Орыс әдебиеті (орыс мектептерінде)

52

Дж.Байрон  «Корсар»,  «Гяур»; В.Скотт  «Роб  Рой»,  «Айвенго»,  «Эдинбургская

темница». Пушкин и Казахстан: Пушкин и Абай.

М.Ю.Лермонтов.  Лирика:  «Мой  демон»,  «Ангел»,  «Я  не  унижусь  пред

тобою…»,  «Нет,  я  не  Байрон,  я  другой…»,  «Парус»,  «Смерть  поэта»,

«Бородино»,  «Когда  волнуется  желтеющая  нива…»,  «Молитва»,  «Дума»,

«Поэт»,  «Три  пальмы»,  «Молитва»,  «Есть  речи – значенье…»,  «Как  часто

пестрою  толпою  окружен…», «И  скучно,  и  грустно»,  «Воздушный  корабль»,

«Завещание»,  «Родина»,  «На  севере  диком  стоит  одиноко…»,  «Утес»,  «Сон»  ,

«Нет, не тебя так пылко я люблю…», «Выхожу один я на дорогу…», «Пророк».

Поэмы:  «Мцыри»,  «Беглец»,  «Демон».  Драма  «Маскарад».  Роман  «Герой

нашего  времени».  Лермонтов  и  мировая  литература.  Байрон.  Лермонтов  и

Казахстан. Гейне – Лермонтов – Абай.

Н.В.Гоголь.  Циклы  повестей:  «Вечера  на  хуторе  близ  Диканьки»,

«Миргород»,  «Петербургские  повести».  Комедия  «Ревизор».  Поэма  «Мертвые

души».  Гоголь  и  мировая  литература.  «Одиссей»  Гомера,  «Божественная

комедия»  Данте,  «Дон-Кихот»  М.Сервантеса,

Э.Т.А.Гофман.  Гоголь  и

Казахстан. Переводы произведений Гоголя на казахский язык.

А.Н.Островский.  Пьесы:  «Гроза»,  «Бесприданница»,  «Лес».  И.А.Гончаров.

Романы:  «Обыкновенная  история»,  «Обломов»,  «Обрыв».  И.С.Тургенев.

Повести:  «Ася»,  «Вешние  воды».  Романы:  «Рудин»,  «Дворянское  гнездо»,

«Накануне», «Отцы и дети». Тургенев и мировая литература. Флобер, Мериме,

Мопассан,  Золя. Н.С.Лесков.  Повести  и  рассказы:  «Очарованный  странник»,

«Тупейный художник», «Жемчужное ожерелье». Лесков и мировая литература.

О.Генри «Дары волхвов».

Н.А.Некрасов.  Лирика:  «В  дороге»,  «Колыбельная  песня»,  «Тройка»,

«Нравственный  человек»,  «Вчерашний  день,  часу  в  шестом…»,  «Мы  с  тобой

бестолковые  люди…»,  «Блажен  незлобливый  поэт…»,  «Влас»,  «Забытая

деревня»,  «Внимая  ужасам  войны…»,  «Поэт  и  гражданин»,  «Размышления  у

парадного  подъезда»,  «Крестьянские  дети»,  «Железная  дорога»,  «Элегия»,  «О

Муза! Я у двери гроба…». Поэма «Кому на Руси жить хорошо».

Ф.И.Тютчев.  Лирика:  «Весенняя  гроза»,  «Бессонница»,  «Цицерон»,

«Весенние воды»,  «Silentium!»,  «Как над горячею золой…»,  «О чем ты воешь,

ветр  ночной?..»,  «Как  птичка,  раннею  зарей…»,  «Тени  сизые  смесились…»,

«Фонтан»,  «29-ое  января  1837»,  «День  и  ночь», «Море  и  утес»,  «Два  голоса»,

«О,  как  убийственно  мы  любим…»,  «Наш  век»,  «Предопределение»,  «Чему

молилась  ты  с  любовью…»,  «Я  очи  знал – о,  эти  очи!..»,  «Близнецы»,

«Последняя 

любовь», 

«Эти 

бедные 

селенья…», 

«Есть 

в 

осени

первоначальной…»,  «Она  сидела  на  полу…»,  «Весь  день  она  лежала  в

забытьи…»,  «Ночное  небо  так  угрюмо…»,  «Две  силы  есть – две  роковые

силы…», «К.Б.».

А.А.Фет.  Лирика:  цикл «Гадания»,  «На  заре  ты  ее  не  буди…»,  «Я  жду…

Соловьиное  эхо…»,  «Я  пришел  к  тебе  с  приветом…»,  «Я  долго  стоял

неподвижно…»,  «Уж  верба  вся  пушистая…»,  «Шепот,  робкое  дыханье…»,

«Венера  Милосская»,  «Еще  майская  ночь»,  «На  стоге  сена  ночью  южной…»,

«Грезы», «На железной дороге», «В дымке-невидимке…», «Сияла ночь. Луной

53

был  полон  сад.  Лежали…»,  «Шопену»,  «Музе»,  «Учись  у  них – у дуба,  у

березы…»,  «Добро  и  зло»,  «Я  тебе  ничего  не  скажу…»,  «Целый  мир  от

красоты…»,  «Чем  доле  я  живу,  чем  больше  пережил…»,  «Одним  толчком

согнать ладью живую…», «Как богат я в безумных стихах!..», «Как беден наш

язык! – Хочу и не могу…», «Quasi una fantasia».

М.Е.Салтыков-Щедрин.  Сказки:  «Медведь  на  воеводстве», «Премудрый

пискарь».  Роман  «Господа  Головлевы».  Ф.М.Достоевский.  Романы:  «Бедные

люди»,  «Униженные  и оскорбленные»,  «Преступление и наказание»,  «Идиот».

Достоевский и мировая литература. Ф.Ницше, Ф.Кафка, А.Камю, Ж.-П.Сартр и

др.). Достоевский и Казахстан. Ч.Ч.Валиханов.

Л.Н.Толстой.  Романы:  «Война  и  мир»,  «Анна  Каренина».  Толстой  и

мировая  литература.  «Бальзак,  Стендаль  и  Толстой.  «Очарованная  душа»

Р.Роллана, «Сага о Форсайтах» Дж.Голсуорси.

А.П.Чехов.  Повести  и  рассказы:  «Размазня»,  «Унтер  Пришибеев»,

«Переполох»,  «Тоска»,  «Ванька»,  «Попрыгунья»,  «Палата  №  6»,  «Дом  с

мезонином»,  «О  любви»,  «Душечка»,  «Дама  с  собачкой».  Пьесы:  «Вишневый

сад», «Чайка», «Три сестры».

И.А.Бунин.  Лирика:  «Бледнеет ночь...  Туманов  пелена»,  «В  орде»,  «В

полночный  час  я  встану  и  взгляну»,  «Вечер»,  «Настанет  день – исчезну  я…»,

«Полночный звон степной пустыни», «Родине», «Слово», «Потомки Пророка»,

«Зеленый  стяг», «Ковсерь»,  «Тайна»,  «Источник  звезды», «Белые  крылья»,

«Ночь  Аль-Кадра», «Завеса».  Рассказы:  «Антоновские  яблоки»,  «Грамматика

любви»,  «Легкое  дыхание»,  «Господин  из  Сан-Франциско»,  «Сны  Чанга»,

«Солнечный удар», «Чистый понедельник», «Тень птицы», «Свет Зодиака».

А.И.Куприн.  Повести  и  рассказы:  «Поединок»,  «Молох»,  «Штабс-капитан

Рыбников», «Мирное житие», «Анафема», «Святая ложь». М.Горький. Повести

и  рассказы:  «Бывшие  люди»,  «Супруги  Орловы»,  «Коновалов»,  «Ледоход».

Пьеса  «На  дне».  Л.А.Андреев.  Рассказы:  «Валя»,  «Город»,  «Гостинец»,

«Губернатор», «Два письма», «Друг», «Жизнь Василия Фивейского».

В.Я.Брюсов.  Лирика:  «Мучительный  дар»,  «После  грез»,  «Свиваются

бледные  тени…»,  «Творчество»,  «Есть  что-то  позорное  в  мощи  природы…»,

«И,  покинув  людей,  я  ушел  в  тишину…»,  «Как  царство  белого  снега…»,

«Четкие  линии  гор…»,  «Юному  поэту»,  «Я  действительности  нашей  не

вижу…»,  «Я  знаю  беглость  Ночи  и  Зимы…»,  «Женщине»,  «Мы  к  ярким

краскам  не  привыкли…»,  «Скифы»,  «Я»,  «К  портрету  М.Ю.Лермонтова»,

«Отрады»,  «З.Н.Гиппиус»,  «Братья  бездомные»,  «Каменщик»,  «Мечтание»,

«Работа», «К.Д.Бальмонту»,  «Я  много  лгал  и  лицемерил…»,  «Кинжал»,

«Младшим», «Грядущие гунны», Проза: «Бемоль», «В башне», «В зеркале», «За

себя или за другую?», «Элули, сын Элули».

К.Д.Бальмонт.  «Ангелы  опальные»,  «Аромат  солнца»,  «Безглагольность»,

«Бог и Дьявол», «Жар-птица», «Избранный», «Камыши», «Поэты», «Раненый»,

«Скиф»,  «Сны»,  «Челн  томленья»,  «Что  мне  нравится»,  «Я - изысканность

русской медлительной речи…», «Я в этот мир пришел, чтоб видеть Солнце…»,

«Я вольный ветер, я вечно вею…», «Я мечтою ловил уходящие тени…».

54

А.А.Блок. Лирика: «Люблю высокие соборы…», «Она стройна и высока…»,

«Religio», «Вхожу я в темные храмы…», «Девушка пела в церковном хоре…»,

«Русь»,  «Незнакомка»,  «Вот  явилась.  Заслонила…»,  «О  весна  без  конца  и  без

краю…»,  «Двойник»,  «Ночь,  улица,  фонарь,  аптека…»,  «Миры  летят.  Года

летят.  Пустая…»,  «О  доблестях,  о  подвигах,  о  славе…»,  «О,  я  хочу  безумно

жить…»,  «О,  как  смеялись  вы  над  нами…»,  «Земное  сердце  стынет  вновь…»,

«Друзьям»,  «И  вновь – порывы  юных  лет…»,  «Я  пригвожден  к  трактирной

стойке…»,  «О  да,  любовь  вольна,  как  птица…»,  «Россия»,  «На  железной

дороге»,  «Грешить  бесстыдно,  непробудно…»,  «Рожденные  в  года  глухие…».

Поэмы: «Возмездие», «Двенадцать».

Н.С.Гумилев.  Лирика:  «Credo»,  «Когда  ж  вечерняя  заря…»,  «Думы»,

«Выбор», 

«Умный  дьявол»,

«Вечер», 

«Сонет», 

«Она», 

«Паломник»,

«Отравленный»,  «Солнце  духа»,  «Я  вежлив  с  жизнью  современною…»,

«Восьмистишие»,  «Рабочий»,  «Юг»,  «Рассыпающая  звезды»,  «О  тебе»,  «Сон»,

«Сердце радостно, сердце крылато…», «Дорога», «Соединение», «Мадагаскар»,

«Память», «Слово», «Мои читатели».

А.А.Ахматова.  Лирика:  «И  когда  друг  друга  проклинали…»,  «Дверь

полуоткрыта…»,  «Смуглый  отрок  бродил  по  аллеям…»,  «Музе»,  «Любовь»,

«Слаб  голос  мой,  но  воля  не  слабеет»,  «Помолись  о  нищей,  о  потерянной…»,

«Я  научилась  просто,  мудро жить…»,  «Приходи  на  меня  посмотреть…»,

«Вечером»,  «Стихи  о  Петербурге»,  «О  тебе  вспоминаю  я  редко…»,«Столько

просьб  у  любимой всегда…»,  «Черная вилась  дорога…»,  «Я  пришла  к  поэту  в

гости…»,  «Вижу,  вижу  лунный  лук…»,  «Молитва»,  «Ведь  где-то  есть  простая

жизнь и свет…», «Теперь никто не станет слушать песен…», «Мне от бабушки-

татарки…», «Это просто, это ясно…», «Когда в тоске самоубийства…».

М.Горький.  «Жизнь  Клима  Самгина»,  «Несвоевременные  мысли».

Маяковский.  Лирика.  Поэмы  «Про  это»,  «Хорошо»,»Во  весь  голос».  Пьесы

«Баня», «Клоп». С.Есенин. Лирика. Поэмы «Анна Снегина», «Черный человек».

А.Ахматова. 

Лирика.

О.Мандельштам. 

Лирика.

М.Цветаева. 

Лирика.

Б.Пастернак.  Лирика.  Роман  «Доктор  Живаго».

А.Фадеев.  «Разгром».

М.Зощенко.  Рассказы. Е.Замятин.  Рассказы.  Роман  «Мы». И.Бунин.  «Жизнь

Арсеньева», «Окаянные дни». В.Ходасевич. Лирика. Д.Мережковский. Лирика.

Проза. З.Гиппиус.  Лирика.  Проза. А.Платонов.  Рассказы.  Роман  «Котлован».

М.Булгаков.  «Собачье  сердце»,  «Мастер  и  Маргарита».  Пьесы  «Зойкина

квартира»,  «Иван

Васильевич».

А.Толстой.  «Аэлита»,  «Петр  Первый»,

«Хождение  по  мукам». Н.Заблоцкий.  Лирика. М.Шолохов.  «Тихий  Дон».

А.Твардовский.  Лирика.  «Василий  Теркин»,  «По  праву  памяти». К.  Симонов.

Лирика.  Роман  «Живые  и  мертвые». Военная  лирика:  М.Исаковский.  Лирика.

А.Сурков.  Лирика. В.  Гроссман.  «За  правое  дело»,  «Жизнь  и  судьба». А.Бек.

«Волоколамское  шоссе»,  «Новое  назначение». Б.  Васильев.  «В  списках  не

значился»,  «А  зори  здесь  тихие…». В.Быков.  «Обелиск»,  «Сотников». Ю.

Бондарев.  «Горячий снег»,  «Берег»,  «Выбор». Ю.Трифонов.  «Обмен»,  «Другая

жизнь». А.Битов. «Такое  долгое  детство»,  «Одна  страна»;  В.  Аксенов.

«Звездный  билет»,  «Апельсины  из  Марокко»; Ю.Казаков.  Северные  рассказы.

В.Шаламов.  Колымские  рассказы. А.Солженицын.  «Архипелаг  ГУЛАГ».

55

А.Рыбаков. «Тяжелый песок»,  «Дети Арбата». Е.Гинзбург.  «Крутой маршрут».

В.Дудинцев.  «Белые  одежды». Ю.Домбровский.  «Хранитель  древностей»,

«Факультет  ненужных  вещей». В.Шукшин.  Рассказы. В.Распутин.  «Живи  и

помни»,  «Последний  срок»,  «Прощание  с  Матерой». А.Вампилов.  «Старший

сын»,  «Утиная  охота». А.Арбузов.  «Иркутская  история»,  «Старомодная

комедия»;  В.Розов.  «Гнездо  глухаря»;  А.Володин.  «Пять  вечеров»;  Л.Зорин.

«Покровские  ворота». А.Вознесенский.  Лирика. Р.Рождественский.  Лирика.

Е.Евтушенко. 

Лирика.

В.Высоцкий. 

Лирика.

Б.Окуджава. 

Лирика.

Б.Ахмадуллина.  Лирика. О.Сулейменов.  Лирика.  Поэма  «Глиняная  книга».

Исследование «Аз и Я». Н.Рубцов. Лирика. А.Тарковский. Лирика. Д.Самойлов.

Лирика.

В.Тендряков.  «Весенние  перевертыши»,  «Шестьдесят  свечей»,

«Расплата»,  «Параня»,  «Охота».

В.Войнович.  «Жизнь  и  необычайные

похождения  Ивана  Чонкина». Н.Коржавин.  Лирика. И.Бродский.  Лирика.

С.Довлатов.  Проза. Ф.Искандер.  «Сандро  и  Чегема». Ч.Айтматов.  «И  дольше

века длится день…», «Плаха». В.Пелевин. «Амон Ра».

Оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын талаптар

оқушылар:әдебиет туралы  тарихи-әдебиеттік мағлұматтарды;  көрнекті

жазушылардың 

өмірбаяндық

және 

шығармашылық

жолын;

әдеби

туындылардың

мәтіндерін; 

көркем 

туындылардың

эстетикалық,

жалпыадамзаттық және  тарихи-әдебиеттік мәнін; өнердің түрі  ретінде әдебиет

туралы;  көркем  туындыны  талдау үшін қажетті  теориялық  ұғымдарды;

бағдарламалық көркем  туындыларды  сыни  және әдебиеттануда  классикалық

тұрғыда түсіндірілуін; әдебиеттің рөлін, оның ішінде қоғамның рухани өмірінің

бөлігі  ретінде  орыс әдебиетінің рөлін ұғыну  мақсатында әдебиет  бойынша

білімдер  жүйесін,  оның жас ұрпақтың рухани-адамгершілік  шамасының

дамуына

әсерін;

өлеңмен  жазылған  мәтіндер  және  көркем  прозалар

үзінділерінің белгілі санын білуі тиіс;

сонымен қатар,  оқушылар: әдеби туынды  туралы  ауызша  және  жазбаша

оқырмандық

және  шығармашылық

пікірін  бере  білетіндігін  көрсетуді;

әдебиеттану ұғымдарын пайдаланып  және  мәдени  реалийді,  этномәдени

мәнмәтінді  ескеріп  көркем  мәтінді  талдауды;  көрем  туындыны  «бұқаралық

мәдениеттен»  айыра  білуді; әдеби  проблемаларда өз  көзқарасын  дәлелдеуді;

әдеби және  публицистикалық тақырыптарға әр  түрлі  жанырда  шығармалар

жазуды;

өз  бетінше  шығармашылық зерттеу  дағдыларын  талап  ететін

жанырлардың мәтіндерін  жазып  шығаруды:  баяндама,  тұсау  кесер,  рецензия,

шолу,  эссе,  сыни  шағын  мақала;  көркем  туындыны  оқып  білуде  арнайы

әдебиетті және  Интернет-ресурстарды  пайдалануды;  оқып  білетін  туындылар

мен қазіргі  заманмен  арақатынасын  белгілеуді;  оқылған  туындының суреттеу,

кесте,  схема,  суреттің элементтері  бар  схема  түрінде  көркемдік әлемінің

моделін жасауды; классикалық туындыны өзінің түсінуінде пәрменді көзқарасы

мен  ауызша  және  жазбаша  түрде  көрсетуді;  талдауды, өңдеуді,  жинақтауды

және ғылыми  ақпаратты  пайдалануды, қазіргі  ақпараттық-коммуникациялық

технологияны пайдалануды меңгеруі тиіс.

56

Ағылшын тілі

Сөйлеу құзыреттілігі: Тіл мен сөз әрекетінің ара қатынасы. Сөз әрекетінің

түрлері:  ауызша  және  жазбаша.  Сұхбаттық және  монолог  сөз.  Сөз  мәдениеті:

шетел  тілінің нормалары.  Мәтін:  тақырып,  негізгі  ой,  мәтін  бөліктері.  Мәтін

жоспары.  Мәтіннің логикалық  құрылымы.  Сұхбаттық сөз  түрлері:  сұрау

сұхбаты, іс-әрекетке түрткі болатын сұхбат, пікір алмасу сұхбаты. Монолог сөз

түрлері:  сипаттау,  хабарлама,  пайымдау.  Монолог  сөз  түрлерінің тілдік

ерекшеліктері.  Сөз әрекетінің түрлерін қолдану  арқылы  монолог құру.  Тілдің

функционалдық стильдері. Тілдің функционалдық стильдерінің жүйесі. Ауызекі

сөйлеу  стилі.  Тілдің  ғылыми  стилі.  Ресми  және  іскер  стиль.  Тілдің

публицистикалық стилі. Әдеби  стиль. Әдеби  мәтінге  лингвистикалық талдау

жасау.  Сөйлеу  жанрлары.  Сөйлемдер  айтқанда қарым-қатынас жағдайын

ескеру: қарым-қатынас жасаудың ресми/биресми түрлері, серіктестің жас немес

әлеуметтік ерекшелігі,  сөйлеуші  мен  серіктестің  қарым-қатынасының сипаты.

Сөйлеу  этикеті.  Сөз әрекетінің коммуникативтік қасиеттері.  Шешендік өнер

негіздері.

Әртүрлі жанр  мен  стильдегі  мәтіндер құру.  Іскер әлемде қарым-қатынас

жасау, қазіргі қоғамның өзекті мәселелерін талқылау іскерліктерін дамыту. Әр

түрлі  тақырыптарда қарым-қатынас жасау  біліктері.  Тілдің коммуникативтік

қасиеттерін жетілдіру.

Тілдік

құзыреттілік:

Қазіргі

қоғамда

шетел  тілінің

функциялары.

Фонетикалық ерекшеліктер.  Дыбыстау  нормалары  мен  орфоэпия.  Орфография

және  фонетика.  Лексика.  Сөз  және  оның мағынасы.  Тақырыптық лексикадағы

синонимдік  тізбектер  мен  антонимдік  жұптар.  Акронимдер.  Кірме  сөздер.

Фразеология.  Фразеологияның стилистикалық сипаттамасы.  Сөзжасам.  Түрлі

сөз таптарының сөзжасамдары. Тілдің грамматикалық тізбегі. Морфология. Сөз

таптары  және  олардың орфографиялық сипаты.  Синтаксистегі  сөз,  сөз  тіркесі

және сөйлем. Сөйлемнің грамматикалық негізі. Жай сөйлем. Салалас құрмалас

сөйлем. Бағыныңқы құрмалас сөйлем. Күрделі сөйлемдегі пунктуация. Әр түрлі

стильдегі мәтіндердегі сөйлем түрлерінің қызметі.

Әлеуметтік-мәдени құзыреттілік: Тілін  оқып  жатқан  елдің/ елдердің

әлеуметтік-мәдени  және  мәдениаралық ерекшеліктері.  тілін  оқып  жатқан

ұлттық мәдениет  ерекшеліктері:  салт-дәстүрлері,  этикеті, әлеуметтік топтары,

тарихы мен мәдениеті және сөйлеу этикетін мәдениаралық байланыста қолдану.

Оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын талаптар

оқушылар:  меңгерілген  лексикалық

бірліктердің

мағынасын,  бағалау

лексикасын, тілін оқып жатқан елдің мәдениетінің ерекшеліктерін сипаттайтын

сөйлеу  этикетінің реплика-клишелерін; негізгі  сөзжасам  тәсілдерін; фразалық

етістіктерді, 

тұрақты 

сөз 

тіркестерін;

меңгерілген 

грамматикалық

құбылыстардың сипатын білуі тиіс.

сонымен қатар: ағылшын  тілінің барлық дыбыстарын  дауыстылардың

қысқалығы мен ұзақтығын  сақтай  отырып  дыбыстауды; меңгерілген  материал

аясында  лексикалық минимумды  оқығанда және  тыңдағанда  ажырата  алуды;

тақырыптары  аясында  меңгерілген  лексикалық бірліктерді  сөз әрекетінде

57

қолдануды; салалас құрмалас  және  бағыныңқы құрмалас  сөйлемдерді  ауызша

және жазбаша сөз әрекетінде қолдануды меңгеруі тиіс.

Сөйлеу құзыреттілігіне сәйкес оқушы меңгеруі  тиіс: қызықтыратын

тақырыптар  аясында  хабарлама  жасау; оқиғаларды, әсерлерін, үміттерін,

мақсаттарын  сипаттау,  болашақтағы  жоспарлары  мен өз  пікірін  білдіру;

ағылшын тілі ана тілі болып келетін адаммен қарым-қатынасқа еш қиындықсыз

түсіп, жылдам сөйлеу; әр түрлі тақырыпта түсінікті, толық хабарламалар жасау;

негізгі мәселеге өзінің көзқарасын білдіру, әр түрлі пікірлердің жетістіктері мен

кемшіліктерін  көрсету; әңгімені бастау, әңгімеге қолайлы  сәтте  кірісу  және

әңгімені аяқтау; таныс  тақырыптағы әңгімеге қатысу,  талқыланып  жатқан

мәселені  түсіну, өзгелерді әңгімеге қатысуға  шақыру; серіктестің сауалдарына

жауап  беру  және  сұрақ  қою, өз  пікірін  білдіру, өтініш  білдіру, серіктестің

жасаған

ұсынысына  келісім  беру/  келіспеу;

таныс  тақырып  бойынша

талқылауға қатысу; өз пікірін білдіру және дәлелдеу; болашақтағы жоспарлары

жайлы  баяндау, өз қаласы/  ауылы, өз  елінің және  тілін  оқып  жатқан  елдің

тарихы  мен  мәдениеті  жайлы  мәлімет  беру; қоғамның өзекті мәселелерін

талқылау; өзекті мәселе бойынша өз пікірін білдіру және дәлелдеу; меңгерілген

тақырыптар аясында оқиғаларды сипаттау, оқылған немесе тыңдалған мәтіннің

негізгі  ойын,  мазмұнын  баяндау, өз  пікірін  білдіру; ауызша  және  жазбаша  сөз

әрекетінде

синонимдерді

қолдану;

әртүрлі

ғылыми-практикалық

конференциялар, дебаттар, дискуссияларда ағылшын тілінде баяндама жасау.

«Тыңдалым»

әрекеті  бойынша  оқушы  меңгеруі  тиіс:

қиын

емес

түпнұсқалық прагматикалық мәтіндердің негізгі  мазмұнын  түсіну  және өзіне

маңызды  ақпаратты  анықтау; сөз әрекетінің  әр  түрлі  коммуникативтік

түрлеріне  жататын қиын  емес  түпнұсқалық мәтіндердің негізгі  мазмұнын

түсіну,  мәтіннің тақырыбын  анықтау,  мәтіндегі  басты  оқиғаларды  анықтау;

мұғалімнің

нұсқауларын, 

сыныптастарының

сөзін 

дұрыс

қабылдау;

қабылданған ақпаратты сөз әрекетінде қолдану.

«Оқылым» әрекеті  бойынша  оқушы  меңгеруі  тиіс: шетел  тіліндегі  мәтінді

түсіну,  тақырыбына қарап  мазмұнын  болжау; түрлі  жанрдағы  түпнұсқалық

мәтіндердің негізгі мазмұнын  түсіну  (тақырыбын  анықтау,  негізгі  ойын,  басты

оқиғаларды,  оқиғалардың логикалық ретін  айқындау); түрлі  жанрдағы қиын

емес  түпнұсқалық мәтіндердің негізгі  мазмұнын  толық түсіну,  оқыған

ақпаратқа баға беру, өз ойын білдіру; қажетті немесе қызығушылық тудыратын

ақпаратты таңдай отырып мәтінді оқу; нақты немесе жалпы тақырыптағы қиын

мәтіндердің жалпы мазмұнын түсіну.

«Жазылым» әрекеті  бойынша  оқушы  меңгеруі  тиіс: сауалнамалар  мен

бланкілерді толтыру; құттықтаулар жазу, үлгіге сүйене отырып жеке хат жазу,

оның өмірі мен қал-жағдайын сұрау, өзі жайлы мәлімет беру, сөйлеу этикетінің

нормаларын  сақтай  отырып  алғыс  білдіру, өтініш  білдіру; қызығушылық

тудыратын  сұрақтар  бойынша  толық хабарламалар  жазу; өз ойын  дәлеледей

отырып  эссе,  баяндама  жазу; маңызды  болып  табылатын  оқиғалар  мен

әсерлерді ерекшелей отырып хаттар жазу.

58

Әлеуметтік-мәдени құзыреттілікке сәйкес оқушы

білуі  тиіс: тілін  оқып  жатқан  елдің сөйлеу  этикетінің нормаларын; тілін

оқып  жатқан  елдің мәдениеті  мен  тарихын, ұлттық мейрамдары,  АҚШ  пен

Ұлыбританияның мемлекеттік құрылымындағы ерекшеліктері;

меңгеруі тиіс: ағылшын тілі ана тілі болып келетін адаммен ауызша және

жазбаша  сөз

әрекетінде

өзара  түсіністікке

қол  жеткізу;

шет  елдегі

құрбыларымен мәдениаралық және  тұлғааралық  қарым-қатынас орнату;

ақпаратты  жеткізудің шет  тіліндегі  көздері  арқылы әлем  мәдениетінің

құндылықтары жайлы  ақпарат  алу; өз елінің және  тілін  оқып  жатқан  елдің

мәдениеті жайлы монолог сөз айту.

4.2 «Математика  және  информатика»  білім  саласындағы  пәндердің

үлгілік базалық мазмұны

«Математика және информатика» білім саласының мазмұны «Математика

(алгебра  және  анализ  бастамалары, геометрия),  «Информатика»  пәндері

арқылы жүзеге асырылады.

Математика (алгебра және анализ бастамалары, геометрия)

Сандар  және  есептеулер. Комплекс  сандар  және  олардың жазылуының

әртүрлі  формалары.  Комплекс  сандардың

координаталық

жазықтықта

кескінделуі. Комплекс сандармен амалдар орындау.

Өрнектер  және  оларды  түрлендірулер.

Бірнеше

қосылғыштардың

алгебралық  қосындысының

квадраты.

п

>  3

үшін

қысқаша  көбейту

формулалары.  Көпмүшені  көпмүшеге қалдықпен  бөлу.  Көпмүшелер үшін

Евклид алгоритмі. Көпмүшенің түбірлері.

Теңдеулер және теңсіздіктер. Теңдеулер мен олардың жүйелерін шешудің

негізгі әдістері. Теңсіздіктер мен олардың жүйелерін шешудің негізгі әдістері.

Дәрежелік-көрсеткіштік 

теңдеулер 

және 

теңсіздіктер. 

Айнымалысы

логарифмнің негізінде  берілген  логарифмдік  теңдеулер  және  теңсіздіктер.

Айнымалысы модуль таңбасы ішінде берілген логарифмдік және көрсеткіштік

теңдеулер  мен  теңсіздіктер.  Параметрі  бар  теңдеулер  мен  теңсіздіктер.

Жоғары дәрежелі теңдеулерді шешу.

Функциялар. Функцияның нүктедегі  шегі;  функцияның нүктедегі  және

жиындағы

үздіксіздігі;  туынды,  оның

геометриялық

және  физикалық

мағынасы;  туындының көмегімен  функцияны  зерттеу;  алғашқы  функция,

интеграл  және  оның геометриялық мағынасы;  туындыны  геометриялық,

физикалық

және  практикалық

есептерді  шешуде

қолдану;  анықталған

интегралдың көмегімен жазық фигураның ауданын және дененің көлемін табу.

Стохастика  элементтері. Комбинаторика  элементтері: қайталанатын

және қайталанбайтын  ауыстырулар  мен  орналастырулар, қайталанбайтын

терімділіктер.  Ньютон  Биномы.  Ақпараттарды

өңдеудің

статистикалық

әдістері.

Геометриялық фигуралар  және  шамалар.  Геометриялық шамаларды

өлшеу. Геометриялық фигуралар  (екіжақты  бұрыш,  жартыжазықтық, дөңес

және  дұрыс  көпжақтар,  призмалар,  пирамидалар, қиық пирамида,  дөңгелек

59

денелер:  цилиндр,  конус,  шар)  және  олардың  қасиеттері.  Кеңістіктегі

геометриялық фигуралардың  өзара  орналасуы.  Геометриялық шамаларды

(кеңістіктегі  бұрыштар  мен қашықтықтарды,  геометриялық денелердің бүйір

және  толық беттерін,  көлемдерін) өлшеу.  Көпжақтар  мен  айналу  денелерінің

және  олардың жазықтықпен қимасының кескіндерін  салу.  Кеңістіктегі

векторлық-координаталық  әдіс:  нүктелер  мен  векторлардың координаталары;

кесінді  ортасының координаталары;  координаталары  берілген  векторлардың

скалярлық көбейтіндісі;  екі  нүктенің ара қашықтығы;  жазықтықтың теңдеуі;

сфераның теңдеуі.

Оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын талаптар

оқушылар: теңдеулер  мен  теңсіздіктерді  шешудің негізгі әдістерін;

математикалық анализ  элементтерін;  Ньютон

– Лейбниц  формуласын;

комплекс  сандарды  және  олардың жазылуының  әртүрлі  формаларын; түзулер

мен  жазықтықтардың  өзара  орналасуының түрлерінің  қасиеттерін  және

белгілерін; кеңістіктік  геометриялық фигуралардың  қасиеттерін; параллель

проекциялаудың  қасиеттерін; қиық пирамиданың бетінің ауданы  мен  көлемін

табу  формулаларын; цилиндр  мен  конустың бүйір  және  толық беттерінің

аудандары мен көлемдерін табу формулаларын; сфераның ауданы мен шардың

көлемін табу формулаларын; кеңістіктегі координаталық геометрияның негізгі

формулаларын білуі тиіс.

және  оқушыларда: функцияның туындысын  және  алғашқы  функциясын

табу; функцияның нүктедегі  шегін  табу; функцияның нүктедегі үздіксіздігін

дәлелдеу; геометриялық, физикалық және қолданбалы есептерді, соның ішінде

функцияның жиындағы  ең  үлкен  және  ең кіші  мәндерін  табуға  арналған

есептерді  шешу; математикалық анализ  аппаратын  пайдаланып  функцияны

зерттеу; параметрі  бар  теңдеулер  мен  теңсіздіктерді  шешу; теңдеулер  мен

теңсіздіктерді  стандартты  емес әдістермен  шешу; бірнеше  айнымалысы  бар

теңдеулер  жүйесін

шешу;

анықталған  интегралды  пайдаланып  жазық

фигураның ауданын  табу; қарапайым дифференциалдық теңдеулерді  шешу;

алгебралық және  тригонометриялық формаларда  берілген  комплекс  сандарға

амалдар қолдану; қажет жағдайда  анықтамалықтар  мен  есептеу құралдарын

пайдаланып, 

тәжірибелік 

мазмұнды 

есептерді 

шығаруда 

нақтылы

объектілердің  ұзындықтарын,  аудандары  мен  көлемдерін  табу; екіжақты

бұрыштың және екі жазықтықтың арасындағы бұрыштың өлшемін (градустық

және  радиандық) табу;

алгебралық аппаратты,  тригонометрияны

және

сонымен қатар векторлық-координаталық  әдісті қолданып,  игерілген  жазық

және  кеңістіктік  фигуралардың  қасиеттері  арқылы  геометриялық есептерді

шешу; цилиндрді,  конусты,  шарды  және  олардың элементтерін  кескіндеу;

көпжақтардың, цилиндрдің, конустың және шардың  қималарын  салуға

арналған  есептерді  шешу;

игерілген  формулалар  мен  геометриялық

фигуралардың  қасиеттері  негізінде  практикалық

жағдайларды  зерттеу;

математикалық моделдеудің көмегімен  тәжірибелік  мазмұнды  есептерді

шешу; математикалық моделдерді талдау, тұжырымдау және құру; диаграмма,

график, кесте түрінде берілген сандық мәліметтерді талдау, классификациялау

60

мен  тұжырымдау  және  осы  мәліметтерді  жобалық-зерттеу  жұмыстарында

қолдану біліктігі болуы тиіс.

жүктеу/скачать 2,83 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: