Б. Шалабай ф. ғ. д., профессор, Ш. Уәлиханов атындағы Көкшетау мем. университеті КӨРКЕМ МӘТІНДІ ТАЛДАУДЫҢ СТИЛИСТИКАЛЫҚ АСПЕКТІСІ

| 35
Көркем мәтінді тарихшы да, философ та, социолог та т.б мамандар өздеріне қажет мате-
риалдар алу үшін тексереді. Солардың ішінде филолог маман үшін стилистикалық аспекті 
ерекше орында тұрады. Ол көркем мәтінді өнер туындысы, өнер құбылысы ретінде алып 
зерттейді. Күн тәртібінде мұндай зерттеудің әдістемесін жасау өзектілігі тұр.
Р. Авакова
ф. ғ. д., профессор,
әл-Фараби атындағы ҚазҰУ
Д. Андабаева
магистр,
әл-Фараби атындағы ҚазҰУ
КOНЦEПТOCФEPA КAЗAХCКOЙ, ТУPEЦКOЙ, 
И AНГЛИЙCКOЙ ЛИНГВOКУЛЬТУP
This article is dedicated to the universal concept of «family» in Kazakh, Turkish and English. 
Linguistic and cultural analysis of the main concepts of a material and inside worlds of people can 
create the procedure of an influence of language to a mentality of ethnic groups. Study of concepts 
describing the spiritual world has the significant interests to each researcher.
Лингвoкультуpoлoгичecкий aнaлиз бaзoвых кoнцeптoв мaтepиaльнoгo и внутpeннeгo 
миpa чeлoвeкa пoзвoляeт утoчнить cтeпeнь влияния языкa нa миpoвocпpиятиe кoнкpeтнoгo 
этнoca или тo, кaким oбpaзoм этничecкaя cпeцификapaccмaтpивaeмых языкoв «нacлaивaeтcя» 
нa унивepcaльныe кoнцeптуaльныe cтpуктуpы. Oдним из ключeвых кoнцeптoв миpoвидeния 
являeтcя кoнцeпт «ceмья». Пpи coпocтaвлeнии тюркских и aнглийcкoгo лингвoкультуpных 
oбщecтв цeлecooбpaзнo paccмaтpивaть мaтpицу coвпaдeний и paзличий нa уpoвнe языкa кaк 
cпocoб выявлeния нaциoнaльнo культуpнoй cпeцифики. Eдинcтвo ceмьи и ee лoкaлизaция экcпли-
циpуeтcя нa языкoвoм уpoвнe впoлнeoтчeтливo. В paзных языкaх «дoм» нaчинaeт ocмыcлятьcя 
кaк «ceмья, люди, пpoживaющиe вмecтe».
Ocнoвнoe нaзнaчeниe этoй лeкceмы в coпocтaвляeмых языкaх: «ceмья, ceмeйcтвo, poдня» 
(гpуппa людeй, пpoживaющих вмecтe – муж, жeнa, их дeти и poдcтвeнники). В кaзaхcкoм языкe 
ceмья: шaныpaқ, жaнұя: шaңыpaқ көтepу «oбpaзoвывaть нoвую ceмью, oбзaвoдитьcя ceмьeй» 
(букв. вoзвoдить шaтep). В кaзaхcкoм языкe лeкceмa түтін («дым») тaкжe имeeт кoннoтaтивнoe 
знaчeниe «ceмья, oчaг», чтo выpaжeнo в тaких cлoвocoчeтaниях кaк түтін түтeту «oбзaвecтиcь 
ceмьeй, oбpaзoвaть ceмью». В туp. яз.: bir aile kurmak «coздaть ceмью, cвить ceмeйнoe гнeздo»; 
aile yurdu»poднoй дoм»; в aнгл. яз. a happy family «cчacтливaя ceмeйкa, уживaющиecя в oднoм 
мecтepoдcтвeнники».
C тoчки зpeния peлигиoзнoй мopaли, бpaк знaчим вo вceх тpeх лингвокультуpных 
oбщecтвaх. В нapoднoм coзнaнии кaк тюpкcкoй тaк и aнглийcкoй лингвoкультуp кoнцeпт «ceмья» 
accoцииpуeтcя c жизнью птиц и coздaниeм гнeздa: в aнгл.яз.it takes two birds to make a nest; в туp 
яз.erkek kuş gezer havayı, dişi kuş yapar yuvayı. В кaзaхcкoм языкe лeкceмa құc имeeт пepeнocнoe 
знaчeниe «cупpугa»: құcың құтты бoлcын! «дa будeт cчacтливa твoя cупpугa!»; құcың құтты 
бoлcын, бaуыpы cүтті бoлcын! «дa будeт твoя cупpугacчacтливa и быть eй плoдoвитoй!»
Изучeниe кoнцeптoв, oпиcывaющих духoвный миp чeлoвeкa, пpeдcтaвляeт нecoмнeнный 
нaучный интepec, пocкoльку пoзвoляeт выявить нe тoлькo ocoбeннocти aнтpoпoцeнтpизмa тoгo 
или инoгo языкa, нo, пpeждe вceгo, cпocoбcтвуeт выявлeнию унивepcaльных зaкoнoмepнocтeй 
oтpaжeния в нaивнoй кapтинe миpa paзных acпeктoв чeлoвeчecкoгo coзнaния.

36 |
2-СЕКЦИЯ:ХХІ ҒАСЫР ФИЛОЛОГИЯСЫНДАҒЫӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕР  
Г. Ж. Пірәлі
филол. ғ. д., профессор
М. О. Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институты 
«Әуезов үйі» ҒМО-ның бас ғылыми қызметкері
ҚАЗІРГІ ҚАЗАҚ ПРОЗАСЫНДАҒЫ ПОСТМОДЕРНИЗМ ПОЭТИКАСЫ
(Роза Мұқанова шығармашылығы негізінде)
It  is  the  essential  natural  legality,  the  influence  of  the  society’s  major  political  and  social 
changes and their impact on in the spiritual world. Science and technology in the developing world 
are dominated by the flow of information that extends the horizon of knowledge of art and artistic 
expression, a new time and space field.
Қоғамдағы күрделі саяси-әлеуметтік өзгерістер адамзаттың да рухани ілгеруін тудырары 
табиғи заңдылық. Ғылым мен техника дамып, әлемді ақпарат ағыны билеген кезеңде сөз 
өнерінде де көркемдік таным көкжиегі кеңіп, жаңа уақыт пен кеңістік өріс алды.
Батыстан бастау алған модернизм ағымынан соң іле-шала дүниеге келген постмодернизм 
поэтикасында қоғамдағы көп қыртысты қайшылықтар мен сан алуан көзқарастар қақтығысы, 
сол сапырылысудың арасында табан астында тапталған құмырсқадай тағдыры тығырыққа 
тірелген жеке адам санасындағы өзгерістер мен басқа жан байқай қоймайтын ішкі жан әлемі 
алғы шепке шықты. Міне осынау заманауи тақырыптарды өз туындыларына өзек етіп, өзі 
өмір сүріп отырған қоғамның тамыры тереңде жатқан қайшылықтарын өз замандастарының 
тағдыры арқылы зерделеуге тырысқан Роза Мұқанова жаңашыл жазушы.
Шығармашылық ізденісі іркілмей іргелі тақырыптарды зерттеуге табанды тер төгіп жүрген 
талантты жазушы табиғатқа жасалып жатқан жойқын апат, қастандықтың кесірі жер бетіндегі 
адамзатқа атылған оқ екендігін ескертіп, әдеби кеңістікке экология тақырыбын әкелді. Оның 
«Мәңгілік бала бейне» әңгімесі бүгінгі адам мен табиғат арасындағы тартыстың трагедиялық 
залалын кішкентай замандасымыз Ләйләның тағдыры арқылы бейнелейді. Адамның рухани 
болмысын бейнелеуде жаңаша өріс ашқан қаламгер мұнда символдау, бүкпелеу, шизоанализ, 
галлюцинация, ырықсыздық, тұспалдау, елестету, қиялдау сынды ой толқынын, сезім ырғағын, 
психологиялық тартыс пен тайталасты өзіне тән мән-мағынасы терең толғаныстармен, өзгеше 
өң алған тың өрнекті тілмен, өзінше бір ойлы орам, оқшау оқиғамен орайлап айтқысы келетін 
талап қойған. Кәдімгі күнделікті өмірде көп көріп жүрген оқиғаны көркемдік кеңістігіндегі 
іргелі рухани құбылысқа айналдырып көрікті етіп кестелеген қаламгердің қаламында сирек 
кездесетін суреткерлік қасиет бар: «Сарқаншық», «Өзің», «Тұл», «Дүние кезек», «Монастырь», 
«Қаралы төбе» т.б сияқты шығармаларын оқып көріңіз. Роза Мұқанованың «Құдірет-Кие» 
жинағындағы әңгімелер жүйесі қазіргі қазақ прозасындағы постмодернизм поэтикасынан, 
сөз өнеріндегі көркемдік құндылықтардан, тың түрлік, пішіндік, стилдік өрнектердің өрісін 
танытып, жаңа көркемдік-эстетикалық талғам-танымнан түсінік береді.

| 37
Ш. Қ. Құрманбаева
п. ғ. д., Л. Гумилев ат. ЕҰУ
ЖОҒАРЫ ОҚУ ОРЫНДАРЫНДА 
ФИЛОЛОГИЯЛЫҚ БІЛІМ БЕРУДІҢ МІНДЕТТЕРІ
Improving the quality of literary education is one of the main priorities of our country. The ba-
sic capital of the society in this era of globalization is becoming the human capacity for creative ac-
tivity. In this regard, one of the most urgent problems of formation of Kazakhstani society becomes 
competitive personality, ready not only to live in a changing social and economic conditions, but 
also to actively influence the existing reality
Қазіргі таңда отандық білім беру жүйесінің, оның филологиялық жоғары білім беру са-
ласының алдында зор міндеттер тұр. Ол – жаңа заман жастарын әлемдік бәсекеге қабілетті 
кәсіп иесі, білімді, білікті, құзыретті тұлға ретінде дайындау міндеті.
Біз шешуге тиісті филологиялық білім берудің сапасын арттыруға бағытталған бұл 
міндеттер парадигмасы бүгінгі күнде сапалық тұрғыдан өзгерді, жалпы қоғам үшін 
ғылыми-теориялық және практикалық маңызы арта түсті. Білім және кәсіби машық – зама-
науи білім беру жүйесінің негізгі бағдары десек, тіл мен әдебиет мұғалімі, филолог маман 
егемен еліміздің адам капиталын қалыптастырудағы негізгі күш болып табылады. Тіл мен 
әдебиетті ұлттан, ұлттық мәдениеттен, ұлт өмір сүріп отырған қоғамдық-әлеуметтік қарым-
қатынастан бөліп қарау мүмкін емес. Сондықтан оқушылар мен студент жастарды қоғам-
дық-саяси, рухани-мәдени тұрғыдан дамыту арқылы ұлттық құндылықтарын қастерлейтін, 
жалпыадамзаттық құндылықтарды бағалайтын, ана тілі мен әдебиетін сүйіп, шетел тілдері 
мен әдебиеттерін меңгерген, ақпараттық-комуникациялық технологияларды игерген кәсіби 
білікті тілдік тұлға даярлау – қоғам қажеттілігі.
Қазақстан Республикасы тәуелсіздігі мен тұтастығын берік қалыптастыруда қоғамдық-
әлеуметтік пәндердің, соның ішінде филология пәндерінің алар орны ерекше. Еліміздің рухани 
құндылықтарын бағалауда филология пәндері тәлім-тәрбиелік, көркемдік-эстетикалық, тарихи-
танымдық маңызды қызмет атқарады. Сол себептен филологиялық білім беру міндеттерінің 
ең бастысы – ертеңгі күні жаңа бағыттың қозғаушы күшіне айналатын жастардың бойында 
тіл мен әдебиетке деген махаббат, құрмет, азаматтық борыш сезімдерін ұялату болуы тиіс.
Филологиялық білімді қатысымдық тұрғыда меңгерте отырып, танымдық бағдарлы 
оқытуды назардан тыс қалдырмау қажет, тіл мен әдебиетті оқи отырып, елтану, ұлттану, 
этномәдениеттану, құндылықтарды тану, сол арқылы тұлғаның өзін-өзі тануына қол жеткізу – 
біздің басты мақсатымыз.
Тілдік ғаламдастыру кезеңінде әрбір филолог маман ең алдымен егемен еліміздің 
үштұғырлы тіл саясатының басты шарттарын айқын білуге тиіс. Көптілді білім беруді 
енгізудің негізі жоғары оқу орындарында сапалы филолог мамандарды даярлаудан бастап 
қалануы тиіс.
Соған байланысты жас ұрпақтың санасында өзге тілдің емес, ана тілінің доминантты рөл 
атқаруына қол жеткізу – басты мақсат болуы тиіс. Тіл экологиясын сақтауда ана тілін шұбар-
ламай, тілдің барлық көркемдік айшықтарын тереңінен қолданып, мәдениетті сөйлейтін, өз 
тұжырымдарын кез келген ортада жеріне жеткізіп айта алатын оқушының тілдік тұлғасын 
қалыптастыру – басты мақсат болуы тиіс.

38 |
2-СЕКЦИЯ:ХХІ ҒАСЫР ФИЛОЛОГИЯСЫНДАҒЫӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕР  
Nadežda Christopher
PhD Candidate, SOAS University of London
DESCRIBING AND ANALYSING KAZAKH: THE PARTICLE ĞOJ AND WIDER 
IMPLICATIONS
Бұл ұсынымда қазақ тілінде кездесетін «ғой» шылауының қолданылу аясы мен қызметі 
туралы айтылады. Халық қолданысынан мысалдар айтылып, тілдік сараптама жасалады.
In this presentation I explore the existing descriptions of the Kazakh particle ğoj and demonstrate 
that despite a number of attempts to define its function, or describe its behaviour in discourse, a 
thorough analysis has not yet been carried out. This observation has wider implications to which 
I dedicate the second half of the presentation.
First, I present five sources that define or describe ğoj, its meaning and functions. One of these 
sources is a dictionary, another is a grammar for the Kazakh language learners (written in Russian), 
one more is a recently published grammar of Kazakh (in English), and the final two are recent PhD 
theses. I then introduce new data that shows that these descriptions fail to fully capture the true 
nature of ğoj. I propose that ğoj is an information-structurally loaded particle, which plays a role in 
Common Ground (CG) management.
The main purpose of this presentation, however, is not to provide a full description and analysis 
of ğoj, but rather to use it as an example on which to demonstrate the necessity of more in-depth 
theoretical studies of all aspects of the Kazakh language. I show that by identifying gaps in our 
knowledge, by considering a wider range of data, and by asking better questions about the nature 
and the structure of Kazakh we can achieve not just a better understanding of this language, but also 
contribute to the world’s knowledge of Central Asian and Turkic languages. This will also lead to a 
raise in the status and exposure of Kazakh at the international and, most importantly, at the national 
level, so that those coming to Kazakhstan from abroad to study the language are not constantly asked 
‘Why?’ by the Kazakhs themselves. Qazaq tili öte ädemi žäne qïzïqtï ğoj!

| 39
Арай Жундибаева
философия докторы (PhD), қауымдастырылған профессор
Шәкәрім атындағы мемлекеттік университет
МЕМЛЕКЕТТІК ТІЛ – ТӘУЕЛСІЗ ҚАЗАҚ МЕМЛЕКЕТІНІҢ ТІРЕГІ
In the article, the Kazakh language’s status, role, feature, value, and description are spoken. 
The Kazakh language as the language of Abylai and Abylkhayir, Tole and Kazybek, Abai and Zha-
karym has to save and develop its roots, idea and traditions.
Қазақ елінің мемлекеттік тілі сан ғасырдан бері қолданылып келе жатқан, қолданыла 
беретін де, лексикалық қоры бай, терең тіл.
Бұл тіл арқылы тарих жасалған, дәстүр мен салт қалыптасқан. Қазақтың талай тамаша 
туындылары: әндері мен нақыл сөздері, жырлары мен жұмбақтары дүниеге келген, ауыз әде-
биеті үлгілерінен басталған жазба рухани мұрасының негізі осы тілде қаланған. Мемлекеттік 
тіл – осы елдің тарихын қалыптастырған тіл. Халықтың бүгінгі генерациясына әл-Фараби 
мен Қашқаридың, Күлтегін мен Қорқыттың шығармаларын ұғындырған тіл.
Ата-бабаларымыздың өзіндік ерекшелігін даралап көрсетер қазақ тілі дегенде кез-келген 
«ұлтым», «жерім» деген азаматтардың бойында үлкен сезім оянары сөзсіз. Ол сезім бір сәттік 
емес, себебі ерекше толқу, шексіз сүйіспеншілік – бізге тектен дарыған киелі, қасиетті ұғым.
Қазақ тілі – әлемдегі ең бай, көркемдігі жоғары, кез-келген халық тудыра алмаған фольк-
лорлық туындылары көп, рухани азығы мол, кешегі өткен Абылай мен Әбілқайыр, Төле мен 
Қазыбек сөйлеген, Абай мен Шәкәрім, Мұхтар шығармалары жазылған қасиетті тіл, Қазақстан 
Республикасының мемлекеттік тілі. Тіл – ұлттың жаны, идеяның, саналы сезімнің, айтылар 
ойдың жанды көрінісі. Тіл халықпен бірге өмір сүріп дамиды, яғни тіл әрбір халықтың дербес 
ұлт екендігінің басты дәлелі. Себебі, әр ұлттың тілі – оның бақыты, тірегі.
Елбасымыз Н. Назарбаев өз сөзінде тілдің коммуникацияның биік құралы ретінде бағалай 
отырып, Қазақстан халқын біріктіретін ең басты қару деп бағалаған болатын. Бұл статус 
қазақ тіліне тәуелсіздікпен бірге оралды. Бұл Қазақстан халқын консолидациялауға маңызды 
фактор болып табылады. Бүгінгі әрбір қазақстандықтың міндеті – мемлекеттік тілді меңгеру.
Туған тіл дегеніміз – Халық. Халық дегеніміз – Ана. Біздер болашақ, өз аналарымыз – 
халқымызды, тілімізді, туған анамызды құрметтесек, арман- мақсаттарымыз жүзеге асары 
сөзсіз. Мемлекеттік тіл – қазақ елінің болашағы. Оның кең қолданылуын жүзеге асыруға 
өз үлесін қосу – әрбір қазақстандық азаматтың міндеті. Талай ұлт пен ұлыстардың тұрақты 
мекеніне айналған қазақ жерінде түрік тілдес тілдердің ең бай тілі ретінде қазақ тілі мәңгі 
жасай беруі тиіс.

40 |
2-СЕКЦИЯ:ХХІ ҒАСЫР ФИЛОЛОГИЯСЫНДАҒЫӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕР  
Қ. Жанұзақова
ф. ғ. д., доцент, ҚызМемҚПУ
ҚАЗІРГІ ҚАЗАҚ ӘДЕБИЕТТАНУ ҒЫЛЫМЫНДАҒЫ ЖАҢА БАҒЫТТАР
At the end of the 20th -at the beginning of the 21st century Kazakhstan society enters a new 
stage of the development. The pluralism in the relation to earlier formed basic categories in a 
literature science (class character, socialist realism, etc.) opened a way to inconsistent sights in 
evaluation of history of the modern literature development. Together with change of perception 
of the literature role in a society, the active attitude to new forms, ways and means of the validity 
image the new scientific-theoretical approaches and principles of studying of literary process are 
fulfilled. Revealing of laws of the literature science development, determination of its methodolog-
ical concepts, theoretical bases and directions of research, achievements and prospects is rather 
actual problem.
Мақалада қазіргі қазақ әдебиетінің дамуындағы басым бағыттар белгіленеді. Әдебиеттің 
даму бағыттары модернистік, постмодернистік ағымдармен тығыз бірлікте қарастырылады. 
ХХІ ғасырдың басындағы жаңа қоғамдық дәуiрге аяқ басқан ұлттық әдебиеттің даму ерек-
шеліктері айқындалады. Қазіргі қазақ әдебиеттану ғылымының басты даму бағыттары ұлттық 
ғылыми ойдың даму тарихымен және қазіргі әдеби процеспен байланысы бағамдалады.
Орасан зор тарихи өзгерістерге бай ғасырлардың тоғысы – қазақ әдебиетінің даму та-
рихындағы күрделі кезеңдердің бірі. Бұл тұста әлеуметтік-саяси формацияның, қоғамдық 
сананың түбегейлі өзгеруіне байланысты қоғамда қалыптасқан эстетикалық идеалдар мен 
рухани мәдениетіміздегі құндылықтарды қайта қарау, бағалау орын алды. Жаңа қоғамдық 
дәуiр, жаңа тарихи кезеңде ұлттық әдебиеттің даму ерекшеліктерін жаңаша көзқараспен, 
әділ бағалау үшін қазақ әдебиеті тарихын таптық көзқарастан ада, ешқандай идеологиясыз, 
таза әдеби, рухани мұра ретінде зерттеу мүмкіндігі туды. Көпғасырлық қазақ әдебиетінің 
тарихын зерттеудің басты бағыттары төмендегідей: 1) диахрондық, синхрондық аспектілер 
тұрғысынан әдеби бағыттардың дамуы арқылы автордың шығармашылық ерекшелігін 
айқындау; 2) салыстырмалы талдау арқылы әлем әдебиетінің аясында ұлттық әдебиетіміздің 
ерекшеліктерін айқындау; 3) әдебиетті көркемдік тұтастық ретінде түсіну мен бағалау; 4) 
әдеби мұраларымызды қайта қарау, бағалау, оның ішінде шетелдегі қазақ әдебиетін зерттеу; 
5) әдебиеттің идеялық, эстетикалық ерекшеліктеріне, философиялық мазмұнына назар аудару, 
қазақ әдебиетін басқа халықтардың әдебиетімен салыстыра талдау.
ХХ ғасырдың соңы мен ХХІ ғасырдың басында Қазақстан дамудың жаңа кезеңіне қадам 
басты. Сөз өнерінің қалыптасқан басты ұғымдары (таптық қайшылықтар, социалистік реализм) 
келмеске етіп, қазақ әдебиетінің тарихын жаңаша бағалау орын алды. Қоғамдағы әдебиеттің 
атқаратын қызметі, теориялық тұрғылары өзгерді. Бұл тұста әлеуметтік-саяси формацияның, 
қоғамдық сананың түбегейлі өзгеруіне байланысты қоғамда қалыптасқан эстетикалық иде-
алдар мен рухани мәдениетіміздегі құндылықтарды қайта қарау, бағалау орын алды. Осы 
орайда әдебиеттану ғылымының басты даму бағыттарын, заңдылықтарын, оның әдіснама-
лық тұғырнамасын, теориялық негіздері мен зерттеу аясын айқындау, әдебиеттің көркемдік 
табыстары мен жетістіктерін зерделеу аса өзекті мәселелердің біріне айналып отыр.

| 41
Көпбаева Меруерт
ф. ғ. д., профессор,
М. Х. Дулати атындағы ТарМУ
ФИЛОЛОГ МАМАН ДАЙЫНДАУДЫҢ МӘСЕЛЕЛЕРІ МЕН АЛҒЫШАРТТАРЫ
In this article Problems and Prospects of Philologists’ training is provided comprehensively. 
The opening of an applied philology specialty to increase the importance of the Kazakh language 
and communication issues analyzed comprehensively.
Елімізде креативті филолог маманның көмегіне жүгінбейтін сала жоқ. Дегенмен, зама-
науи талаптарға жауап бере алатын жан-жақты білімді, білікті, коммуникация дағдыларын 
меңгерген, инновациялық технологияны қолданатын құзыретті мамандар өте тапшы. Аталған 
мәселені дұрыс шешудің бірден-бір жолы өркениетті мемлекеттердей қолданбалы филологияны 
жеке сала ретінде қолға алып, мамандар дайындау. Қазақстанда бірлі-жарым оқу орындары 
ғана қолданбалы лигвистиканы пән ретінде кіргізген және коммуникацияны филологиялық 
қамсыздандыру тұрғысынан оқытуға баса мән берген. Бүгінгі таңда әлемдік бәсекеге қабілетті 
кәсіби даярлығы жоғары, өз білімін ұдайы жетілдіріп отыратын, шығармашыл, ізденімпаз, 
инновациялық даярлығы қалыптасқан ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізе алатын маман 
даярлау басымдықтар биігіне көтерілді. Ендеше, құзыретті филолог мамандарды даярлауда 
қолданбалы филология мамандығын ашуды және батыстағыдай жүйелі жолға қою ісі қазақ 
тіл білімі мен мемлекеттік тіл коммуникациясының күрмеулі мәселелерінің оң шешімін 
табуына зор септігін тигізері анық.Қолданбалы филология – заманауи өмірдің барлық сала-
сында лигвистикалық білімін іскерлікпен қолдануға бейімделген филологияның жаңа бағыты. 
Аталған жаңа сала яғни қолданбалы филология бейіні бойынша маман дайындау бағыттары 
былайша болып келмек:
•  Қазақ және шетел әдебиеті, орыс тілі саласы бойынша терең жалпы филологиялық 
көптілде білім беру;
•  Екі шетел тілін, бір түркі тілін, тереңдетіп оқыту;
•  Заманауи коммуникацияға тіл арқылы әсер ету.
Бұл бағыттар қазіргі заманғы талапты яғни тиімді тілдік қатынас заңдарын білуге бағытт-
тайды және әр түрлі жыныс, жас, әлеуметтік қатысы бойынша адамдармен тілдесу ептілігін 
меңгеруге мол мүмкіндік ашады. Ал біз көтеріп отырған филологиялық және коммуникативтік 
білім берудің негізінде тиімді тілдік қатынасты меңгеру, осы қатынаста өз мақсатына жету 
ептілігін қалыптастыру мәселесі өз шешімін табар еді. Филолог-лингвист заманауи қоғамда 
коммуникация саласындағы жан-жақты филологиялық дайындық пен тереңдетілген курстан 
өтіп, сұранысқа ие болады. Нәтижесінде коммуникативтік технология саласындағы өз білімін 
қарқынды дамып келе жатқан еңбек рыногында қолдана алады. Аталған мамандық ашылған 
жағдайда, Қазақстанда мемлекеттік тіл мәртебесінің құзыреті мен функционалдық пробле-
малары дұрыс шешімін тауып, туған тіліміздің өрісі кеңейіп, өресін биіктетін аса пәрменді 
тетіктердің бірі қалыптаспақ.

42 |
2-СЕКЦИЯ:ХХІ ҒАСЫР ФИЛОЛОГИЯСЫНДАҒЫӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕР  

жүктеу/скачать 2,85 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: