5сынып адебиет


Шығармадағы тартыс (латынша: қақтығыс, айқас



Pdf көрінісі
бет23/679
Дата03.12.2023
өлшемі3,92 Mb.
#133408
түріПоэма
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   679
22. Шығармадағы тартыс (латынша: қақтығыс, айқас, 
кейде алауыздық, талас) –
өмірдегі қайшылықтардың шығар-
мада берілуі.
23. Шығарманың сюжеті (французша: зат) –
шығармада ба-
яндалатын оқиғалар тізбегі.
24. Шығарманың фабуласы – 
шығармадағы тұтас оқиғалар 
мазмұнын қысқаша баяндау.
25. Шығарманың композициясы –
шығарманың құрылысы. 
Шығарма сюжетіндегі композицияның өрбу кезеңдері – 
шығармада баяндалатын оқиғалар тізбегінің рет-ретімен ор-
наласу ерекшелігі.
26. Сюжеттік байланыс – 
адамдар арасындағы әрекеттің 
басы, шығарма арқауындағы негізгі оқиғаның туындау
себебі.
Ертегілер
27. Ертегілер – 
өте ерте заманда пайда болған ауыз әдеби-
етінің ең көне жанры, қиялдан туған шытырман оқиғалы, қы-
зықты әңгіме. 
28. Қазақ ертегілері өзінің тақырыбы мен мазмұнына байла-
нысты 
қиял-ғажайып ертегілер, хайуанаттар туралы ерте-
гілер, шыншыл ертегілер
болып бөлінеді.
29. Қиял-ғажайып ертегілер: 
«Керқұла атты Кендебай», «Ер 
Төстік», «Алтын сақа», «Тас болған шаһар» және т.б.
30. Хайуанаттар туралы ертегілер: «Арыстан, қасқыр, түлкі»,
«Аю, түлкі және арыстан», «Түлкі мен ешкі» және т.б. 
31. Шыншыл ертегілер: 
«Аяз би», «Айлалы тазша», «Дүмше 
молда» және т.б.
32. Шыншыл ертегілердің бір саласы – 
тұрмыс-салт
ерте-
гілері. 
33. Тұрмыс-салт ертегілеріне: 
«Бозінген», «Арыстан мен 
кісі», «Аю, түлкі және қойшы» сияқты шағын ертегілер 
жатады. 
34. Ертекші – 
ертегіні айтушы адам.
35. А.В.Сухомлинский:
«Ертегі – халық мәдениетінің, рухани 
байлығын, оны тану арқылы бала туған халқын жүрегімен та-
нып-біледі».
36. Кендебайдың тұлпары: 
Керқұла.
37. Лирика.
 
Лирикалық шығармада, негізінен алғанда, жеке 
адамның көңіл күйі, сезімі суреттеледі. Ақын көбінесе өз 
жайын, өзінің айналадағы өмірге, әртүрлі құбылыс, жағдай-
ларға көзқарасын сипаттайды.
38. Драма 
(грекше drama - қимыл-әрекет) – сахнаға арналған 
оқиғаны, оған қатысушы кейіпкерлердің іс-әрекетін, көңіл күйін 
көрсету арқылы баяндайтын әдеби шығармалар.
39. Эпос
(грек. евро – сөз, баяндау, әнгіме, өлең) – халық ауыз 
әдебиетінің бір саласы; өмір құбылыстарын кең көлемде 
қамтып, кейіпкер образын, күрделі оқиғаларды мейлінше мол 
беру арқылы суреттеу.
40. ЭПОС – миф, ертегі, аңыз, әңгіме, повесть, поэма, роман


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   679




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет