23. Л. Пастердің
жүктеу/скачать 132,41 Kb.
|
| Бактерияларды бөліп алу
Жалпы алғанда, Роберт Кохтың ең маңызды үлесі тырысқақ пен туберкулездің пайда болуына себеп болатын бактерияларды патоген ретінде зерттеу үшін оларды бөліп алудан тұрады. Осы Кох зерттеулерінің арқасында басқа аурулардың болуы кейінірек бактериялар мен микроорганизмдердің болуымен байланысты бола бастады. Роберт Кохтың тұжырымына дейін 19 ғасырда адам аурулары туралы зерттеулердің ілгерілеуі өте баяу болды, өйткені микроорганизмдердің тек бір түрін қамтитын таза дақылдарды алу кезінде көптеген қиындықтар болды. 1880 жылы ғалым бұл қолайсыздықтарды бактерияларды сұйық контейнерлерде қорғаудың орнына контейнерлерде немесе қатты ортада өсіру арқылы жеңілдете алды; бұл микроорганизмдердің араласуына жол бермеді. Осы салымнан кейін ашылулар тез дами бастады. 27. Қымыз бен шұбаттың дайындау технологиясы. Қай ашу процестеріне жатады? Ашу процесі анаэробты, оттексіз жағдайда өтеді.Мұнда электрон доноры (энергия беруші) ретінде органикалық заттар (канттар, аминкышкылдар және т.б.) пайдаланылады. Олар гликолиз немесе КДФГ-жолымен пирожузім кышкылына дейін тотығады. Ал пирожүзім кышқылы әрі қарай тотықпайды, соңғы өнімдерге айналады:Пайда болған өнімдерге карай ашу процестер сут кышкылды, спиртті, пропион кышкылды, майлы кышкылды, аралас ашу процестері деп бөлінеді. Сут кышкылды ашу процесі: Бул процесті анаэробты, бірак оттегіге толерантты сут кышкыл бактериялар жургізеді. Олар, моносахаридтермен катар, дисахаридтерді де, мысалы, лактозаны ашытады. Сонгы өнімдерге карай сут кышкылды ашу процесі 2 турлі болады: гомоферментативті жэне гетероферментативті. Гомоферментативті ашу процессі.Бұл процесті Lactococcus жэне Pediococcus туыстары мен Lactabacillus туысының кейбір түрлері {L. bulgaricus, L acidophilus) жургізеді. Канттар сут кышкылына айналады, өнімдердің 90%-ы соның улесіне тиеді. Спирт ашу процесінен айырмашылыгы электрон акцепторының рөлін пирожузім кышкылы аткаратындыгында, ол тікелей сут кышкылына тотыксызданады: Сут кышкылды ашу процесінің нәтижесінде екі молекула АТФ жэне екі молекула сут кышкылы пайда болады. Кейбір гомоферментативті сут кышкыл бактериялар цитраттан хош иісті заттар диатецил жэне ацетоин тузеді. Бұл процестің басты ферменті - нитратлиаза. Гетероферментативті ашу процесі Көптеген таякша, Lactobacillus туысына жататын бактериялар гетероферментативті ашу процесін жургізеді. Соңгы өнім perinae сут кышкылы, этанол жэне көмірркышкыл газы пайда болады. Қанттар глюкозомонофосфат жолымен ыдырайды: гетероферментативті сут қышшкылды ашу процесінің нәтижесінде сут қышқылының 6ip молекуласы, 6ip молекула АТФ, 6ip молекула этанол және 6ip молекула СО2 түзіледі. Гомоферменттік сүт қышқылды ашу айран, қымыз дайындауда, қаймақ ашытуда, көкөністер мен жем-шөпті консервілеуде кеңінен қолданылады. Гетероферменттік сүт қышқылды ашу стрептококкаларына сүт қышқылынан басқа ұшқыр қышқылдарды, ароматтық (хош иісті) заттарды, көмір қышқыл газын түзетін микроб түрлері жатады. Олардың кейбіреуі лимон қышқылын ашыта алады. Қазақстандық ғалымдар қымыз бен шұбаттың емдік қасиеті бар екенін және бұл сусындардың өкпе ауруларына, әсіресе, туберкулезге қарсы қолданылатыны ерте кезден-ақ белгілі болғанын, оның құрамында А, В1, В12, Д, Е, С витаминдері бар қымыз адамның бойындағы туберкулез, гастрит, холецистит, энтерит пен энтероколиттің асқынған түрлеріне, жүрек қантамырлары, жүйке және асқорыту жүйелеріне, қан айналымы, тоқішек пен асқазандағы жараға ем екенін анықтағаны белгілі. Бұл бағытта академик Төрегелді Шарманов басқарып отырған Алматыдағы тағамтану ғылыми-зерттеу институтының еңбегі орасан екенін атап өткен жөн. Өкінішке орай, бүгінде қымыз бен шұбатқа емдеу-сауықтыру шараларымен айналысатын шетелдік ірі компаниялар қызығушылық танытып отырғанымен, экспорттауда арнайы күтімді қажет ететін ұлттық өнім, тасымалдау барысында елеулі қиындықтар туғызып, жөнді шешімін таппай отырғаны аян. Сондықтан, еліміздің ғалымдары қымыз бен шұбатты экспорттауда әлемде кеңінен қолданылатын сублимациялық тәсіл арқылы, яғни ұнтақ (порошок), немесе таблетка ретінде тасымалдауды ұсынды. жүктеу/скачать 132,41 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|