ҚМПИ ЖАРШЫСЫ №1 (57), 2020
ВЕСТНИК КГПИ №1 (57), 2020
ISSN 2310-3353
ISSN 2310-3353
12
Ат жүрмеген жерде қалу – «шамасы келгенше көмектесу»: Осы қыздың тұсында «ат
жүрмеген жерде қалмақшы» болып отырмыз, – деді Бірке.
Өлшемдік ұғымдарды білдіретін фразеологизмдер.
Бұл топтағы фразеологизмдердің тілде туып, қалыптасуы қазақ халқының уақыт пен
кеңістікті, көлемді, ұзындық пен қашықтықты өлшейтін өлшем атаулары болмаған көшпен-
ділік тіршілігімен тікелей байланысты.
Көзін ала бере – «көрсетпей, назары басқа жаққа ауған кезде»: Амантайдың
көзін ала
беріп, Итбай ақшасын байқау үшін қалтасына қолын да салып қояды.
Уақыт өлшемін білдіретін бұл фразеологизмнің жасалуына «көз» соматизмі темірқа-
зық болып тұр.
Бие сауым уақыт – «биенің
екі сауымының арасы, яғни
қазіргі уақыт бойынша бір
сағат шамасындағы мезгіл»: Бейшалардың қосылған құшағының өмірі, тым болмаса бір
бие
сауым уақытқа да жетпейді.
Көз көрім жер – «алыс»: Өрісі
көз көрім жер, ұзақ кеткен.
Достарыңызбен бөлісу: