А. Амангелді, С. Симбаева



Pdf көрінісі
бет144/165
Дата07.02.2023
өлшемі53,4 Mb.
#66060
түріОқулық
1   ...   140   141   142   143   144   145   146   147   ...   165
 
4. Топтау сан есімдері 
Группирующие числительные 
1 Сұрақтары (вопросы) 
Қаншадан? Нешеден? (по сколько?) 
2 Жасалу жолдары (способы 
образования) 
-нан/-нен, -дан/-ден, -тан/-тен 
3 Құрамы (по составу) 
1. Дара: алтыдан, екіден, бестен, оннан, 
жетіден, тоқсаннан, сексеннен 
2. Күрделі: отыз тоғыздан, жүз елуден, 
екі-екіден, жүз-жүзден, үш-үштен 
4 Мағынасы (по значению) 
Заттың санын топтап көрсетеді 
5 Сөйлемде 
атқаратын 
қызметі 
(функция 
в 
предложении) 
Пысықтауыш. Мысалы: Сағат екіден он 
минут кетті. 
 
5. Болжалдық сан есімдер 
Приблизительные числительные 
1 Сұрақтары 
(вопросы) 
Қанша? Неше? (сколько?) 
2 Жасалу жолдары 
(способы 
образования) 
1) -дай/-дей, -тай/-тей 
2) -даған/-деген, -таған/-теген 
3) -лап/-леп, -дап/-деп, -тап/-теп 
4) -лар/-лер, -дар/-дер, -тар/-тер+жатыс септ. 
5) -ер 
6) есептік+есептік 
7) есептік сан есімдерге шамалы, шақты, таман, 
тарта, жуық, жақын сияқты сөздердің тіркесуі 
3 Құрамы 
(по 
составу) 
Дара: а) ондай, отыздай, елудей, қырықтай, 
ә) ондаған, жүздеген, мыңдаған, б) бестеп, 
елулеп, қырықтап, в) ондарда, бестерде, 
елулерде, сексендерде, г) бірер 
Күрделі: а) екі-үш, бес-алты, он-он бес, алпыс-
жетпіс, ә) екі жүз шамалы, мыңға жуық, беске 
таман, жиырмаға тарта 
4 Мағынасы (по 
значению) 
Заттың санын болжап, шамалап көрсетеді 
5 Сөйлемде 
атқаратын қызметі 
(функция 
в 
предложении) 
Анықтауыш. Мысалы: Үйге ондаған адам келді. 
 
6. Бөлшектік сан есімдер 
Дробные числительные 
1 Сұрақтары 
(вопросы) 
Қанша? Неше? (сколько?) 
Қаншасы? Нешесі? 
2 Жасалу жолдары 
(способы 
1) есептік+шығыс немесе ілік септік, сан есімнің 
бөлімі, алымы тәуелдік тұлғада 


155 
образования) 
2) есептік+жарты, жарым, ширек 
3) ондық бөлшектік сан есім бөлімі ондық
жүздік, мыңдық сияқты болып жасалады. 
3 Құрамы 
(по 
составу) 
Күрделі: 1) оннан бір (1/10), екіден бір (1/2), 
үштің бірін (1/3), бес бүтін үштен бір (5 1/3) 
2) төрт жарым, жүздің жартысы, үш ширек 
3) екі бүтін оннан үш (2,3), екі бүтін жүзден төрт 
(2,04), үш бүтін жүзден он төрт (3,14) 
4 Мағынасы (по 
значению) 
Заттың санын бөлшектеп көрсетеді 
5 Сөйлемде 
атқаратын қызметі 
(функция 
в 
предложении) 
1) Анықтауыш. 2) Пысықтауыш 
Мысалы: Фирмада мың жарым адам жұмыс 
істейді. 
Судың 
үштен 
бірі 
қалғанда, 
Көлжұтардың ұрты ғана суға толды. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   140   141   142   143   144   145   146   147   ...   165




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет