Олар беліну арқылы өзін- өзі өндіруге қабілетті. Олардан ДНК табылды. Бәліну нәтижесінде жас клеткалар аналық клетка митохондрияларының жартысын алады. Кейбір саңырауқұлақтарда (ашытқы саңырауқұлақтарда, нейроспорада) тыныс алу процесінің жеткіліксіз екендігі табылды, ол жағдай митохондриялар қызметіндегі тұқым қуалайтын қайтымсыз өзгеріс-цитохромоксидаза активтігі жоғалғандығы-мен қамтамасыз етілген.
Митохондриялық ДНҚ-ның формасыКөптеген зерттелген организмдердің митохондрияларында ДНҚ шеңберлі түрде болады, ал кейбір өсімдіктерде бір уақытта шеңберлі және түзу сызықты ДНҚ молекуласынан тұрады.
Адам митохондриальды ДНҚ геномы 16559 мың нуклеотидтер жұбынан тұрады
Митохондриялық геномы құрамында: 12S-р-РНҚ және 16S-р-РНҚ рибосомдық гендер
т-РНҚ 22 гені
Цитохром-с-оксидазаның үш суббірлік гендері
АҮФ-азаның алтыншы және сегізінші суббірліктерінің гендері
Цитохромның гені
NADH- дегидрогеназаның жеті суббірлігінің гендері кіреді
Митохондриялық ДНҚ белоктармен байланысты болғанмен, олардың қорғаныстық рөлі ядролық ДНҚ-ға қарағанда төмен. Митохондрия ДНҚ-сындағы мутация жүйке жүйесінің, көру нервтерінің, тірек және бұлшықеттердің тұқым қуалайтын және кәрілікпен байланысты ауруларды алып келеді.
Генетикалық тұрғыда ашыту бактериясының митохондриялары көбірек зерттелген. Оларда бүкіл клеткадағы ДНҚ-ның 10-20 % болады. Осындай саңырау құлақтардың кейбіреулерінде тыныс алу кемістігі анықталған. Ол кемістік олардың метохондрияларының тұқым қуалайтын өзгеріске ұшырауына байланысты, анығырақ айтқанда, цитохромоксидаза ферменттерінің активтілігі төмендеген.
Бұл келтірілген деректер ашыту саңырауқұлағында болатын аталмыш қасиеттің тұқым қуалауы цитоплазмаға байланысты екенін көрсетеді.
Ергежейлі мутациядан басқа бұл организмдердің митохондрияларындағы ДНҚ-ны өзгерту арқылы хлорофениколға, еритромицинге және кейбір басқа антибиотиктерге төзімді мутантты түрлері алынған.
Осындай бактериялардың кейбіреуінде тыныс алу кемістігі анықталған.Ондай кемістік олардың митохондрияларының тұқым қуалайтын өзгеріске ұшырауына байланысты. Б.Эфрусси деген ғалым ашытқыш бактерияның мутациялық жолмен пайда болған тыныс алу кемістігі бар өте ұсақ колония түзетін штамын тапқан. Ондай мутантты штамдар өте баяу өседі.Олар цитохромоксидаза ферментінің жетіспеуінен тыныс алу кемістігіне ұшыраған және спора түзу қабілітінен айырылған.Осындай мутантты бактериялардың митохондрияларындағы ДНҚ-ны алып зерттегенде,оның құрамының өзгергендегі және соған байланысты генетикалық ақпарат кодтау қабілетінен айырылғандығы анықталды.Бұл келтітірілген деректер ашытқыш бактерияда болатын аталмыш қаситеттің тұқым қуалауы цитоплазмаға байланысты екенін көрсетеді.
