36.Психологтың кәсіби этикасы мен талаптарын түсіндіру Психологтың кәсіби этикасы – бұл психологтың өз іс-әрекетінде әріптестерімен, ғылыми қоғаммен, зерттелінушілермен, сұхбаттасушымен, жәрдем сұрап келген адамдармен қарым-қатынас барысында спецификалық құлықтық, адамгершілік, өнегелілік талаптарды жүзеге асыру болып табылады. Ғалымдардың барлық категориялары үшін маңызды болып табылатын (экспериментальды мәліметтерді жинақтаудағы ғылыми шындық пен әдептілікті сақтау, тексерілмеген мәліметтер негізінде шыққан шұғыл шешімдерді, бөгде адамдардың зерттеу нәтижелері мен көзқарастарын меншіктенуден бас тарту т.б.) әртүрлі этикалық талаптар мен қағида, ережелермен қатар, психолог зерттеу жүргізу барысында зерттелінушінің жекелік қадір-қасиетін, олардың қызығушылықтарын кемсітуші немесе нұқсан келтіруші әдістерді, техникаларды, рәсімдерді қолданбауы қажет.
Кәсіби этика-бұл адамның өз кәсіби міндеттеріне қатынасын анықтайтын моральдық нормалар жиынтығы. Еңбек адамдарының еңбек сферасындағы адамгершілік қатынастарының кәсіби этика реттеп отырады. Қоғам материалды және құндылық өндірісінің үздіксіз процесі нәтижесінде ғана дұрыс қызмет етіп, дами алады.
Кәсіби этика мазмұны адамдар арасындағы өзара адамгершілік қатынасын нақты бір түрін және сол кодекстерді дәлелдеу тәсілдерін көрсетуші, мінез-құлық кодекстері болып табылыды.
Кәсіби этика мыналарды зерттейді׃
— ұжымның еңбек қатынасын және әрбір маманның жеке қатынасы׃
— кәсіби міндетін жақсы орындауды қамтамасыз ететін маманның адамгершілік қасиеттері;
— кәсіптік ұжымның ішкі өзара қатынасы және дәл сол кәсіпке тән спецификалық адамгершілік нормалар
— кәсіби тәрбиелеу ерекшеліктері
37.Антикалық психология ерекшелігін түсіндіру Антикалық психология біздің дәуірімізге дейінгі VIII ғасырдан б.з. д. V ғасырға дейінгі ежелгі дәуірді білдіреді. ол ежелгі гректер мен римдіктер адам психикасы мен мінез-құлқын түсіндіру үшін қолданған ұғымдарды, теориялар мен әдістерді зерттейді.
Антикалық психологияның бір ерекшелігі-оның философиялық сипаты. Ол кезде философия мен психология бір-бірімен тығыз байланысты болды және көптеген философтар психологиялық мәселелерді зерттеді. Олар адамның табиғатын, оның ойлауын, сезімдері мен ерік-жігерін түсінуге тырысты.
Психологиямен айналысқан ең танымал ежелгі философтардың бірі Аристотель болды. Ол ежелгі уақытта психологияны түсінуге негіз болатын жан тұжырымдамасын жасады. Аристотель жан үш бөліктен тұрады деп есептеді: рационалды, иррационалды және жануар. Рационалды бөлік ойлау мен ақылға, қисынсыз бөлік сезімдер мен құмарлықтарға, ал жануар дененің физикалық қажеттіліктері мен функцияларына жауап береді.
Антикалық психологияның тағы бір маңызды аспектісі Этика ұғымы болды. Философтар адамгершілік пен адамгершілік мәселелеріне қызығушылық танытты және олар психологияны түсіну адамгершілікті дамытуға және бақытқа жетуге көмектеседі деп сенді. Мысалы, Сократ пен оның ізбасарлары жақсылық пен жамандық туралы білім адамға дұрыс шешім қабылдауға және адамгершілік өмір сүруге көмектеседі деп сенді.
Сондай-ақ, антикалық психологияның қазіргі психологиядан айырмашылығы, ол эксперименттер мен ғылыми зерттеулерге негізделмеген. Оның орнына ол адамның мінез-құлқы туралы философиялық ойлар мен бақылауларға негізделген. Бұл ежелгі және қазіргі психология арасындағы тәсілдер мен тұжырымдардың кейбір айырмашылықтарын түсіндіреді.
Жалпы, антикалық психология-бұл адам психикасы мен мінез-құлқын философиялық зерттеу. Ол жанның табиғатын түсінуге, ойлау мен сезім арасындағы байланысты қарастыруға, бақыт пен адамгершілікке жетудің этикалық принциптерін жасауға тырысты.