1, «Минералды тыңайтқыштар» тақырыбын биологияпәнімен байланыстыра түсіндіруде мысалдаркөрсетіңіз. Минералды тыңайтқыштар – құрамында өсімдікке қажет элементтері бар бейорганикалық заттар. Минералды тыңайтқыштар топырақтың құнарлылығы мен ауыл шауашылығы дақылдарының өнімі мен сапасын арттыру үшін қолданылатынын білеміз. Сондықтан химия мен биологияны салыстыра отырып, 1-2 мысал келтіре аламыз:
•Азот жетіспесе, өсімдік өте баяу өсіп, жапырақтары бозарып, жанама бұтақтары дамымай қалады.
•Фосфор жетіспесе, өсімдіктің салмағы кемиді, баяудайды. Жасуша қайықшасын түзетін элемент.
•Калий жетіспесе, өсімдік өте аласа болып өседі, тірек ұлпасы жетілмейді. Тамыр мен түйнек жақсы дамиды, қоректік заттарды қорға жинау үшін қажетті элемент.
2. Органикалық-қи, шымтезек, қарашірік, құс аңырағы.
•Қиды топыраққа күзде шашу себебі, келесі көктемге дейін шіріп үлгеру үшін.
Қырыққабаттың жапырағы мен сабағына азот қажет, қызанақтың жемісіне-калий мен фосфор қажет, картоптың түйнегіне де-фосфор мен калий қажет күздік дақылдардың суыққа төзімділігін арттыру үшін қолданады.
Айналамыздағы қоршаған ортаның зиянды және улы заттармен жаппай ластануы қазір баршаға мәлім. Өйткені, өнеркәсіп бар барлық қалалардың атмосферасы ауыр металдардың шығарындыларымен ластанатыны ешкімге құпия емес. Ауыр металдар ауада, суда, топырақта болады, олар өсімдіктердің тамырында жиналып, табиғаттағы заттектер айналымы циклына енеді. Сол себепті улы заттар айналамыздағы барлық заттардан табуға болады: тамақ өнімдерінде, косметикада, интерьер заттарында және т.б. Ауыр металдардың айрықша қасиеті – табиғи ортада ыдырамайтыны: керісінше, олар экожүйелерде жиналып, ұзақ мерзімді зиян келтіреді. Көші-қон тізбегінің сілтемелерінен кейін (топырақ – өсімдіктер – жануарлар-адам) ауыр металдар тірі организмдерге улы және канцерогенді әсер етеді. Біздің үйлердегі су ашық су қоймаларынан келеді, олар әрдайым дерлік өнеркәсіптік шығарындылармен және ағынды сулармен ластанған. Сондықтан онда ауыр металдар болуы мүмкін. Сіз ішетін судың сапасын өзіңіз бақылап, тек тексерілген суды ішкен жөн.