46Абай атындағы жалпы білім беретіін орта мектебі кмм ғылыми жоба тақырыбы: «Аңыздың ақыры»


«Аңыздың ақыры» романының көркемдік ерекшеліктері



бет5/8
Дата15.04.2023
өлшемі62,01 Kb.
#83051
1   2   3   4   5   6   7   8
«Аңыздың ақыры» романының көркемдік ерекшеліктері
Әбіш Кекілбаев – әдебиет майданында кемел ой, көркем сөзімен белгілі жазушы. Адам жанының шындығын танудың алуан түрлі тәсілін шеберлікпен игерген . Ол ұлттық мәдени құндылық ретіндегі тілдік мұраны, ұлттық
дүниетанымды терең меңгерген. Жазушы кейіпкерінің ішкі толғанысын, жан күй- зелісін, жүрек тебіренісін қара сөз құдіреті арқылы толғап жеткізеді. Небір алтын менен күмістің нақышындай айшықты, өрнекті сөздер мен сөйлемдер көп. Көз алдыңда күнде көріп жүрген қарабайыр затыңның өзіне жан бітіреді. Көркемдегіш құралдар мен әдіс-тәсілдерінің жоқ түрі жоқ. Кейіптеу,теңеу, эпитет, метафора, метонимия, гипербола, литота т.б. Осының бәріне тоқталып дәлелдеп жату тым ұзақ. Сонда да шама-шарқыма қарай, біраз әрекет жасадым.
Кейіптеу: -Мұнара бұлар жақындаған сайын, биіктей берді. Күлім қағып
тұрған өңі бірте- бірте сұстана түсті. Дәл іргесіне келгенде, зеңгір көкті төбесімен тіреп шалқалап жатып алды.
– Сусыма құм баянсыздықтың тылсым құдіретін танытқысы келгендей құп-қу жүзіне жолап кеткен сәл таңбаны жалмап жұтып жатыр. 8
– Дөңкиген шағылдар да, тырбық бұталар да ғұмыры қыбыр-қимыл көрмеген­дей жер тістеп жатып алыпты т.б.
Эпитет:  Әсем саз құлағыңа майдай жағып, мұрыныңды өңшең бір тәтті иіс қытықтайды (194- бет). 
-Шым дуал тұла бойына сүт төгіп қойғандай тым бозарып кетіпті (198- бет). 
-Жал-жал қызыл кірпіштер үйілді (203- бет). 
Шыжыған шілде күнінде жер асты қанша рахат көрінгенмен бір-екі күннен кейін одан да жалықты (203- бет). 
- Міне, сол қазбауыр мамық бұлттың жер бетін сипап келе жатқан 
майда алақаны – қоңыр салқын көлеңкесі бұған да жетті (209- б). 
-Кәрі шебер балапан көңіл баласының ұп-ұлпа жүйкесін сол бір 
шаншудай қадалатын сұсты жанарымен ширықтырмақ (210- бет). 
Метонимия : -Қара құрым қалың қол бірін-бірі көре кеудел алмай,ерінен 
төмпештей ұрғылап, кері итеріп баққан қызыл желді ұстап ілбіп отырған (142- бет). 
-Әр жерде жыбыр-жыбыр қыбырлап кішкене-кішкене қарайғандар жүр (149- бет). 
-Бұл баққа хан үй-ішінен басқа ... ешкім жіберілмейді (150- бет). 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет