялау, құралдар. Пульпитті эндодонтиялық емдеу
кезеңдері. Периодонтитті емдеудің мақсаттары, міндеттері. Периодонтитті эндодонтиялық
емдеу кезеңдері.
1.Пульпит анықтамасы
Пульпит
– тіс ұлпасының қабынуы.
2.Пульпиттің емдеу әдістері, олардың маңызы.
Пульпиттің емдеу әдістері:
I.Тіс ұлпасының өміршендігін сақтап қалдыру:
1)
Тіс ұлпасының толық сақтап қалдыру (биологиялық немесе консервативті әдіс)
2)
Тіс ұлпасының жартылай сақтап қалдыру (виталды ампутация)
II. Тіс ұлпасын алып тастау (хирургиялық әдістер):
1)
Тіс ұлпасын толығымен алып тастау: екі әдіспен жүргізілу мүмкін -
виталды
экстирпация әдісі
және
девиталды экстирпация әдісі
2)
Тіс ұлпасын жартылай алып тастау: девиталды ампутация әдісі және
комбинирленген (аралас) әдіс
Пульпиттің емдеу әдістерінің маңызы.
Биологиялық немесе консервативті әдіс
- тіс ұлпасын толығымен тіршілік жағдайында
сақтап қалдыруына, яғни оның сауыттық және түбірлік бөліктерін
сақтап қалдыруына
бағытталған емдеу әдісі.
Виталды ампутация әдісі (ұлпаны жартылай сақтау)
. Бұл әдістің маңызы –
өзгеріске ұшыраған сауыт ұлпасын жансыздандыру (анестезия) арқылы алып тастап,
қорғаныстық қасиеті жоғары түбір ұлпасын сақтап қалу.
Виталды эксирпация әдісінің мәңі
- жансыздандыру (анестезия)
көмегімен толық
ұлпаны алып тастау (яғни оның сауыттық және түбірлік бөліктерін жансыздандыру
(анестезия) көмегімен алып тастау).
Девиталды экстирпация әдісі
– тіс ұлпасын өліеттендіріп толық алу.
Тіс ұлпасын
өліеттендіру, яғни өлтіре жансыздандыру үшін арнайы құралдар - девитализациялаушы
қойыртпақтар (пасталар) қолданылады, мыс. мышьяк (күшәлә)
қойыртпағы немесе
параформальдегидтік қойыртпақ. Аталған құралдарды қолдану кезінде тіс ұлпасы
толығымен некрозға ұшырайды.
Девиталды ампутация әдісінің мәні
– тіс ұлпасын девитализациялаушы
құралдармен
өліеттендіруден кейін, оның сауыттық бөлігін алып тастау, ал ұлпаның түбірлік бөлігін
мумификациялау (мумификациялау дегеніміз – өліеттенген
ұлпада шіру процесін
болдырмау үшін, оны әсері күшті антисептиктермен сіңдіру арқылы өндеу). Бұл әдіс түбір
өзектері тар, мүлдем өтпейтін, облитерацияға ұшыраған тістерде жүргізіледі.
Комбинирленген (немесе аралас) әдістің мәні
- тіс ұлпасын девитализациялаушы
құралдармен өліеттендіруден кейін, оның сауыттық бөлігін және жақсы өтілетін түбір
өзектерден түбір бөлігін алып тастау, ал тар, мүлдем өтпейтін түбір өзектеріндегі ұлпаны
мумификациялау.