1 Ғылыми басылым Научное издание ҚР және тмд елдеріндегі ғылым
жүктеу/скачать 6,31 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Критериалды бағалау дегеніміз
- Телектес Уразгалеевна ЖЕЛМАГАМБЕТОВА, ГККП «Дом детского творчества», педагог дополнительного образования город Актобе, Республика Казахстан
- Как ребенка приобщить к чтению
- Использованная литература
134
Кіріктіру – ХХІ ғасыр талабы. Кіріктіру – бұл бір оқу мазмұнының әр түрлі саладағы жан-жақты білімдермен тоғысуы, бір-бірімен араласып кетуі. Кіріктірілген сабақтар оқушыға әлем туралы, заттар мен құбылыстардың өзара байланыстары туралы біртұтас мағлұмат береді, олар құрылысы бойынша белгілі қалыпқа сыймайды, сондай-ақ, оқу сағаттарын барынша үнемді пайдалануға мүмкіндік береді. Осы тектес сабақтарда оқушылардың бейнелі ой-өрісі дамып, пәннің жалпы мазмұнын өмірмен байланыстыру арқылы шығармашылық мүмкіндіктері ашылады. Кіріктірілген сабақтардың құрылымы нақтылығымен, сыйымдылығымен, орамдылығымен, сабақтың әр сатысындағы оқу материалының логикалық өзара келісімімен, материалдың зор ақпараттық мүмкіндігімен ерекшеленеді.
Оқу үрдісінде пәндерді
кіріктіре оқыту: -ерекше дарынды оқушыларға мәнді де саналы оқуға; - сабақ құрылымында проблемалық жағдайлар үлесін ұлғайтуға; - жеке тұлғаның зерттеушілік типін қалыптастыратын оқушының ойлау әрекетін белсендіруге; -оқушыға бір мезгілде әрекетті орындауда барлық мақсат қоюдан нәтижеге дейінгі барлық процесіне бақылау жасауға; -білім
берушілік, дамытушылық және танымдық үшбірлікті ұстаздың шексіз шығармашылығы тұрғысынан
жүзеге асыруға; -сабақтың ақпараттық сыйымдылығын арттыруға; -оқушылардың уәждемесін арттыруға, олардың оқу-танымдық әрекетін белсендіруге, шаршағандары мен қажуларын азайтуға; -сабақ үрдісінде өтілетін тақырыптың адам және қоғам өмірімен тікелей байланысына мән беруге; -оқушылардың шығармашылық ойлауын дамытуға; - олардың алған білімдерін өмірде қолдана білулеріне көмектеседі. Кіріктірілген білім негізінде оқушылардың білімі критериалды бағаланады. Критериалды бағалау дегеніміз – оқушының білімі мен білігін алдын ала белгіленген оқу жетістіктерімен салыстыра оқыту, соның негізінде оқушыны бағалау. Критериалды бағалау кезінде алдын-ала бағалау шкаласы белгіленіп, оқушының алдына соған жету жоспары қойылады. Бағалаудың мұндай жүйесі білім алушының кемшіліктерін өзіне түзетуіне мүмкіндік береді, оқушының өзін-өзі және өзгені бақылауына, бағалауына мүмкіндік туғызады, бағаның айқындылығын, адалдығын сақтайды, оқушының сабақ үрдісінде өткен тақырыпты қалай түсінгендігін мұғалімге күнделікті саралап отыруына жағдай жасайды. Осының барлығының негізінде мұғалім мен оқушы арасындағы кері байланыс бағалаудың жалпы негізін ашады. Яғни, критериалды бағалау оқыту – тәрбиелеу, дамыту, ынталандыру төрттігін басшылыққа алады. Әлемде білім беру ісінің нәтижесін бағалай білудің өзіндік тәжірибесі қалыптасқаны белгілі. Бұл ретте біз үшін оқушының қаншалықты білім алғандығы емес, оның алған білімін өмірлік тәжірибеде қаншалықты пайдалана алатындығы маңызды болып отыр. Ал біздің еліміздегі білім жүйесінде басым жағдайда оқушылар өздерінің алған теориялық білім деңгейімен бағаланып, сонымен ғана шектеліп жататыны белгілі. Осы орайда оқушы білімін критериалды бағалау - педагогтарға нақтылық алып келетін бірден-бір жүйе. Қазіргі таңда Зияткерлік мектептердің білім беру бағдарламасы ұлттық және халықаралық тәжірибелердің ең үздік үлгілерін кіріктіруді көздейді. Осы мақсатта Зияткерлік мектептердің үздік практик мұғалімдері мен стратегиялық әріптесіміз – Кембридждің Халықаралық емтихандық кеңесінің кеңесшілері бірігіп, Кіріктірілген білім беру бағдарламасын яғни жаңа бағдарлама жасап шығарды. Кіріктірілген білім бағдарламасының алға қойған мақсаты айқын, бағдары жүйелі. Зиялы азаматты – сана әлеуеті жоғары дамыған, сын тұрғысынан және жаңашыл ойлай
ҚР және ТМД елдеріндегі ғылым және білім беру жүйесінің өзекті мәселелері Актуальные проблемы науки и системы образования РК и в странах СНГ
135 білетін, рухы мықты, өз білімін қоғамның алға басуына жұмсай алатын адамды тәрбиелеуге ұмтылатын білім беру бағдарламасында тәрбие мен оқыту ажырамас байланыста болады. Кіріктірілген бағдарлама бірнеше құндылықты негізге алады. Олар:
әріптестік;
азаматтық жауапкершілік қалыптастыру ;
ашықтық ;
өмір бойы білім алу; Белгіленген құндылықтар аясындағы мектептердің мақсаты – жоғары білімді, шығармашыл адамның үйлесімді тұлғаланып, дамуы үшін қолайлы білім беру кеңістігін жасау. Кіріктірілген білім бағдарламасымен білім алған мектеп түлегі кең ауқымды дағдыларға ие болады. Нақтырақ айтқанда:
сын тұрғысынан ойлау;
білімін шығармашылықпен пайдалана білу;
зерттеушілік дағдылары;
АКТ дағдылары;
топта және жеке шебер жұмыс істей білуі;
коммуникативтік дағдылары (тілдік дағдыларын қоса алғанда);
қойылған міндеттер мен күрделі мәселелерді шеше білу дағдылары секілді бірнеше дағдылар қалыптасады. Кіріктірілген білім беру бағдарламасын табысты жүзеге асыру үшін белсенді
т.б.
озық педагогикалық әдістерді қолдану талап етіледі.
Кіріктірілген білім бағдарламасының басымдылығы неде және бүгінгі күні ол қандай? Жалпы білім беретін мектептер де осы бағдарламаны басшылыққа алса, қалай болады? Осы және басқа да сұрақтарға жауап алу үшін « Заманауи сабақты дамыту ресурстары: интерактивті технологиялар мен пәндерді кіріктіру» тақырыбы бойынша Зияткерлік мектептердің Кіріктірілген білім беру бағдарламасын басшылыққа ала отырып, эксперименттік алаңдар ашып, кіріктірілген сабақ оқушыға құбылысты толығымен көруге мүмкіндік беретініне, екі пәннің (олар одан да көп болуы мүмкін) тоғысу нүктесі сабақтың шыңы, яғни оның мақсаты болатынына, бастауыш мектеп оқушысының ой әрекеттерінің қуатты ынталандырушысы бола алатынына көз жеткізсем деймін. Қорыта айтқанда,әлемдік өркениет жолындағы үздіксіз даму кезеңінде білім мен ғылымға баса назар аудару өзекті мәселелердің бірінен саналады. Елбасымыз Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан халқына «Бәсекеге қабілетті халық үшін», «Бәсекеге қабілетті экономика үшін» жолдауында: «Білім берудегі жаңалық – Қазақстанның бәсекеге нақтылы қабілеттілігін қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін аса маңызды құралдың бірі» -делінген. Немесе бұл орынды пікірді Елбасымыздың тағы бір: «Терең білім – тәуелсіздігіміздің тірегі, ақыл-ой – азаттығымыздың алдаспаны» - деген пікірімен жалғауға болады.
ХХІ ғасыр бой жарыстыратын емес, ой жарыстыратын ғасыр екендігін ескерсек, сол ғасырда үздік оқытудың үлгісі бола алатын көшбасшы, ұлттың зияткерлік әлеуетін арттыратын ұрпақ тәрбиелеу – әрбір ұстаздың азаматтық парызы. Өйткені білім негізі мектепте қаланады.
1. Красноборова А.А. «Критериальное оценивание в школе» учебное пособие, Пермь, 2010г.
ҚР және ТМД елдеріндегі ғылым және білім беру жүйесінің өзекті мәселелері Актуальные проблемы науки и системы образования РК и в странах СНГ
136 2.
Красноборова А.А. «Оценка проектных заданий школьников» учебное пособие, Пермь, 2010г. 3.
2012г. 4.
«Критериальное оценивание в начальной школе». Пособие для учителей (Из опыта работы) Е.И.Матвеева, О.Б.Панкова, И.Е.Патрикеева. Москва, 2011г. 5.
формасы». Алматы, 2003 жыл. 6.
Информатика негіздері журналы, 2008 жыл, №6 7.
Информатика негіздері журналы, 2010 жыл, №2 8.
12 жылдық білім» Республикалық ғылыми-әдістемелік және ақпараттық- сараптамалық журналы, 2006, №2.
ГККП «Дом детского творчества», педагог дополнительного образования город Актобе, Республика Казахстан ФОРМИРОВАНИЕ ЧИТАТЕЛЬСКОИ КОМПЕТЕНТНОСТИ МЛАДШИХ ШКОЛЬНИКОВ
В учебном процессе начальной школы закрепились принципы личностно оринтированного образования. Настоящий расцвет получил деятельностный метод обучения, проявляющийся в применении на каждом уроке проблемного диалога, коллективных форм обучения.
Формирование читательской компетентности при чтении художественных произведений важно не только на уроках литературного чтения, но и в большей степени через индивидуальную самостоятельную работу младших школьников.
Цель моей работы в этом направлении: формирование читательской компетентности. Задачи: Научить: осознанно, правильно, выразительно читать; извлекать из текстов интересную и полезную информацию; самостоятельно выбирать книги для чтения; работать с разными источниками информации (словарями, справочниками, в том числе и на электронных носителях); высказывать оценочные суждения о прочитанном произведении. С первых уроков обучения грамоте дети овладевают системой действий, умений навыков работы с произведением. Формируются читательские умения, усложняющиеся по мере взросления ребенка. Содержание курса определяется основными образовательными линиями: -развитие навыка чтения; -знакомство с некоторыми литературными понятиями; -формирование читательского умения; -развитие творческой деятельности; -формирование нравственно-эстетических ценностей. Чтение сегодня становится ценностью. Понимание – основной фактор жизни человека вообще и учебы в частности. Ребенок, читая, должен понимать, что он читает, какой смысл несут слова, которые он видит. Слово для него должно представлять не набор букв или звуков, а смысловую единицу. Если этого не происходит, то его почти невозможно заставить читать. А если это все же ҚР және ТМД елдеріндегі ғылым және білім беру жүйесінің өзекті мәселелері Актуальные проблемы науки и системы образования РК и в странах СНГ
137 удается сделать, то результаты таких упражнений в чтении без понимания могут быть плачевными: -ребенок будет уметь читать, но очень плохо, медленно, путая слова, буквы; -ребенок будет ненавидеть чтение; Родители могут помочь своему ребенку, если будут постоянно работать с ним над значением слов. Большие хлопоты родителям и учителям доставляют дети, не умеющие хорошо читать. Нам, учителям приходится часто слышать: -Не знаю, что делать. Ребенок не умеет читать. -Ребенок плохо читает. Что только ни делали, как ни пытались научить его, ничего не получается. В данном случае речь идет о неумении детей читать. Но в связи с чтением можно выделить и еще одну проблему. Она в устах родителей формируется примерно так: -Ребенок не хочет читать. Как мы его ни заставляем, ничего не можем сделать. -Удивительно! Я обратила внимание, что моя дочь никогда не берет в руки книгу. Я ей говорю: “Почитай что-нибудь, не сиди без дела!”А она отвечает: “Не хочу!” И все. И ничего не сделаешь. Неумение и нежелание читать – разные проблемы, но они, как ни странно, тесно связаны между собой. Причины, порождающие их, часто бывают одни и те же. Что означает слово “читать”? Чтобы это выяснить, давайте обратимся к Толковому словарю русского языка С.И.Ожегова. “Читать – воспринимать написанное, произнося вслух или про себя”. Теперь давайте дадим определение слову “воспринять”–“понять и усвоить”. Таким образом, чтение – умение произнести написанное и понять его содержание. Обратите внимание: ребенок должен не просто произнести то, что написано, но и понять это. Итак, что же могут сделать родители, чтобы помочь своему ребенку научиться читать. Во-первых, они должны научить ребенка верить в себя, внушить ему, что он способный и если захочет, то сможет всего добиться, хотя на это может уйти много времени. Во-вторых, выяснить причину, по которой у ребенка ничего не получается, и устранить ее. Это очень длительный процесс. Ведь исправлять ошибки всегда сложнее. Если у ребенка не все получается, не показывайте ему, что вы разочарованы. Наоборот, попытайтесь найти что-нибудь положительное в ваших занятиях и обязательно обратите на это внимание: -Мы с тобой сегодня так долго занимались! Я не ожидала, что ты высидишь. Ты у меня просто молодец! -Смотри, сколько мы с тобой сегодня прочитали! Ну это огромное достижение. Давай завтра попробуем сделать не меньше. -У тебя неплохо получается. Немного медленно, но нам некуда спешить. Скорость потом придет.
Может, не все сразу получиться не только у ребенка, но и у вас. Помните: на ошибках учатся.
В-третьих, если вы хотите, чтобы ваш ребенок хорошо читал, следует уже с раннего детства прививать ему любовь к чтению. И родители должны постоянно служить ему примером в этом. Случается, ребенок не знает, чем ему заняться. Он стонет: -Мне скучно! Я не знаю что мне делать. -Почитай книгу! Если родители сами никогда не читают или крайне редко берут книгу в руки, ребенок вряд ли последует их совету. Скорее всего он скажет: -Не хочу! Мне это не интересно. В читающей семье, когда родители следят за тем, что и как их ребенок читает, этот диалог прозвучит по-другому. ҚР және ТМД елдеріндегі ғылым және білім беру жүйесінің өзекті мәселелері Актуальные проблемы науки и системы образования РК и в странах СНГ
138 -Что бы мне поделать? -А ты уже прочитал рассказ, который вам задали? Тебе он понравился? Давай почитаем еще какой-нибудь рассказ этого писателя. Или: -Лучшее занятие – чтение. Ты знаешь, я очень любила в детстве вот эту вещь. Мне бы хотелось, чтобы ты тоже ее прочитал. А потом мы обсудим. Полезно читать ребенку вслух. Детям всегда очень нравится, когда они что-то делают вместе со взрослыми. Затем эта любовь к семейным чтениям перерастает в неотъемлемою потребность постоянно читать. А чтение – самый важный шаг к получению хорошего образования. Родители должны понять, что умение правильно читать – залог успеха ребенка и в средней школе, когда на него наваливается большое количество новых предметов. Не откладывайте этого до средней школы. Само собой, ничего не произойдет! Как ребенка приобщить к чтению 1. У ребенка должна быть своя домашняя библиотека; 2. Периодически устраивайте семейные чтения, беседуйте по содержанию прочитанного; 3. Выписывайте детскую периодику – детские журналы, газеты; 4. Ходите в библиотеку; 5. Личным примером приобщайте к чтению; 6. Устраивайте семейные концерты с чтением стихов, драматизацией и инсценировками сказок.
Использованная литература: 1.Алексеевская А.Т. статья: Формирование читательских интересов младших школьников. – М., 2008. с. 18. 2. Ниталимова Л.В., Семенова С.Н. Развитие читательского интереса младших школьников. – М.: Ментор. – 2007. - №1. – С. 11-13. 3. http://iem.natm.ru/mentor/0107_nitalimova.html. 4. Светловская Н.Н. Обучение чтению и законы формирования читателя. // Начальная школа. – 2013. - №1. – С. 11-18. 5. http://www.allbest.ru. 6. http://www.xreferat.ru. Түйін
Бастауышта білім берудің оқу үрдісі жеке білім беру жүйесі болып қалыптасқан. Білім берудің әдістемелік қызметі әрбір сабақта жүргізілетін проблемалық диалогтар, ұжымдық білім беру формасында жарық көрді.
Түйін Бұл мақала ұстаздардың сабақ жүргізу барысында қойлатын мақсаттарды іске асыру жолын кеңінен қарастырады.Соның ішінде тәрбиелік, дамытушылық,білімділік мақсаттары фонетикалық ,грамматикалық жаттығулар, ойын процессінде, монологтік және диалогтік
ҚР және ТМД елдеріндегі ғылым және білім беру жүйесінің өзекті мәселелері Актуальные проблемы науки и системы образования РК и в странах СНГ
139 сөйлеу негізінде жүзеге асырылатынын айтады. Сонымен қатар ағылшын тіліне үйрету түрлі инновациялық әдіс -тәсілдер арқылы жүзеге асатыны туралы көрсетеді.
«Білімді, сауатты адамдар –ХХІ ғасырда адамзат дамуының негізгі қозғаушы күші» Н.Ә.Назарбаев Шетел тілі маман иесі болу үшін мен үшін үлкен жауапкершілік артады. Болашақ ұрпаққа халықаралық тілді бойына сіңіру үлкен мақсат міндетті көздейді. Оқушыны әр түрлі инновациялық технологиялар арқылы еркін де сенімді сөйлеуге үйрету,коммуникативті тәсіл арқылы алған білімін өз ортасында,қоғамында орынды қолдануға дағдыландырып,білім деңгейін тереңдету,қазақ салт-дәстүрлерін салыстыра отырып,ағылшын елдері мен салт –дәстүрлері туралы ауқымды мағлұмат беру арқылы пәнге деген қызығушылығын арттыру.Осы мақсаттарды даралап қарастырсақ: Тәрбиелік мақсат- алға қойған мақсатты ауызбірігушілікпен шешіп пәнге деген қызығушылығын арттыру.Шет тіліне оқыту оқушыларды адамгершілікке, бейбітшілікке, елдердің және халықтардың арасындағы сыйластыққа, сыпайылыққа тәрбиелейді. Дамытушылық мақсат-шетел тіліне үйрену оқушылардың ойлауын, сезімін, назарын ерігін,есін дамытып өз тіліндей шет тіліне де қарым-қатынасын қалыптатырады. Білімділік мақсат- шет ел елдері туралы мәлімет ала отырып, бағдарлама бойынша тақырыпқа сай коммуникативтік мәселелерді шешу. Білімді,жан-жақты,шығармашылықпен жұмыс істей алатын тұлғаны қалыптастыру. Міндеттері : 1.Ағылшын тілінің негізін қалыптастыру.Оқушының осы тілде жазылған мәтіндерді түсініп оқу,жаза білу және қоршаған ортамен байланысты әңгімеге араласу мүмкіндіктерін туғызу. 2.Оқушыларды қолдай отырып пікір-таластарға,рөлдік ойындарға қатысуға ынталандыру және сөйлеуге,тыңдауға,оқуға,жазуға үйретіп сол дағдыларды қалыптастыру. ІІ- Әр сыныпта оқушылардың жас және дербес ерекшеліктеріне сай мақсат міндеттің орындалуы әр түрлі.Ағылшын тілін оқытуда бастапқы буында оқу процессі оңайдан қиынға қарай дамыта оқытуға бағытталған. Мәселен,сабақтың алдында берілген тақырып туралы “Оқушы не біледі?” деген мақсатпен “сұрақ-жауап” немесе “талқылау”, “ой алмасу” сияқты тапсырмалар беріледі.Содан соң оқушының азды көпті білетінінің негізінде жаңа тілдік материалдар бойынша жұмыс жүргізіледі. Оқушылар лексикалық және грамматикалық тақырыптарға байланысты әр түрлі қиындықта берілген жаттығулар мен тапсырмаларды орындайды. Оқушылар сөйлеу мен оқуды меңгергеннен соң жазуды үйренеді. Осы кешендегі көптеген жаттығулар,ондағы мәселелердің шешімі нағыз
шындықпен тікелей
байланысты.Берілген жаттығуларды орындап сөйлеу және оқу әрекеттері арқылы дұрыс нәтижеге жеткен оқушы өз ортасында ағылшынша еркін сөйлей алады. Оқушының тілді үйренуі жаңа сөздерді меңгеруіне, өзіне қоятын талабына,күнделікті дайындығына байланысты. Оқушының сөйлеу іскерлігін дамыту үшін сөйлеудің мынадай түрлері қолданылады: сұрақ-жауап талқысы,салыстыра отырып әңгімелесу,диалог түрінде сөйлеудегі ойды көрсете білу.Сұхбат туралы айту, сұраққа жауап беру,логикалық ой тұжырымын дамыта отырып сөйлеу, ой алмасу,ойындар арқылы сөйлеу. а)Ағылшын тілі сабағында сөйлеу әрекеті монолог және диалог түрінде жүзеге асырылады. Түрлері де әр түрлі болады.Бастауыш буында оқытушы мен оқушы арасындағы диалог отбасы,ауа райы,жануарлар туралы болса, жоғары сатыда белгілі бір тақырыпқа оқушылар ақпарат беруге тырысады. Нақты сөйлеу әрекетін жүзеге асырудың әдістері: оқу, жазу, есту бір – бірімен тығыз араласып жатады және олардың арасына қандай да болмасын белгілі шекара қою қиын. Негізгі оқулықта мәтінді оқудан бұрын сұрақтар беріледі.Ол сұрақтар бойынша сол мәтіндегі мәселеге байланысты оқушы не біледі.,не білмейді соны анықтау бір мақсат
ҚР және ТМД елдеріндегі ғылым және білім беру жүйесінің өзекті мәселелері Актуальные проблемы науки и системы образования РК и в странах СНГ жүктеу/скачать 6,31 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|