1. Тақырып. ҚР-да салық жүйесін қалыптастыру кезеңі және қазіргі жағдайы
жүктеу/скачать 246,54 Kb.
|
Лекция Салык есеп
- Бұл бет үшін навигация:
- Тақырып 11. Әлеуметтік төлемдер мен әлеуметтік сала шығындарының салық есебі.
| Бақылау сұрақтары:
Экспортталынатын шикі мұнай мен газ конденсатына салынатын ренталық салықтың төлеушілері, салық объектісі және салық базасы. Ренталық салық ставкаларының құрылу негіздері. Есептеу мерзімі, төлеу уақыты және салықтық декларация Жер қойнауын пайдаланушылардың келісім шарттардық салықтын режимдерінің екі моделі арасындағы принципиальды айырмашылығы неде? Салықтық режимнің тұрақтылығы дегеніңіз не? Салық салуда құқықдары қайта беру дегеніңіз не? Салық салынатын табысты есептеуде зияндар қандай мерзімге қалдырылады? Қосылған құнға салынатың салықты есептеуде жер қойнауын пайлаланушылардың қандай ерекшеліктері бар? Бонустардың түрлері: қол қойылатын бонус және коммерциялық табу бонустары арасындағы принципальды айырмашылық неде? Жалпы тараған пайдалы қазбалар мен жер асты сулары бойынша роялің ставкілері қандай? Пайдалы қазбалар түрлері бойынша роялтилердің объектісінің құны қалай анықталады? Жер койнауын пайдаланушыға қандай мерзімде есепті кезең белгіленеді - күнтізбелік тоқсан ба? Әдебиеттер: 1.Сұлтанова, Б.Б. Салық есебі.- Алматы, 2008 2.Жақыпбеков, Д.С. Қазақстандық кәсіпорындардағы салық салу, салық есебі мен есептілігін ұйымдастыру.- Алматы, 2009 3.Шарипов, А.Қ. Салық есебі.- Алматы, 2009 4.Султанова, Б.Б. Налоговый учет.- Алматы, 2007 5.Нурхалиева, Д.М. Налоговый учет.- Алматы, 2007 Тақырып 11. Әлеуметтік төлемдер мен әлеуметтік сала шығындарының салық есебі. Әлеуметтік төлемдер мен әлеуметтік сала шығындарының салық есебі. Әлеуметтік саладағы шегерімдердің салық есебі. 1. Әлеуметтік салықты жұмыс беруші кәсіпорын есептейді, ол ақшалай да, заттай да төленуі мүмкін. Әлеуметтік салықтың есебі, 3150 шоттың «Әлеуметтік салық» деп аталатын субшотында жүреді. Әлеуметтік салық ай сайын есептелінеді, ол үшін еңбеккердің жалпы табысынан әлеуметтік салық ұсталынады. Мысал. Ағымдағы ай үшін еңбеккерлерге 100 мың теңге жалақы, сондай-ақ 20 мың теңге мейрам күндеріне, 15 мың теңге пайдаланбаған еңбек демалыстары үшін компенсация, 50 мың теңге қызмет бабы бойынша іс-сапарға барғаны үшін компенсация есептелінді делік. Енді біз ағымдағы ай үшін әлеуметтік салықтың сомасын есептеп шығарып көрейік. Жұмыс берушінің еңбеккерлерге төлейтін жалпы сомасы 185 мың теңге құраған, жинақ зейнеткерлік қорға төлейтін міндетті зейнеткерлік жарнасы 12 мың теңге құраған(180*10%), әлеуметтік салық салынбайтын еңбеккерлердің табысы 77 мың теңге құраған (12+50+15), ал әлеуметтік салықтың сомасы 22,7 мың теңге құраған[(185-77)*21%]. Есептелген әлеуметтік салық мына шоттардың дебетінде: 8113, 8213, 8413, 7110, 7210 және 3150 шоттың кредитінде көрініс табады. Мыналар әлеуметтік салық төлеушілер болып табылады: дара кәсіпкерлер, жеке нотариустар, адвокаттар, ҚР резидент заңды тұлғалары, ҚР қызметін тұрақты мекемелер арқылы жүзеге асыратын резидент еместер. Әлеуметтiк салада қызметiн жүзеге асыратын ұйымдарға салық салу. Қызметiн әлеуметтік салада жүзеге асыратын ұйымдарға жылдық жиынтық табысының кем дегенде тоқсан процентiн грант, қайырымдылық көмек, өтеусiз берiлген мүлiк, өтеусiз негiздегi аударымдар мен қайырмалдықтар түрiнде алынған табыстар, сондай-ақ қызметтің мынадай түрлерiнен: 1) косметологиялық қызметтердi қоспағанда, медициналық қызметтер көрсетуден; 2) қызметтің осы түрлерін жүргізу құқығына тиісті лицензиялар бойынша жүзеге асырылатын мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту; бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім беру; техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру және қосымша білім беру жөніндегі қызмет көрсетуден; 3) ғылым, спорт (коммерциялық сипаттағы спорттық ойын-сауық шараларынан басқа), мәдениет (шоу-бизнестi қоспағанда) саласында қызмет, тарихи-мәдени мұраны, мұрағаттық құндылықтарды сақтау бойынша, сондай-ақ балаларды, қарттар мен мүгедектердi қорғау және оларды әлеуметтiк қамсыздандыру саласында қызмет көрсетуден; 4) кiтапхана қызметiн көрсетуден алынуға тиiс (алынған) кiрiс құрайтын ұйымдар жатады. Әлеуметтiк салада қызметiн жүзеге асыратын ұйымдарға, мынадай шарттарға сай келетiн: салық кезеңiнде мүгедектердiң саны қызметкерлердiң жалпы санының кемiнде 51 процентi болатын; салық кезеңiнде мүгедектердiң еңбегiне ақы төлеу жөнiндегi шығыстар еңбекке ақы төлеу бойынша жалпы шығыстардың кемiнде 51 процентiн (есту, сөйлеу, сондай-ақ көру қабiлетiнен айрылған мүгедектер жұмыс iстейтiн мамандандырылған ұйымдарда - кемiнде 35 процент) құрайтын ұйымдар да жатады. 2. Әлеуметтік салаға жіберілген шығындар бойынша шегерімдер салық төлеушінің мынадай шығыс түрлері ретінде анықталады: 1.Салық салынатын табыстың үш процентінен аспайтын жалпы сомасы мөлшерінде, нақты шеккен мынадай қызмет түрлерінің шығыстары: - медициналық қызметті; - жоғарғы және жоғарғы оқу орнынан кейінгі білім беруғ қосымша білім беру саласындағы қызмет; - мұрағат құндылықтарын сақтау жөніндегі қызметтер көрсету саласындағы қызмет; - коммерциялық емес ұйымдарға және қызметін әлеуметтік салада жүзеге асыратын ұйымдарға өтеусіз негізде берілген мүліктің құны; - көмекті алатын адамның тарапынан өтініш жасалу негізінде салық төлеушінің шешімі болған кездегі демеушілік және қайрымдылық көмекті. 2. мүгедектердің еңбегіне ақы төлеуге жұмсалған шығыстардың 2 еселенген мөлшерін және мүгедектердің жалақысының және басқа да төлемдердің есептелген әлеуметтік салық сомасының 50- пайызын. 3. жеке тұлға салық төлеушіде кемінде үш жыл жұмыс істеу міндеттемесі туралы шартты жасасқан жағдайда, салық төлеушімен еңбек қатынастарында тұрмаған жеке тұлғаны оқытуға арналған шығыстарды азайту. Оқытуға арналған шығыстар: Оқытуға ақы төлеуге жұмсалған нақты шығындар; ҚР Үкіметінің белгіленген нормалар шегінде тұруға жұмсалған нақты шығыстары; Оқитын адамдарға салық төлеуші айқындаған мөлшерде, бірақ ҚР Үкіметі белгілеген нормадан аспайтын ақша сомасын төлеуге арналған шығыстар; Оқуға түскен кезде оқу орнына және оқу аяқталғаннан кейін қайту жолына жұмсалған нақты шығыстарын қамтиды. Бұл шегерімдер жиынтығы декларацияның 100.00 нысанының 100.00.062 жолында Салық Кодексінің 133- бабына сәйкес салық салу кірісін кеміту сомасы ретінде көрсетіледі. Жөндетуге жұмсалатын шығыстар бойынша шегерімдер. Шегерім әрбір ішкі топқа кіретін негізгі кұралдарды жөндеуге жұмсалатын шығыстар бойынша әрбір ішкі топқа қатысты рұқсат етіледі. Әрбір ішкі топ бойынша негізгі кұралдарды жөндеуге жұмсалатын шығыстар сомасы ішкі топтың салық жылынын аяғындағы құндық балансының 15 пайызының шегінде шегеріледі. Аталған шектен асатын сома ішкі топтың баланстық құнын арттырады. Егер ол Республикалық немесе жергілікті бюджеттерден алынған субсидиялардың есебінен жүргізілген жөндеу болса, онда олардың баланстық кұны арттырылмайды және шығыстар шегерімге де жатпайды. Салық салынатын табысты анықтаған кезде жылдық жиынтық табыстан келесі шығыстар шегеруге жатпайды: - жылдық жиынтық табысты алумен байланысты емес шығыстар; - күрделі сипаттағы шығыстар, яғни тіркелген активтерді салуға және сатып алуға кеткен шығыстар; - мемлекеттік бюджетке төленетін айыппұлдар мен өсімдер; - жылдық жиынтық табысты алумен байланысты болса да, бірақ Салық Кодексінің белгіленген нормасынан артық болса, онда ол шегерімге жатқызылмайды; Қазақстан Республикасының заң актісімен белгіленген, нормадан жоғары, төлеуге (төленуге) жататын міндетті бюджет төлемдерінің басқа да сомасы; кәсіпкерлік қызметте пайдаланбайтын, күрылыс объектілерін салу. пайдалану және күтіп-ұстау шығыстары; тегін берілген мүліктердің, жұмыстардың, кызметтердің құны. жүктеу/скачать 246,54 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|