1, 2016 педагогический вестник казахстана



Pdf көрінісі
бет7/10
Дата19.01.2017
өлшемі1 Mb.
#2263
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10

Gold Standard of PBL:
Project Based Teaching Practices
Contemporary educational standards determine the choice of teaching methods and 
approaches. Students are supposed to acquire so called «key skills», e.g. responsibility, 
independence,  cooperation  and  critical  thinking.  PBL  seems  to  cater  for  all  these 
requirements.  Moreover,  this  approach  brings  real  life  tasks  into  the  teaching  process. 
Experiential  learning  refers to  the  organization  of  the  learning  process  on the basis of 
the  pedagogical  principle  of  “learning  by  doing”,  which  means  that  learners  acquire 
knowledge after having experienced or done something new [1,32] Experiential learning 
is defined as the exploitation and processing of experience, aiming not only at acquiring 
knowledge, but also at transforming the way of thinking and changing attitudes [2, 763]. 
In  experiential  learning  learners  participate  “in  concrete  activities  that  enable  them 
to  ‘experience’ what  they are  learning  about” and the “opportunity to  reflect  on those 
activities” [3,8] since “learning is the process whereby knowledge is created through the 
transformation of experience”. Experiential learning is related to the project method. The 

1, 2016                                                ПЕДАГОГИЧЕСКИЙ ВЕСТНИК КАЗАХСТАНА
91
project method is “a natural extension of what is already taking place in class” [4, 287]. an 
open learning process, the limits and processes of which are not strictly defined, which 
progresses in relation to the specific teaching context and learners’ needs and interests. 
[5, 34], [6, 79]. 
The project method originates from Pragmatism, the philosophical movement which 
appeared in the middle of the 19th century and promotes action and practical application 
of  knowledge  in  everyday  life  [7,  31].  Major  proponents  of  Pragmatism  are  J.  Dewey 
(1935) and W. Kilpatrick (1935) in the U.S.A, and H.Gaudig and G. Kerschensteiner in 
Germany.
The implementation of the project method was based on the following pedagogical 
principles,  expressed  by  many  progressive  educators  [8,  127]:  a)  promotion  of  manual 
activity  instead of memorization and verbalism,  b)  learners’  active  participation  in the 
learning process, and c) exploitation of facts relating to the immediate reality as a source 
for learning.
The project method was linked to the internal reform of the educational process, 
basic components of which are the following:
Teachers who make Project Based Learning (PBL) a regular stage in the teaching 
delight their new role, although some of them believe, that it take time to accustom from 
traditional way of teaching. Project methods can be regarded as one of the most creative 
and captivating  way  of studying, because there, students will  be involved in designing 
their  own  projects,  instead  of  just  utilising  common  curriculum  materials.  Actually, 
most teachers prefer to work collaboratively with their counterparts when planning and 

ҚАЗАҚСТАН ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ХАБАРШЫСЫ                                                       1, 2016
92
implementing  projects.  Also, PBL teachers find it rewarding to work closely  alongside 
students, tackling a real-world challenge or exploring a meaningful issue.
When  transitioning  to  PBL,  one  of  the  biggest  hurdles  for  many  teachers  is  the 
necessity to give up some degree of control over the classroom, and trust in their students. 
But even though they are more often taking the role of the “guide”, and this most certainly 
does not mean that teachers do not “teach” in a PBL classroom. Many traditional practices 
remain, but are modified in the context of a project.
Chart 1 
1. Design and plan 
Teachers have to create or adapt a project for their context and students, and plan 
its implementation from launch to culmination while allowing for some degree of student 
voice and choice. 
2. Align to standards 
Teachers  employ  standards  to  plan  the  project  and  make  sure  it  addresses  key 
knowledge and understanding from subject areas to be included. 
3. Build the culture 
Teachers explicitly and implicitly promote student independence and growth, open-
ended inquiry, team spirit, and attention to quality. 
4. Manage activities 
Teachers are working with students to organise their assignments and time-table, 
set checkpoints  and deadlines, find and use resources, create products and  make them 
public.

1, 2016                                                ПЕДАГОГИЧЕСКИЙ ВЕСТНИК КАЗАХСТАНА
93
5. Achieving goals
Teachers  utilise  various  lessons,  tools,  and  instructional  strategies  to  support  all 
students in reaching project objectives.
6. Assess student learning
Teachers use formative and summative assessments of knowledge, understanding, 
and success skills, and include self and peer assessment of team and individual work.
7. Engage and educate
Teachers engage in learning and creating alongside students, and identify when they 
need skill-building, redirection and encouragement. 
Bibliography
1. 
Kotti, 2008 Experiential learning from theory to practice. (2008) Adult Education, 
13, 35-41. p. 32 
2. 
Mezirow, J. (1991). Transformative Dimensions of Adult Learning. San Francisco: 
Jossey-Bass. p. 763
3. 
Silberman, M. (2007). The Handbook of Experiential Learning. San Francisco: 
Pfeiffer. p. 8 
4. 
Stoller, F. (2002). Project Work: A Means to Promote Language and Content. In 
Jack, C. Richards & Willy, A. Renandya (Eds.) Methodology in Language p. 287 
5. 
Frey, K. (1986). The project method, Thessaloniki, Kyriakidis. p. 34
6. 
Kriwas, S. (2007). Pedagogical science. Basic themes. Athens: Gutenberg p. 79
7. 
Frey, K. (1986). The project method, Thessaloniki, Kyriakidis. p. 31 
8. 
Crisafidis,  K.  (2005).  Experiential-communicative  teaching.  Implementing  the 
project method in school. Athens: Gutenberg. p. 127 
Жоба əдісі студенттердің мотивациясын арттыру тəсілі ретінде
А.О. Искакова
«Теория жəне практикалық шет тілдері» кафедрасының аға оқытушы, 
Еуразия Ұлттық университеті, Астана қ., Қазақстан
Н.Е. Хасенова
Еуразия Ұлттық университетінің студенті, филология факультеті, 
«Шетел тілдер теориясы мен практикасы» кафедрасы, ИЯ-42, Астана қ., Қазақстан
Аңдатпа
Жоба əдісі тиімді жəне тиімді білім беру аса маңызды құрамдас бөліктерінің бірі болып табы-
лады. Жоба əдісі жүзеге асыру мəселесі əлі əзірлеу сатысында тұр. Көптеген ғалымдар берік сенеді, 
оқыту процесінің маңызды бөлігі ретінде жоба əдісін қабылдау жоғары жетістіктер əкелуі мүмкін 
екеніне. Бұл мақалада, біз Жоба əдісін алтын стандартына тоқталдық.

ҚАЗАҚСТАН ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ХАБАРШЫСЫ                                                       1, 2016
94
Тірек сөздер:  Жоба  əдісі,  білім  беру,  əдістері, модельдері,  дəстүрлі, белсенді,  интерактивті, 
принциптері,  критерийлер,  шығармашылық  көзқарас,  шағын  топтар,  жобалау  технологиясы, 
модульдік оқыту
Проектная методика как способ повышения мотивации студентов 
Н.Е. Хасенова
студентка Евразийского Национального университета, филологический факультет, 
кафедра «Теория и практика иностранных языков», ИЯ-46, г. Астана, Казахстан 
А.О. Искакова
старший преподаватель кафедры «Теория и практика иностранных языков» 
Евразийского Национального университета, филологический факультет, 
г. Астана, Казахстан 
Аннотация
Метод  проекта  становится  одним  из  принципиально  важных  компонентов  эффективного  и 
полезного образования. Вопрос о реализации метода проектов еще находится в стадии разработки. 
Многие ученые убеждены, что проектный метод – это неотъемлемая часть учебного процесса, кото-
рая может привести к высоким достижениям. В этой статье мы будем подробно останавливаться на 
основных и основополагающих стандартах данного метода.
Ключевые  слова:  метод  проектов,  обучение,  метод,  модель,  традиционный ,  активный , 
интерактивный , принципы, критерии, творческий  подход, малые группы, проектная технология, мо-
дульное обучение. 

1, 2016                                                ПЕДАГОГИЧЕСКИЙ ВЕСТНИК КАЗАХСТАНА
95
УДК 372.881.1: 004.9
ҚАЗАҚ ТІЛІ: КОМПЬЮТЕРЛІК ОҚЫТУ
Н. Бауыржан
Павлодар мемлекеттік педагогикалық институтының 
ПМНО-31 тобының студенті, Павлодар қаласы, Қазақстан
Аңдатпа 
Ұсынылып отырған мақалада қазақ тілінде еркін сөйлеу мүмкіндігін арттыру үшін 
қатысымдық  құзыреттілігі  мен  қазақша  сөйлеу  біліктілігін  жетілдіріп,  қазақ тіліндегі 
мəтіндерді компьютермен оқытудың ұтымды əдістемесін ұсыну қарастырылады.
Тірек сөздер: компьютерлік оқыту, мектептердегі тіл дамыту, жаңа технология, 
модульдік технология.
Өмірдің  бүгінгі  таңдағы  талабы  қазақ  тілін  жас  ұрпаққа  үйретудің  тиімді 
əдістемесі  жасалуын  қажет  етіп  отырғаны  белгілі.  Өйткені  таяу  жылдарда 
қазақ  тілінің  қоғамдық  қарым-қатынастардың  барлық  салаларында:  ғылымда, 
өндірісте,  мемлекетаралық  байланыстарда,  сауда  да,  тұрмыстық  қызмет  көрсету 
мекемелерінде,  кеңсе  ісінде,  т.б.  жерлердің  барлығында  да  қолданылу  аясының 
кеңи  түсуін  қамтамасыз  ету  міндеті  қойылуда.  Мұның  өзі  қазақ  тілінің  қарым-
қатынас  құралы  ретіндегі  мəнімен  қатар,  танымдық  құрал  ретіндегі  ролін  де 
күшейте  түсетіні  мəлім.  Осыған  орай,  жас  ұрпаққа  білім  беру,  оларды  қажетті 
дағды мен іскерлікке төселдіру, өз пікірлерін білдіріп, қорытынды жасай алуға ба-
улу,  бұл  мəселелерде  балалардың  жеке  ерекшеліктері  мен  жалпы  даму  деңгейін 
ескеру мектептегі оқу-тəрбие жұмыстарының алдында тұрған басты міндеттердің 
біріне айналуда. Бұл міндеттер, əсіресе, бастауыш сыныптарда балалардың ауыз-
ша, жазбаша тілін дамыту жұмысын күн тəртібіне бірінші мəселе етіп қойып от-
ыр. Халқымыздың тарихи асыл мұрасы болып келген сөз мəнерін, тілін болашақ 
ұрпаққа  жеткізсе,  олардың  сана-сезімін,  дүниетанымын  кеңейтіп,  ой  дəлдігіне, 
сөз жүйелілігіне, тіл тазалығына төселдіру – аса игі іс болар еді. Сондықтан мек-
тепте ана тілін оқытудағы басты міндеттердің бірі – оқушыларды таза сөйлеуге, 
сөздік  қорын  дамытуға,  ой-өрісін  кеңейтуге  бағыт  алады.  Əр  оқушының  сөйлеу 
тілінде  қарым-қатынас  жасау  жəне  мəдениетін  дамытуға  баса  назар  аударылды. 
Сондықтан келешектің бастауыш мұғалімдеріне, бүгінгі күннің мұғалімдеріне əр 
мəтіннің мазмұнын түсіндіру əдістерін жан-жақты шығармашылық ойлану, іздену 
БІЛІМ ЖƏНЕ ҒЫЛЫМ САЛАСЫНДАҒЫ   
ИННОВАЦИОННЫЕ
ИННОВАЦИЯЛЫҚ 
 
И ИНТЕГРАЦИОННЫЕ ПРОЦЕССЫ
ЖƏНЕ ИНТЕГРАЦИЯЛЫҚ ҮРДІСТЕР 
 
В НАУКЕ И ОБРАЗОВАНИИ

ҚАЗАҚСТАН ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ХАБАРШЫСЫ                                                       1, 2016
96
міндеттері жүктеліп, сөз мəніне, мағынасына ерекше көңіл бөлу, сөздің құдіретін 
ұқтыру тəсілдері барынша іздестірілді.
Мектептердегі тіл дамыту – бірсыпыра ғылым өкілдерінің бірігіп шешуін та-
лап ететін психологиялық, педагогикалық жəне лингвистикалық проблема.
Сонымен, тіл ұстарту мен тіл дамытуға қатысты мəселелерді жинақтай кел-
генде мынадай тұжырымдар айтуға болады: 
1. Оқушыларға қазақ тілін оқытудағы негізгі мақсаттардың бірі – тіл дамы-
ту. Бұл тек қазақ тілінің ғана объектісі емес, басқа пəндерге де ортақ нəрсе. Олай 
болса,  тіл  дамыту  жұмыстары  –  оқушылардың  барлық  пəндер  бойынша  ауыз-
ша, жазбаша тілін дамытып, сөздік қорын қалыптастыруға бағытталған біртұтас, 
бірлескен іс-əрекеттер арқылы іске асырылатын күрделі процесс. Тіл дамыту ша-
ралары  оның  əдістемесін  жетілдіріп,  сындарды  қалыптастырғанда  ғана  дұрыс 
нəтижелер береді.
2. Тіл ұстарту жұмыстарының негізгі мақсаты оқушыларды ауызша жəне жаз-
баша түрде өздерінің жəне өзге біреудің ойын грамматикалық жəне стилистикалық 
дұрыс, мазмұнды да мəнді білдіруге қаруландыру болып табылады.
Қазіргі таңда еліміздің оқу орындары мен педагогикалық ұжымдары ұсынып 
отырған  көпнұсқалыққа  байланысты  өздерінің  қалауына  сəйкес  кез  келген  үлгі 
бойынша  қызмет  етуіне  мүмкіндік  алды.  Бұл  бағытта  білім  берудің  əр  түрлі 
нұсқадағы мазмұны, құрылымы, ғылымы жəне тəжірбиеге негізделген жаңа идея-
лар, жаңа технологияларын оқу мазмұны мен оқушылардың жас жəне психология-
лық ерекшеліктеріне орай таңдап, тəжірбиеде сынап қараудың маңызы зор. Қазіргі 
білім беру саласындағы оқытудың озық технологияларын меңгермейінше, сауатты 
əрі жан-жақты маман болу мүмкін емес. Жаңа технологияны меңгеру мұғалімнің 
интелектуалдық, кəсіптік, адамгершілік, рухани, азаматтық жəне басқа көптеген 
адами келбетінің қалыптасуына игі əсерін тигізеді, өзін-өзі дамытып, оқу-тəрбие 
үрдісін тиімді ұйымдастыруына көмектеседі. 
Қазіргі  кезде  қолданылып  жүрген  жаңа  педагогикалық  технологияның 
негізінде мыналар жатады:
– əрбір оқушының жеке дара ерекшеліктерін ескеру;
– оқушылардың қабілеттері мен шығармашылықтарын арттыру;
– оқушылардың өз бетінше жұмыс істеу дағдыларын қалыптастыру;
Ынтамақтыстық педагогикасының негізгі мақсаты-талап ету педагогикасы-
нан қарым-қатынасына көшу, балаға ізгілік тұрғысынан қарау, оқыту мен тəрбиенің 
ажырамас бірлігі. Оның ерекшеліктері:
– мұғалім-оқушы,  оқушы-мұғалім,  оқушы-оқушы.  Оқушы  да  субьект, 
мұғалім де субьект:
– оқушының жеке басына ізгілік қарым-қатынас:

1, 2016                                                ПЕДАГОГИЧЕСКИЙ ВЕСТНИК КАЗАХСТАНА
97
– оқушы мен мұғалім арасындағы өзара түсінушілік, ынтамақтастық қарым-
қатынас.
Модульдік  технология  оқыту  идеясына  негізделген.  Модульдік  оқытудағы 
негізгі мақсат-оқушының өз бетінше жұмыс істей алу мүмкіндікдігін дамыту, оқу 
материалын өңдеудің жекелеген тəсілдері арқылы жұмыс істеуге үйрету.
Барлық  жаңа  технологияның  алдына  қойған  мақсаты  –  оқушының  жеке 
басының  дара  жəне  дербес  ерекшеліктерін  ескеріп,  олардың  өз  бетінше  ізденуін 
арттырып, шығармашылықтарын қалыптастыру .
Қазіргі ана тілі мен əдебиеті  пəндері  бойынша жаңаша оқыту балаларға  ең 
тиімді тұжырымды, санасына жеңіл оқыту технологиясымен жұмыс істеу пайда-
лы болар еді. 
Сол қағиданы басшылыққа ала отырып өзім қазақ тілі пəні бойынша қайталау 
сабақтарында  деңгейлік  оқыту  технологиясымен  жұмыс  істеп  жүрмін.  Балалар 
толық меңгеріп кетті дей алмаймын.
Əйтсе де деңгейлеп оқыту технологиясымен жұмыс істеуде оң нəтижелерге 
қол жеткізуге болатынын ұғындық.
Қазір  жұрт  назарын  өзіне  аударып  отырған  идея  –  дамыта  отырып  оқыту 
идеясы. Давыдовтың дамыта оқыту мектебінде мұғалім өзінің оқушымен қарым-
қатынасын, оқу əрекетін құрып, оны оқушыға қалыптастыра отырып жүзеге асы-
рады 
Біздің  пікірімізше,  бұл  идея  төрт  түрлі  логиканы  біртұтас  педагогикалық 
үрдіске  синтездеп,  оқушының  интеллектуалдық  дамуын  (оқу  əрекеті)  арқылы 
іскерлігін, адамгершілік, этикалық жəне рухани тəрбиесін, халқының мəдениетін, 
басқа мəдениеттер құндылығын түсінуді қамтамасыз етеді.
Осымен  байланысты  білім  мазмұнын,  оның  құрамы  мен  құрылымын, 
оқыту  əдістерін  анықтауда  дидактиканың  дəстүрлі  ұстанымдарымен  (жүйелілік, 
көрнекілік, түсініктілік, т.б.) бірге дамыта отырып оқытудың білімнің теориялық 
деңгейін  көтеру,  ойлаудың  барлық  түрлерін  диалектикалық  бірлікте  дамыту, 
мазмұнның  интегративті  сипатын  сақтау,  оқушыны  жасына  лайық ұжымдық  іс-
əрекетке түсіру сияқты ұстанымдары басшылыққа алынады.
Оқу əрекетін қалыптастыру білім мазмұнының теориялық деңгейін көтеру, 
оқушы ойлауының эмпирикалық жəне теориялық түрлерін диалектикалық бірлікте 
дамыту ұстанымдарымен тығыз байланысты.
Мазмұнның  негізіне  алынған  дамыта  отырып  оқыту  идеясына  жəне  оның 
ұстанымдарына  оқушының  меңгеруі  тиіс  білімнің  мынадай  үш  компонентті 
құрамы сəйкес келеді.

ҚАЗАҚСТАН ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ХАБАРШЫСЫ                                                       1, 2016
98
1) Дүниенің  біртұтас  бейнесі  туралы  білім  (мұнда  дүниенің  ғылымдағы 
жəне  əр  түрлі  көркем  –  мифтік,  діни,  т.б.  түсініктердегі  бейнесі  өзара  бірін-бірі 
толықтырады).
2) Оқушыда  қалыптасуы  тиіс  əрекет  түрлері  (оқу,  еңбек,  ойын,  қарым-
қатынас, т.б.) туралы білім;
3) Дүниені  танып  білудің  ғылыми,  логикалық  əдіс-тəсілдері  (бақылау, 
тəжірибе, талдау, синтез, модельдеу, жалпылау, т.б.) туралы білім.
Білім  беру  саласының  алдындағы  негізгі  мақсат  –  оқушы  бойында  білім-
білік,  дағдыларға  қол  жеткізу  ғана  емес,  солардың  негізінде  жылдам  өзгеріп 
жатқан  өмірге  бейімді,  өзін-өзі  дамыта  алатын,  өз  бетімен  кез-келген  мəселені 
адамгершілік  тұрғыда  шеше  алатын,  өзіндік  ойы  бар  жеке  тұлға  қалыптастыру. 
сыныптардағы  ана  тілі  сабақтарында  əрбір  мəтінді  өткен  кезде  білім,  білік, 
дағдыларды осы мақсатқа икемдеп отырғанымыз жөн.
Нəтижеге  бағытталған  білім  беру  мұғалім  мен  оқушы  еңбегінің  сапасына 
байланысты екенін айтып кеттік. 
«Қазіргі  уақыт  талабы  шынайы  білімділікті,  шынайылықты  талап  етеді. 
Тіпті  кей  кездері  процент  қушылыққа  бой  алдырып,  оқушы  білімінінің  дұрыс 
бағаланбайтын кездері де болады. Бастауыш сынып мұғалімдерін оқушыларға са-
палы білім беріп, оған ерекше мəн беретін түбегейлі бетбұрыстарға қарай ынталан-
дыру қажеттігі туды. Мұндай бетбұрыс алдымен басшы мен мұғалімнің бірлескен 
ісінің, ең маңыздысы олардың өзара қарым-қатынасының құрамды бөлігіне айна-
луы тиіс» – дейді Ю.А. Конар.
Инновациялық  оқу  оқудың  түсіндірмелі-иллюстрациялық  түрінен  əрекет-
шілдікке  ауысу  арқылы  жүзеге  аса  отырып,  оқушының  оқу  əрекетінің  белсенді 
субъектісі  болуына  мүмкіндік  береді.  Оның  өзі  сабақты  əр  түрлі  технологиялар 
бойынша жобалауды қажет етеді. 
Сабақтың  соңғы  нəтижесін  бір-бірінен  ажырамайтын  құрамдас  екі  бөлікке 
бөлуге болады, өйткені біріншісі – екіншісінің, керісінше, екіншісі – біріншісінің 
нəтижесі  болып  табылады,  демек,  сабақтың  өзі  –  мұғалімнің  шығармашылығы, 
яғни, оның педагогикалық іс-əрекетінің нəтижесі.
Қазіргі кезде оқытуда ең алдымен оқушылардың бойында əлеуметтік-мəдени 
құзіреттілікті қалыптастыру басты мəселе болып отыр. Əсіресе, бастауыш 
Əдебиеттер
1. Катенбаева  Б.Ш.  Тіл  ұстарту  жұмыстары  бойынша  методикалық  нұсқаулар  / 
Б.Ш. Катенбаева. – Алматы, 1991.
2. Саламатова З.Қ. Жай сөйлем синтаксисін оқыту барысында оқушылардың тілін 
дамыту. (8 сынып бойынша): канд. дисс. / З.Қ. Саламатова. – Алматы, 1994.

1, 2016                                                ПЕДАГОГИЧЕСКИЙ ВЕСТНИК КАЗАХСТАНА
99
3. Исабаев Ə. Қазақ тілін оқытудың дидактикалық негіздері / Ə. Исабаев. – Алма-
ты: Қазақ университеті, 1993.
4. Қазақ тілі мен əдебиеті. – 2005. – №9. 
5. Қазақ тілі мен əдебиеті. – 2005. – №4. 
6. Психологиялық-педагогикалық сөздік / құраст. Б.А. Молдағалиев. – 2-ші бас. – Ал-
маты: Арыс, 2011. – 224 б.
7. Қоянбаев Ж.Б. Педагогика: оқу құралы / Ж.Б. Қоянбаев, Р.М. Қоянбаев. – 2-басы-
лымы. – Алматы, 2000. – 384 б.
Казахский язык: компьютерное обучения
Н. Бауыржан
студентка группы ПМНО-31, Павлодарский государственный 
педагогический институт, г. Павлодар, Казахстан
Аннотация
В данной статье рассматриваются вопросы, как улучшить способность говорить свободно на 
казахском языке, развивать коммуникативную компетентность и квалификацию казахской речи во 
время компьютерного обучения.
Ключевые слова: компьютерное обучение, новые технологии, модульная технология.
The Kazakh language: computer training
N. Bauyrzhan
Student PMNO-31g., Pavlodar State Pedagogical Institute,
Pavlodar, Kazakhstan
Summary
This article discusses the issues to improve the ability to speak fluently Kazakh develop commu-
nicative competence and qualifications of the Kazakh language, the Kazakh language texts will provide a 
rational method of teaching computer.
Keywords: computer training, new technology, modular technology.

ҚАЗАҚСТАН ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ХАБАРШЫСЫ                                                       1, 2016
100
УДК 372.857 + 372.891+004
ИСПОЛЬЗОВАНИЕ ИНФОРМАЦИОННО-КОММУНИКАЦИОННЫХ 
ТЕХНОЛОГИЙ НА УРОКАХ ОКРУЖАЮЩЕГО МИРА 
К.С. Бутенова
магистр педагогических наук, старший преподаватель 
кафедры «Дошкольное и начальное образование»,
Павлодарский государственный педагогический институт,
г. Павлодар, Казахстан
А. Аникеева
студентка 3 курса специальности ПМНО,
Павлодарский государственный педагогический институт,
г. Павлодар, Казахстан 
Аннотация
В  статье  рассматриваются  вопросы  использования  информационно-коммуника-
ционных технологий на уроках окружающего мира в начальной школе.
Ключевые слова: информационно-коммуникационные технологии, информатизация, 
программное обеспечение.
Современный  мир  отличается  динамичным  развитием  во  всех  социально-
значимых  областях,  и  ребёнок  находится  в  центре  этого  развития.  Основу  для 
учебной деятельности ребёнка и многих сфер жизни человека в обществе состав-
ляет грамотность. Современная грамотность, выросшая из традиционных «читать, 
писать, считать», изменяет акценты, приоритеты и само содержание этой триады 
и включает элементы информационных технологий, информационной культуры.
В начальной школе происходит смена ведущей деятельности ребёнка с игро-
вой  на  учебную,  что  бывает  зачастую  очень  болезненно  и  сопровождается  пси-
хологическими проблемами, использование игровых возможностей компьютера в 
сочетании с дидактическими возможностями (наглядное представление информа-
ции, обеспечение обратной связи между учебной программой и ребёнком, широкие 
возможности поощрения правильных действий, индивидуальный стиль работы и 
т.д.) позволяет обеспечить более плавный переход к учебной деятельности [1].
Единственный человек, который способен реализовать данное положение на 
практике, – это учитель начальных классов. Никакие другие специалисты, освоив-

1, 2016                                                ПЕДАГОГИЧЕСКИЙ ВЕСТНИК КАЗАХСТАНА
101
шие новшества и готовые применять их в педагогическом процессе, не смогут по-
лучить тот результат, на который может рассчитывать учитель, изначально посвя-
тивший себя воспитанию учеников начальных классов.
Большая часть знаний, умений и навыков (ЗУН), полученных на традицион-
ных уроках, не используется учащимися во внеурочной деятельности, и их прак-
тическая ценность утрачивается, а прочность существенно снижается. Использо-
вание же ЗУН в игровой компьютерной среде приводит к их актуализации, а жела-
ние играть – к мотивации их приобретения.
Внедрение  ИКТ  способствует  достижению  основной  цели  модернизации 
образования  –  улучшению  качества  обучения,  увеличению  доступности  образо-
вания,  обеспечению  гармоничного  развития  личности,  ориентирующейся  в  ин-
формационном  пространстве,  приобщенной  к  информационно-коммуникацион-
ным  возможностям  современных  технологий  и  обладающей  информационной 
культурой. 
Проблеме  информатизации  образовательного  процесса  в  школе  вообще  и  в 
начальной школе, в частности, в последние годы уделяется определенное внима-
ние. Наши дети – это уже члены информационного общества. Объем информации, 
который обрушивается на них, во много раз превышает объем, который приходил-
ся на их ровесников еще два десятка лет тому назад. Школа – часть общества, и в 
ней, как в капле воды, отражаются те же проблемы, что и во всей стране. Поэтому 
очень важно организовать процесс обучения так, чтобы ребенок активно, с инте-
ресом и увлечением работал на уроке, видел плоды своего труда и мог их оценить. 
Помочь учителю в  решении этой непростой задачи может сочетание традицион-
ных методов обучения и современных информационных технологий, в том числе 
и компьютерных.
Учеников  привлекает  новизна  проведения  уроков  с  их  использованием.  В 
классе  во  время  таких  уроков  создаётся  обстановка  реального  общения,  при  ко-
торой ученики стремятся выразить мысли «своими словами», они с желанием вы-
полняют задания, проявляют интерес к изучаемому материалу, у учеников пропа-
дает страх перед компьютером. Учащиеся учатся самостоятельно работать с учеб-
ной, справочной и другой литературой по предмету. У учеников появляется заин-
тересованность в получении более высокого результата, готовность и желание вы-
полнять дополнительные задания. При выполнении практических действий прояв-
ляется самоконтроль. 
Использование презентаций позволяет проводить уроки: 
– на высоком эстетическом и эмоциональном уровне (анимация, музыка) 
– обеспечивает наглядность; 
– привлекает большое количество дидактического материала; 

ҚАЗАҚСТАН ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ХАБАРШЫСЫ                                                       1, 2016
102
– повышает объём выполняемой работы на уроке в 1,5–2 раза; 
– обеспечивает высокую степень дифференциации обучения (индивидуально 
подойти к ученику, применяя разноуровневые задания).
Использование ИКТ при подготовке к уроку.
Обработка  текстовой,  цифровой,  графической  и  звуковой  информации  при 
помощи  соответствующего  программного  обеспечения  для  подготовки  дидакти-
ческих материалов к уроку (индивидуальные карточки, таблицы, чертежи, схемы, 
иллюстрации и др.) [2].
Осуществление  поиска  необходимой  информации  в  Интернете  в  процессе 
подготовки к урокам и внеклассным мероприятиям по предмету.
Форма работы может быть и индивидуальной, и групповой, и фронтальной. 
Например, при работе с тренажёром ученик может выполнять задания самостоя-
тельно. Также можно организовать групповую работу, во время которой учитель 
демонстрирует  на  экране  отдельные  эпизоды  тренажёра.  После  каждого  эпизода 
все ученики по очереди выполняют упражнения, когда необходимо, при подсказ-
ке учителя.
Учащихся начальных классов я вовлекаю не только в использование инфор-
мационных ресурсов, но и в создание их. Конечно, возраст накладывает естествен-
ные  ограничения  на  организацию  такой  деятельности.  Однако  начинать  такую 
работу  нужно  именно  с  начальных  классов.  Дело  в  том,  что  именно  в  младшем 
школьном возрасте закладывается ряд ценностных установок, личностных качеств 
и отношений. Если это обстоятельство не учитывается, если этот возраст рассма-
тривается как малозначимый, «проходной» для компьютерных технологий, то на-
рушается  преемственность  между  этапами  развития  учебно-познавательной  дея-
тельности учащихся. Современный младший школьник прекрасно знаком с ком-
пьютером (чаще лучше, чем взрослый), но относится к нему, как к игрушке. И пе-
ред учителем встаёт задача показать, насколько это мощный инструмент познания, 
позволяющий открыть мир.
Для решения выше изложенных задач используем следующие направления:
– создание слайд-презентации к учебнику;
– подготовка индивидуальных карточек для обучения;
– подготовка дополнительного материала;
– использование готовых электронных учебных материалов.
Помимо созданных самостоятельно материалов электронных уроков можно 
использовать на уроках электронно-учебные пособия. Одно из них – «Мир приро-
ды. Наглядное пособие по естествознанию младших школьников». Оно охватыва-
ет ряд наиболее интересных тем об окружающем нас мире, его разнообразии, из-
менчивости и неповторимости:

1, 2016                                                ПЕДАГОГИЧЕСКИЙ ВЕСТНИК КАЗАХСТАНА
103
– Живая и неживая природа.
– Смена времён года. Смена дня и ночи.
– Форма Земли. Ориентирование на местности.
– Размножение и распространение цветковых растений.
– Три состояния воды. Круговорот воды в природе.
– Круговорот веществ (жизни) в природе.
Пособие с  помощью  наглядных  анимаций,  динамических  рисунков,  схем  и 
таблиц,  красочных  фотографий  помогает  ребёнку  понять  таинственные  законы 
природы. Все материалы сопровождаются дикторским комментарием, что делает 
работу с ними интересной и познавательной.
Универсальность  пособия  помогает  активизировать  познавательную  дея-
тельность учащихся, обеспечить высокую степень визуализации учебного процес-
са, которая, в свою очередь, позволяет проводить уроки в форме интерактивного 
обучения.
Изучению времён года помогает обучающая программа «Мультипликацион-
ные времена года с тётушкой Совой». В ней, помимо изучения нового материала, 
ребята смогут почитать видеокнижку А. Валевского о всех 12-ти месяцах, с помо-
щью караоке спеть полюбившиеся песни.
Освоить знания по анатомии, проверить их прочность, получить консульта-
цию и сдать экзамен на «отлично» поможет младшим школьникам игра от компа-
нии «Бука» «Пятачок сдаёт экзамен по анатомии».
Данные мультимедийные пособия ни в коем случае не подменяют имеющи-
еся  учебно-методические  комплекты.  Они  являются  эффективным  дополнитель-
ным  средством,  позволяющим  обеспечить  качественное  обучение  в  сочетании  с 
учебниками,  рабочими  тетрадями,  раздаточным  материалом.  Эпизодическое  ис-
пользование интерактивной доски, разнообразная учебная деятельность обеспечи-
вает здоровьесберегающий эффект обучения, существенно влияет на эмоциональ-
ный фон урока, помогает оптимизировать учебную нагрузку [3].
Неотъемлемым помощником в привитии интереса к предмету и организации 
коллективной работы класса является использование интерактивной доски. Ведь 
использование  различных  магнитных  ручек,  лазерных  указок,  «волшебных»  па-
лочек  развивает  не  только  логику,  творческое  мышление,  моторику  и  координа-
цию ребенка, но и позволяет ему вернуться назад, посмотреть, где были допущены 
ошибки, проанализировать свою работу.
Использование  информационно-коммуникационных  технологий  помогает 
перейти от объяснительно-иллюстративного способа обучения к деятельностному
при котором ученик становится активным субъектом учебной деятельности. Это 
способствует осознанному усвоению знаний учащимися.

ҚАЗАҚСТАН ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ХАБАРШЫСЫ                                                       1, 2016
104
Приведу несколько преимуществ проведения уроков с применением ИКТ по 
сравнению с классическим уроком.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет