11.1.2. Инерция күштері Инерциялық санақ жүйесінде қайсыбір дененің үдеуін
а деп, ал инерциялық емес
жүйеде сол дененің үдеуін
a ' деп белгілейік. Ал инерциялық емес жүйенің инерциялық
жүйеге салыстырмалы үдеуі
а 0
болсын. Онда
a =
a '+
a 0
. (11.1.1)
Инерциялық емес жүйедегі бақылаушыға қарағанда дене
a '=
а -
a 0
(11.1.2)
үдеумен қозғалады. Ньютонның екінші заңы бойынша
a үдеуін денеге басқа денелер
тарапынан түсірілген қорытқы күш тудырады:
.
m =
F a (11.1.3)
Ал инерциялық емес жүйеде дененің үдеуі (11.1.2) - ге сәйкес
0
m = −
F a a ,
яғни,
F=0 болғанның өзінде, дене инерциялық емес жүйеге қарағанда оған
0
ma күш әсер еткендей
қозғалады. Бұған қарағанда, дененің инерциялық емес жүйедегі қозғалысын бейнелеу үшін
белгілі түзету енгізілген Ньютонның екінші заңын қолдануға болатыны байқалады.
Шамасы дене массасы мен инерциялық емес жүйе үдеуінің теріс таңбалы көбейтіндісіне
тең
F и = -
0
ma (11.1.4)
қосымша инерция күші деп аталады.
11.1.3. Ілгерілемелі қозғалған инерциялық емес санақ жүйелеріндегі инерция күштері Сонымен, соңғы дәрісте айтылғандай, инерциялық емес санақ жүйелерінде қосымша
инерциялық күштердің әрекеті байқалады екен. Осыған сәйкес инерциялық емес санақ
жүйесінде Ньютонның екінші заңы
и m +
=
