1. Сүйектердің құрылысы,жіктелуі
Қатты таңдай және жұмсақ таңдай
жүктеу/скачать 289,1 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 129.Тіл, құрылысы, қызметі.
128.Қатты таңдай және жұмсақ таңдай.Таңдай(palatum)құрылысына қарай катты тандайдан(palatum osseum seu durum)және жүмсақ тандайдан(palatum molle)тұрады: -катты тандай немесе сүйектік тандай, ол жоғарғы жаксүйектің таңдайлық өсіндісімен тандай сүйегінің горизонталді табакшасынан тұрады. -жұмсақ таңдай доғашықтарының аралығында тандай бадамшаларының шұңқыршалары(fossulae tonsillares) арасында таңдай бадамшалары (tonsillae palatinae) орналаскан. Жұмсақ таңдайдың терең қабаты көлденең жолақты және дәнекер тінді табақшадан тұрады. Таңдайдың бұлшықеттері жұмсақ болады ол таңдай пердесінің негізін құрап, тамақты жұтканнан кейін, жұмсақ таңдайды томен бағыттап, жұткыншақтың мұрындық бөлігін ашып, мұрын қуысынан тазаланып, жылынып, ылғалдалған ауаны тыныс алу мүшелеріне карай бағыттаушы бұлшыкеттерден тұрады. Жүмсақтандайдың бұлшықеттері: 1 .Тандай пердесін көтеруші бұлшықеттер: а) Тандай пердесін көтеретін бұлшықtn (т. levator veli palatini) ол есту түтігінің шеміршектік бөлігінің сырткы тесігінен(ostium tubae auditivae)басталып, томен қарай бағыт алып, жұмсак тандайдың фиброзды табақшасына жалғасады. Қызметіне келетін болсақ: тамақты жұтқан кезде жұмсақ тандайды(palatum molle)көтеріп, жұтқыншақтың мүрыдық бөлігін жауып, есту түтігінің сырткы тесігін (ostium tubae auditivae) бітеп, дабыл қуысындағы қысымын арттырады. ә) Таңдай пердесін керетін бүлшыкет(т. tensor veli palatini)ол да есту түтігінін шеміршектік бөлігінен басталып, томен бағытта сынатәрізді сүйектің медиалді табақшасының ілмегін(hamulus pterygoideus) сыртынан орай өтіп, жұмсақ таңдайдың фиброзды кабығына жалғасады. Қызметі: жұтқан кезде тамақты жұтқыншақтың мұрындық бөлігіне өткізбеу қызметін атқару. 129.Тіл, құрылысы, қызметі.Тіл, lingua, бұлшықетті мүше. Орналасуы: ауыз куысының төменгі кабырғасына жақын тіласты безі, glandulae sublingualis, мен жақ—тіл астылык бүлшықеттың , м.mylohyoideus, үстінде . Тіл ауыз қуысының сілекей бездерінің секреті аркылы ұнтақталған, шыланған тамақты жүтыну актісі кезінде аран арқылы жұткыншакка өткізіп, сөйлеу және тамақтың дәмін анықтайтын күрделі мүше Бөлімдері: тілдің ұшы, apex linguae, денесі, corpus linguae, және түбі, radix linguae. Тіл түбі денесінен шеқаралық сала арқылы, sulcus terminalis, шектелген. Тілдің дорзалді беті, dorsum linguae, мен. Тілдің сыртқы беті көпқабатты эпителиймен қапталған шырышты қабықтан тұрады. Тіл арқашығынын дәмін анықтайтын, жалпы сезімдерді және ыстық, суық сезімдерді кабылдайтын бірнеше бүртіктері болады. жүктеу/скачать 289,1 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|