Семинар сабақтарының әдістемелік нұсқауы Әуелгі ортағасырлық мемлекеттер (Үі-іхғғ.)

 

Семинар сабақтарының әдістемелік нұсқауы 

Әуелгі ортағасырлық мемлекеттер (ҮІ-ІХғғ.). 

1. Әуелгі ортағасырлық мемлекеттер (ҮІ-ІХғғ.). 1 сағат 

МАҚСАТ- Әуелгі ортағасырлық мемлекеттер (ҮІ-ІХғғ.):  Түрік және Батыс Түрік 

қағанаттары, Түркеш, қарлұқ, оғыз, қимақ және қарақытай, қархан  мемлекеттерінің саяси 

тарихы, қоғамдық құрылысы мен тарихта алатын орны  жайлы мағлұматтар беру 

1.

 

Түрік және Батыс Түрік қағанаттары 

2.

 

Түркеш. Саяси тарихы. 

3.

 

Қарлұқтар туралы деректер. әскери тарихы. Саяси бірлестігі.  

4.

 

Оғыз мемлекетінің құрылуы тарихы. Махмуд Қашқари – оғыздар туралы.  

5.

 

Қимақ  конфедерациясы, кимек қоғамының әлеуметтік жіктелуі.  

6.

 

Қара қытайлар туралы жазба деректер. Мемлекеттік құрлысы.  

7.

 

Қарахан мемлекетінің тарихының басталуы, территориысы. Екіге бөлінуі, 

астанасы. Мемлекеттік - әкімшілік құрлыс.  

Тапсырма:    Сабаққа  дайындалу  барысында  студенттер:  Түрік  және  Батыс  Түрік 

қағанаттары,  Түркеш,  Қарлұқ,    Оғыз,    Қимақ  туралы  деректер,  әскери  тарихы,    саяси 

бірлестігі  және  олардың  тарихи  маңызы  жайлы  білімді  меңгеруі  қажет.  Сонымен  қатар, 

Қарақытайлар  туралы  жазба  деректері,  мемлекеттік  құрлысы,  Қарахан  мемлекетінің 

тарихының  басталуы,  территориысы,  екіге  бөлінуі,  астанасы,  мемлекеттік  -  әкімшілік 

құрлыс.  жөніндегі  негізгі  тұжырымдарды  білу  және  біліктілік  дағдыларын  көрсете  білуі 

керек.  Студенттер  тақырыпты  меңгеру  барысында  әуелгі  ортағасырлық  мемлекеттердің 

деректері  мен  тарихнамасының  мәселелері  жайлы  теориялық  мәселелермен  таныс  бола 

алады. 

Әдістемелік нұсқау:  

Конспект  –  латын  тілінен  «conspectus»  -    «шолу»    деген  мағына  береді.  Ол  кітап,  дәріс, 

баяндаманың  мазмұнын қысқаша жазу. Конспект оқушының логикалық ойлауы мен сөйлеу 

мәдениетін  жетілдіреді.  Конспект-жазудың  күрделі  түрі.  Сондықтан  оқушы  жоспар  құру 

дағдыларын  меңгерген  соң  ғана  конспект  жаздыруға  ауысуға  болады.  Білім  алушылар  оқу 

процесінде  берілетін  білім  мазмұнын  қысқаша  қағазға  түсіріп,  жазып  отырады,  яғни 

конспектілейді 

Есеп беру түрі- конспект, ауызша. 

 

2. Қазақстан мен Орта Азияны Моңғолдардың жаулауы. Қазақ жерлері Монғол 

ұлыстарының құрамында. 

МАҚСАТ- ХІІ ғ. соңы – ХІІІ ғ. басындағы наймандар, кереиттер мен меркіттер 

Жетісудағы наймандар және Қарақытай мемлекетінің саяси тарихы, қоғамдық 

құрылысы мен тарихта алатын орны  жайлы мағлұматтар беру. 

1.

 

ХІІ ғ. соңы – ХІІІ ғ. басындағы наймандар, кереиттер мен меркіттер 

2.

 

Жетісудағы наймандар және Қарақытай мемлекетінің соңы 

3.

 

«Отырар апаты» және Хорезм мемлекетіне қарсы жорықтар 

4.

 

Сырдария қалаларын алу. Отырар қорғанысы, Қыпшақ даласын бағындыру, 

Шыңғыс хан жорықтарының тарихта бағалануы. 

5.

 

Моңғол империясы және Алтын Орда тарихына қатысты жазба деректер. 

Тапсырма:    Сабаққа  дайындалу  барысында  Қазақстан  мен  Орта  Азияны  Моңғолдардың 

жаулауы, қазақ жерлері Монғол  ұлыстарының  құрамына  енуі,  ішкі  және  сыртқы  саясаты 

мәселесіне  назар  аудару  керек.  Сонымен  қатар,  тақырыпты  оқып-үйрену  барысында 

студенттер төмендегідей білімді меңгеруі қажет: 

- ХІІ ғ. соңы – ХІІІ ғ. басындағы наймандар, кереиттер мен меркіттер тайпаларының шығу 

тегін  білу; 

- «Отырар апаты» және Хорезм мемлекетіне қарсы жорықтары мен Сырдария қалаларын 

алу жайлы жалпы түсінігі болуы тиіс.  

Тақырыпты меңгеру барысында төмендегі біліктілік дағдыларын көрсете білуі қажет: 

- Отырар қорғанысы, Қыпшақ даласын бағындыру, Шыңғыс хан жорықтарының тарихта 

бағалануы, оның маңызын айқындап сипаттап беру, салыстыра отырып, оқып-үйрену. 

Студенттер  тақырыпты  меңгеру  барысында  төмендегі  теориялық  мәселелермен  таныс 

бола алады: 

-

 

Моңғол  империясы,  оның  Орта  Азия  және  Қазақстан  жеріне  шапқыншылықтары 

жайлы толық теориялық ақпарат алады. 

Әдістемелік нұсқау:  

Конспект  –  латын  тілінен  «conspectus»  -    «шолу»    деген  мағына  береді.  Ол  кітап,  дәріс, 

баяндаманың  мазмұнын қысқаша жазу. Конспект оқушының логикалық ойлауы мен сөйлеу 

мәдениетін  жетілдіреді.  Конспект-жазудың  күрделі  түрі.  Сондықтан  оқушы  жоспар  құру 

дағдыларын  меңгерген  соң  ғана  конспект  жаздыруға  ауысуға  болады.  Білім  алушылар  оқу 

процесінде  берілетін  білім  мазмұнын  қысқаша  қағазға  түсіріп,  жазып  отырады,  яғни 

конспектілейді 

Есеп беру түрі- конспект, ауызша. 

 

Тақырып  2. Алтын Орданың  құрылуы мен күшеюі. 

МАҚСАТ- Алтын Орданың құрылуы, саяси тарихы, әкімшілік –саяси құрылымы 

 мен әлеуметтік-экономикалық жағдайы туралы түсінік беру. 

1.

 

Алтын Орданың құрылуы. 

2.

 

Алтын Орданың деректері мен тарихнамасы. 

3.

 

Алтын Орданың территориясы, халқы, шекарасы. 

4.

 

Әкімшілік –саяси құрылымы. 

5.

 

Алтын Орда тарихның негізгі кезеңдері. 

6.

 

Алтын Орданың ыдырауы. 

Тапсырма: Сабаққа дайындалу барысында Алтын Орданың  құрылуы мен күшеюі, Алтын 

Орданың  экономикалық және саяси жағдайн  қарастыру керке. Тақырыпты оқып-үйрену 

барысында студенттер төмендегідей білімді меңгеруі қажет: 

- Алтын Орданың құрылуы, кезеңдері мен саяси дамуы жайында жалпы түсініктері болуы 

қажет. 

Тақырыпты меңгеру барысында төмендегі біліктілік дағдыларын көрсете білуі қажет: 

- Алтын Орданың деректемелері мен  тарихнамасымен жұмыс істей білу дағдыларын 

меңгеру; 

- Алтын Орданың территориясы, халқы, шекарасын анықтап, саралап талдай білу. 

Студенттер  тақырыпты  меңгеру  барысында  төмендегі  теориялық  мәселелермен  таныс 

бола алады: Студенттер семинар сабағы барысында  

-

 

Алтын Орданың әкімшілік –саяси құрылымы; 

-

 

Алтын Орда тарихның негізгі кезеңдері; 

-

 

Алтын Орданың ыдырауының себептері мен барысы жайлы толық теориялық мәлімет 

алады.  

Әдістемелік нұсқау:  

Конспект – латын тілінен «conspectus» -  «шолу»  деген мағына береді. Ол кітап, дәріс, 

баяндаманың  мазмұнын қысқаша жазу. Конспект оқушының логикалық ойлауы мен сөйлеу 

мәдениетін жетілдіреді. Конспект-жазудың күрделі түрі. Сондықтан оқушы жоспар құру 

дағдыларын меңгерген соң ғана конспект жаздыруға ауысуға болады. Білім алушылар оқу 

процесінде берілетін білім мазмұнын қысқаша қағазға түсіріп, жазып отырады, яғни 

конспектілейді 

Есеп беру түрі  конспект, ауызша 

Тақырып 3. Ақ Орданың саяси тарихы. 

МАҚСАТ- Қазақстан территориясындағы Моңғолдық дәуірден кейін мемлекеттерге 

сипаттама бере отырып, олардың саяси тарихы, әкімшілік –саяси құрылымы 

 мен әлеуметтік-экономикалық жағдайын талдау, мағлұматтар беру. 

1.

 

Ақ Орданың саяси тарихы. 

2.

 

Ақ Орда-жергілікті этникалық негізде құрылған алғашқы мемлекеттік құрылым.  

3.

 

Тарихи әдебиеттердегі Ақ Орда мен Кок Орда жөніндегі дискуссиялар 

4.

 

ХІҮ-ХҮ ғ. І ширегіндегі Ақ Орданың саяси тарихы 

5.

 

Батыс Қазақстан Ноғай Ордасының құрамында. 

6.

 

«Ноғай» терминінің этимологиясы . 

Тапсырма:    Сабаққа  дайындалу  барсында  барлық  Британдық  отарлық  үкіметің 

саясатының  бағыттары  мен  ұлт-азаттық  күрестің  тарихы  мен  өзіндік  ерекшеліктерін 

қарастыру. Тақырыпты оқып-үйрену барысында студенттер Ақ Орда-жергілікті этникалық 

негізде құрылған алғашқы мемлекеттік құрылымы, Ақ  Орда мен Көк орда туралы тарихи 

концепциялар жайлы білімді меңгеруі керек, тақырыпты меңгеру барысында ХІҮ-ХҮ ғ. І 

ширегіндегі Ақ Орданың саяси тарихы туралы біліктілік дағдыларын көрсете білуі керек, 

студенттер тақырыпты меңгеру барысында төмендегі теориялық мәселелермен таныс бола 

алады:  Батыс  Қазақстан  Ноғай  Ордасының  құрамына  енуі,  «Ноғай»  терминінің 

этимологиясы  жайлы толық ақпарат алады. 

Әдістемелік нұсқау:  

Конспект  –  латын  тілінен  «conspectus»  -    «шолу»    деген  мағына  береді.  Ол  кітап,  дәріс, 

баяндаманың  мазмұнын қысқаша жазу. Конспект оқушының логикалық ойлауы мен сөйлеу 

мәдениетін  жетілдіреді.  Конспект-жазудың  күрделі  түрі.  Сондықтан  оқушы  жоспар  құру 

дағдыларын  меңгерген  соң  ғана  конспект  жаздыруға  ауысуға  болады.  Білім  алушылар  оқу 

процесінде  берілетін  білім  мазмұнын  қысқаша  қағазға  түсіріп,  жазып  отырады,  яғни 

конспектілейді 

Есеп беру түрі- конспект, ауызша. 

 

Тақырып 4. ХІІІ-ХҮ  ғасырлардағы Қазақстанның материалдық және рухани 

мәдениеті. Дін және өнер.  

МАҚСАТ- ХІІІ-ХҮ  ғасырлардағы Қазақстанның материалдық және рухани мәдениетіне 

тоқтала отырып,  діні мен өнеріне тоқталу,  Дешті қыпшақтың рухани өміріндегі ауыз 

әдебиеті тарихын саралау.  

1.

 

Дешті Қыпшақ территориясындағы түркі, моңғол және ислам мәдениеті. 

2.

 

«Ер Сайын» эпосы. Тарихи – батырлық сипаттағы Ноғайлық жырлар. 

3.

 

Дешті қыпшақтың рухани өміріндегі ауыз әдебиеті: Кетбұға ақын (ХІІІ ғ), Қотан 

ақын жоктауы (ХІҮ ғ), Сыпыра жыраудың толғаулары (ХІҮ-ХҮ ғғ), Асан қайғы, 

Қазтуған Сүйіншіұлының жыр толғаулары. 

4.

 

Діни сенімдер. ХІҮ-ХҮ ғғ. Ислам діні 

5.

 

Берке хан тұсындағы (1255-1266 ) Дешті қыпшақ көшпелілердің ислам дінін 

қабылаудағы дискретті сипаты. 

6.

 

Өзбек хан тұсындағы (1312-1340)  ислам дінін қабылауға жаңа сипаты. 

7.

 

ХІІІ-ХҮ ғғ Оңтүстік Қазақстан мен Жетісудың қалалық мәдениетіндегі архитектура 

мен өнер. 

Тапсырма: Сабаққа дайындалу барысында студенттер төмендегідей білімді меңгеруі 

қажет: 

-

 

Дешті Қыпшақ территориясындағы түркі, моңғол және ислам мәдениеті туралы; 

-

 

Діни сенімдер. ХІҮ-ХҮ ғғ. Ислам діні; 

-

 

Берке  хан  тұсындағы  (1255-1266  )  Дешті  қыпшақ  көшпелілердің  ислам  дінін 

қабылаудағы дискретті сипаты; 

-

 

Өзбек хан тұсындағы (1312-1340)  ислам дінін қабылауға жаңа сипаты. 

Тақырыпты меңгеру барысында төмендегі біліктілік дағдыларын көрсете білуі қажет: 

-

 

«Ер Сайын» эпосы. Тарихи – батырлық сипаттағы Ноғайлық жырлар; 

-

 

Дешті қыпшақтың рухани өміріндегі ауыз әдебиеті: Кетбұға ақын (ХІІІ ғ); 

-

 

 Қотан ақын жоктауы (ХІҮ ғ); 

-

 

Сыпыра жыраудың толғаулары; 

-

 

(ХІҮ-ХҮ ғғ), Асан қайғы, Қазтуған Сүйіншіұлының жыр толғаулары. 

Әдістемелік нұсқау:  

Конспект  –  латын  тілінен  «conspectus»  -    «шолу»    деген  мағына  береді.  Ол  кітап,  дәріс, 

баяндаманың  мазмұнын қысқаша жазу. Конспект оқушының логикалық ойлауы мен сөйлеу 

мәдениетін  жетілдіреді.  Конспект-жазудың  күрделі  түрі.  Сондықтан  оқушы  жоспар  құру 

дағдыларын  меңгерген  соң  ғана  конспект  жаздыруға  ауысуға  болады.  Білім  алушылар  оқу 

процесінде  берілетін  білім  мазмұнын  қысқаша  қағазға  түсіріп,  жазып  отырады,  яғни 

конспектілейді 

Есеп беру түрі- конспект, ауызша. 

 

Тақырып 5. 1428 ж-1468  ж  Шығыс Дешті қыпшақтағы мемлекет-Әбілқайыр 

хандығы.  

МАҚСАТ- 1428 ж-1468  ж  Шығыс Дешті қыпшақтағы мемлекет-Әбілқайыр хандығы  

жайлы түсінік бере отырып, Көшпелі өзбектер» мемлекетінің этникалық құрамы, саяси 

тарихы, ішкі және сыртқы саясат мәселелерін зерделеу. 

1.

 

Әбілқайыр хандығының деректері мен тарихнамасы. 

2.

 

ХҮ ғ. 20 жылдарындағы Шығыс Дешті қыпшақтағы саяси бытыраңқылық. 

3.

 

Әбілқайыр ханның билікке келуі. 

4.

 

«Көшпелі өзбектер» мемлекетінің этникалық құрамы. 

5.

 

Әбілқайр ханның Моғолстанға жорығы. 

6.

 

«Көшпелі өзбектер» мемлекетінің күйреуі. 

7.

 

  Қазақ хандығының тарихына қатысты жазба деректер 

Тапсырма:  Сабаққа  дайындалу  барысында  1428  ж-1468    ж    Шығыс  Дешті  қыпшақтағы 

мемлекет-Әбілқайыр  хандығынің  саяси  тарихына  назар  аудара  отырып,  Әбілқайыр 

хандығының  деректері  мен  тарихнамасы,  ХҮ  ғ.  20  жылдарындағы  Шығыс  Дешті 

қыпшақтағы  саяси  бытыраңқылығы,  Әбілқайыр  ханның  билікке  келуі  жайлы  білімді 

меңгеруі қажет. Сонымен қатар:  

- «Көшпелі өзбектер» мемлекетінің этникалық құрамы туралы сипаттай білу; 

-  Әбілқайр  ханның  Моғолстанға  жорығы,  ішкі  және  сыртқы  саясаттарын  білу  дағдысын 

қалыптастыру,  студенттер  тақырыпты  меңгеру  барысында  төмендегі  теориялық 

мәселелермен  таныс  бола  алады:  Әбілқайр  хандығының  саяси  тарихы,  қоғамдық 

құрылысы, «Көшпелі өзбектер» мемлекетінің күйреуі жайында жан-жақты хабарлама алу. 

Тақырыпты оқып-үйрену барысында студенттер: Қазақ хандығының  жазба деректері, 

ауыз әдебиеті деректері және олардың тарихи маңызы жайлы білімді меңгеруі қажет. 

Әдістемелік нұсқау:  

Конспект – латын тілінен «conspectus» -  «шолу»  деген мағына береді. Ол кітап, дәріс, 

баяндаманың  мазмұнын қысқаша жазу. Конспект оқушының логикалық ойлауы мен сөйлеу 

мәдениетін жетілдіреді. Конспект-жазудың күрделі түрі. Сондықтан оқушы жоспар құру 

дағдыларын меңгерген соң ғана конспект жаздыруға ауысуға болады. Білім алушылар оқу 

процесінде берілетін білім мазмұнын қысқаша қағазға түсіріп, жазып отырады, яғни 

конспектілейді 

Есеп беру түрі- конспект, ауызша. 

Тақырып 6. Қазақ хандығының  жазба деректері. 

МАҚСАТ- ХІХ ғ. ортасынан қазіргі күнге дейінгі тарихи әдебиеттерде Қазақ хандығының 

құрылуы жөніндегі негізгі тұжырымдарды талдай отырып, Қазақ  хандығының  тарихын  

зерттеуде     шығыстанушы  - ғалымдардың  косқан үлесі жайлы мағлұматтар беру. 

1.

 

Ауыз әдебиеті деректері және олардың деректері. 

2.

 

ХІХ ғ. ортасынан қазіргі күнге дейінгі тарихи әдебиеттерде Қазақ хандығының 

құрылуы жөніндегі негізгі тұжырымдар  

3.

 

Қазақ  хандығының  тарихын  зерттеуде     шығыстанушы  - ғалымдардың  косқан 

үлесі. 

Тапсырма: Сабаққа дайындалу барысында мыныған назар аудару керек ХІХ ғ. ортасынан 

қазіргі  күнге  дейінгі  тарихи  әдебиеттерде  Қазақ  хандығының  құрылуы  жөніндегі  негізгі 

тұжырымдарды білу және біліктілік дағдыларын көрсете білуі керек,  қазақ хандығының 

деректері мен тарихнамасының мәселелері жайлы теориялық мәселелермен таныс бола 

алады. 

Әдістемелік нұсқау:  

Конспект  –  латын  тілінен  «conspectus»  -    «шолу»    деген  мағына  береді.  Ол  кітап,  дәріс, 

баяндаманың  мазмұнын қысқаша жазу. Конспект оқушының логикалық ойлауы мен сөйлеу 

мәдениетін  жетілдіреді.  Конспект-жазудың  күрделі  түрі.  Сондықтан  оқушы  жоспар  құру 

дағдыларын  меңгерген  соң  ғана  конспект  жаздыруға  ауысуға  болады.  Білім  алушылар  оқу 

процесінде  берілетін  білім  мазмұнын  қысқаша  қағазға  түсіріп,  жазып  отырады,  яғни 

конспектілейді 

Есеп беру түрі- конспект, ауызша. 

Тақырып 7.  Қазақ хандығы құрылуының тарихи алғы шарттары. 

МАҚСАТ- Қазақ хандығы құрылуының тарихи алғы шарттарына тоқтала отырып,  Қазақ 

хандығының құрылуының этникалық, саяси, мәдени-тарихи алғышарттарын ашып 

көрсету. 

1.

 

Қазақ хандығының құрылуының этникалық, саяси, мәдени-тарихи алғышарттары. 

2.

 

Керей мен Жәнібектің Өзбек ұлысынан бөлінуі және Қазақ хандығының 

құрылуының басталуы. 

3.

 

Тарихи әдебиеттерде Қазақ хандығының шығу тегі мәселесі. 

4.

 

Жетісу Қазақ хандары билігінің орнығуы . 

5.

 

XV ғ. соңындағы Қазақ хандығының Сыр өңірі үшін жүргізген күрестері. 

Тапсырма:  Сабаққа  дайындалу  барысында  Қазақ  хандығы  құрылуының  тарихи  алғы 

шарттары,  қазақ  хандығының  әлеуметтік-экономикалық  және  саяси  дамуының  негізгі 

тенденциялары қарастыру. Сонымен қатар, тақырыпты оқып-үйрену 

 барысында  студенттер  төмендегідей  білімді  меңгеруі  қажет:  Қазақ  хандығының 

құрылуының этникалық, саяси, мәдени-тарихи алғышарттары жайлы оқып-үйрену. 

Тақырыпты  меңгеру  барысында  төмендегі  біліктілік  дағдыларын  көрсете  білуі  қажет: 

Керей  мен  Жәнібектің  Өзбек  ұлысынан  бөлінуі  және  Қазақ  хандығының  құрылуының 

басталуы  жайында  жан-жақты  баяндай  білу  дағдысы.  Қазақ  хандығының  саяси  тарихы, 

саяси құрылымы, қоғамдық құрылысы, әлеуметтік-экономикалық жағдайы мен мәдениеті 

жайлы теориялық ақпарат  алады. 

Әдістемелік нұсқау:  

Конспект  –  латын  тілінен  «conspectus»  -    «шолу»    деген  мағына  береді.  Ол  кітап,  дәріс, 

баяндаманың  мазмұнын қысқаша жазу. Конспект оқушының логикалық ойлауы мен сөйлеу 

мәдениетін  жетілдіреді.  Конспект-жазудың  күрделі  түрі.  Сондықтан  оқушы  жоспар  құру 

дағдыларын  меңгерген  соң  ғана  конспект  жаздыруға  ауысуға  болады.  Білім  алушылар  оқу 

процесінде  берілетін  білім  мазмұнын  қысқаша  қағазға  түсіріп,  жазып  отырады,  яғни 

конспектілейді 

Есеп беру түрі- конспект, ауызша. 

Тақырып 8. Қазақ халқының қалыптасуының аяқталуы. Қазақ этнонимінің мәні. 

МАҚСАТ- Қазақ халқының қалыптасуының аяқталуы мен қазақ этнонимінің мәніне 

тоқтала отырып,  қазақ этносының қалыптасу процесі жөніндегі негізгі тұжырымдарды 

зерделеу, қазақстан территориясындағы этникалық процестер кезеңдері және оларға 

сипаттама бере отырып, мағлұматтармен таныстыру. 

 шолу жасау. 

1.

 

Тарихи әдебиеттерде қазақ халқының қалыптасуының мәселесі. 

2.

 

Қазақ этносының қалыптасу процесі жөніндегі негізгі тұжырымдар. 

3.

 

Қазақстан территориясындағы этникалық процестер кезеңдері және оларға 

сипаттама 

4.

 

«Қазақ» сөзінің мәні. «Қазақ» халқықтың өзіндік атауы. 

5.

 

«Қазақ» этнонимінің этимологиясы. 

Тапсырма:  Сабаққа  дайындалу  барысында  тарихи  әдебиеттерде  қазақ  халқының 

қалыптасуының  мәселесі,  Қазақ  этносының  қалыптасу  процесі  жөніндегі  негізгі 

тұжырымдар,  Қазақстан  территориясындағы  этникалық  процестер  кезеңдері  жайында 

оқып-білу керек. Сонымен қатар,  «Қазақ» сөзінің мәні,  «Қазақ» халқықтың өзіндік атауы, 

«Қазақ» этнонимінің этимологиясы жайлы жан-жақты меңгереді  және теориялық мәлімет 

алады. 

Әдістемелік нұсқау:  

Конспект  –  латын  тілінен  «conspectus»  -    «шолу»    деген  мағына  береді.  Ол  кітап,  дәріс, 

баяндаманың  мазмұнын қысқаша жазу. Конспект оқушының логикалық ойлауы мен сөйлеу 

мәдениетін  жетілдіреді.  Конспект-жазудың  күрделі  түрі.  Сондықтан  оқушы  жоспар  құру 

дағдыларын  меңгерген  соң  ғана  конспект  жаздыруға  ауысуға  болады.  Білім  алушылар  оқу 

процесінде  берілетін  білім  мазмұнын  қысқаша  қағазға  түсіріп,  жазып  отырады,  яғни 

конспектілейді 

Есеп беру түрі- конспект, ауызша. 

Тақырып 9. Қазақ хандығының Қасым хан тұсында күшеюі. 

Мақсаты: ХҮІ ғ. басындағы Қазақ хандығының ішкі саяси жағдайы мен Қасым ханның 

Қазақ  хандығына  билікке  келуі  туралы  талдау  жасау,    Қасым  хан  тұсындағы  қазақ 

хандығы жерлерінің кеңеюі туралы мағлұмат беру. 

1.

 

ХҮІ ғ. басындағы Қазақ хандығының ішкі саяси жағдайы. 

2.

 

Қасым ханның Қазақ хандығына билікке келуі (1510, 1511-1523, 1524) 

3.

 

Қасым хан тұсындағы қазақ хандығы жерлерінің кеңеюі. 

Тапсырма:  Сабаққа  дайындалу  барысында  студенттер:  ХҮІ  ғ.  басындағы  Қазақ 

хандығының ішкі және сыртқы саясаты жайында білімді меңгеруі керек. 

Тақырыпты меңгеру барысында төмендегі біліктілік дағдыларын көрсете білуі қажет: 

- Қасым ханның Қазақ хандығына билікке келуі (1510, 1511-1523, 1524) 

- Қасым хан тұсындағы қазақ хандығы жерлерінің кеңеюі туралы толық меңгеріп 

ерекшеліктерін айқындау. Студенттер тақырыпты меңгеру барысында төмендегі 

теориялық мәселелермен таныс бола алады: Қазақ хандығының күшеюі (ХҮІ ғ. бірінші 

ширегі) жағдайы жөнінде теориялық ақпарат алады. 

Әдістемелік нұсқау:  

Конспект – латын тілінен «conspectus» -  «шолу»  деген мағына береді. Ол кітап, дәріс, 

баяндаманың  мазмұнын қысқаша жазу. Конспект оқушының логикалық ойлауы мен сөйлеу 

мәдениетін жетілдіреді. Конспект-жазудың күрделі түрі. Сондықтан оқушы жоспар құру 

дағдыларын меңгерген соң ғана конспект жаздыруға ауысуға болады. Білім алушылар оқу 

процесінде берілетін білім мазмұнын қысқаша қағазға түсіріп, жазып отырады, яғни 

конспектілейді 

Есеп беру түрі- конспект, ауызша. 

 

Тақырып 10. Қазақ хандығы XҮІ ғасырдың екінші жартысында. 

Мақсаты:  XҮІ  ғасырдың  екінші  жартысындағы  Қазақ  хандығының  саяси  тарихы,  ішкі 

және сыртқы саясаты, әлеуметтік-экономикалық жағдайы туралы мағлұматтар беру. 

1.

 

Хақназар ханның қа қазақ жерлерін біріктіру саясаты. 

2.

 

Қазақтардың өзбек-шайбанилықтар және ноғайлармен қарым-қатынасы. 

3.

 

Қазақ-орыс қатынастарының басталуы. 

4.

 

Шығай хан тұсындағы Қазақ хандығының сыртқы саяси жағдайы. 

5.

 

ХҮІ ғ. аяғындағы Тәуекел ханның Орта Азияға жорығы және оның маңызы.