Сөж тақырыбы: «Термодинамиканың негізгі заңдары мен теңдеулері»
жүктеу/скачать 351,11 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Термодинамиканың негізгі заңдары мен теңдеулері.
- 1 Термодинамиканың негізгі заңдары мен теңдеулері. 1.1 Термодинамиканың бірінші бастамасы Термодинамикаға негіз болатын заңдар термодинамика бастамалары
- 1.2 Негізгі термодинамикалық процестер және олардың теңдеулері. Термодинамиканың бірінші бастамасын изопроцестерге қолдану
|
Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік педагогикалық институты СӨЖ Тақырыбы: «Термодинамиканың негізгі заңдары мен теңдеулері» Орындаған:Мәдіханова О. Қабылдаған: Парманов М. Шымкент 2018 Термодинамиканың негізгі заңдары мен теңдеулері. Термодинамиканың бірінші бастамасы Негізгі термодинамикалық процестер және олардың теңдеулері. Термодинамиканың бірінші бастамасын изопроцестерге қолдану Қайтымды және қайтымсыз процестер. Тұйық процестер (цикл). Термодинамиканың екінші бастамасы Энтрория 1 Термодинамиканың негізгі заңдары мен теңдеулері. 1.1 Термодинамиканың бірінші бастамасы Термодинамикаға негіз болатын заңдар термодинамика бастамалары деп аталады. Егер дененің толық энергиясынан толық механикалық энергиясын шығарып тастағанда қалатын энергия оның ішкі энергиясы деп аталады. Демек, дененің ішкі энергиясы дегеніміз молекулалардың бейберекет (хаосты) қозғалысының кинетикалық энергиясынан, молекулалардың өзара әсерлесуінің потенциалдық энергиясынан тұрады. Денелер жүйесінің ішкі молекулалық энергиясынан тұрады. Денелер жүйесінің ішкі энергиясы әрбір жеке денелердің ішкі энергиялары мен денелер жанасатын жұқа қабаттағы молекулалардың арасындағы өзара әсерлесу энергиясы болып табылады. Ішкі энергия – жүйе күйінің функциясы. Демек, жүйе бір күйден екінші күйге өткен кезде оның ішкі энергиясының өзгерісі әрқашан да ауысу жолына тәуелсіз, яғни жүйенің бір күйінен екінші күйіне келтіретін процесіне немесе процестер жиынына тәуелсіз, тек осы күйдегі ішкі энергияның мәндерінің айырмасына тең. Ішкі энергия (U) негізінен екі түрлі процестің: дененің А жұмыс істеуі мен денеге берілген Q жылу мөлшерінің есебінен өзгереді. Жұмыс істеу жүйеге әсер етуші сыртқы денелердің орын ауыстыруымен қоса жүреді. Денеге жылу беру сыртқы денелердің орын ауыстыруына тәуелді емес. Ішкі энергияның бұл жағдайындағы өзгерісі жылы дененің жеке молекулаларының салқынырақ дененің молекулаларына қарсы істеген жұмысының әсерінен болады. Бір денеден екінші денеге энергияның берілуіне әкелетін микроскопиялық пройестердің жиынтығы жылу берілуі деп аталады. Сонымен, жылу берілісі мен жұмыс, әрқашан да бір-біріне эквивалентті болады. Жүйе бір күйден екінші күйге көшкенде ішкі энергияның өзгерісі жүйенің алған жылу мөлшері Q мен сыртқы күштерге қарсы жасалған жұмыстың А айырмасына тең: (1) Осы түрде жазылған өрнек термодинамиканың бірінші бастамасының математикалық теңдеуі болып табылады. Бұдан мынандай қорытынды шығады: жүйеге берілген жылу мөлшері жүйенің ішкі энергиясының өзгерісіне және жүйенің сыртқы денелерге қарсы істейтін жұмысына жұмсалады. Берілген жылу мөлшері мен жұмыс өзара эквивалентті болғандықтан, жылу мөлшері де жұмыс бірліктерімен, яғни джоульмен (Дж) өлшенеді. Егер жүйе өзінің бастапқы күйіне қайта оралса, оның энергиясы бұрынғы мәніне ие болады, яғни тұйық жүйеде ішкі энергияның өзгерісі нөлге тең dU=0. Термодинамиканың бірінші бастамасына сәйкес: (2) Бұдан энергияның сақталу заңын тағайында жағынан алғанда, энергияның ешбір түрін жұмсамай және сырттан жылу алмай жұмыс өндіретін машина жасау мүмкін емес екенін білеміз. 1.2 Негізгі термодинамикалық процестер және олардың теңдеулері. Термодинамиканың бірінші бастамасын изопроцестерге қолдану Газдың күйін сипаттайтын үш параметрдің (ρ, V, T) процесс кезінде әйтеуір біреуі тұрақты болып отырса, онда мұндай процестерді изопроцестер деп атайы. Олай болса, термодинамиканың көптеген мысалдарында: жылу двигательдерінің жұмысын есептеуде, суыту машиналарының жұмысы кезінде, қысқасы газдардағы процестер туралы көбірек айтуға болады. жүктеу/скачать 351,11 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|