Алматы №1 (135) 2012



Pdf көрінісі
бет53/446
Дата10.10.2022
өлшемі4,15 Mb.
#42089
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   446
Вестник КазНУ. Серия филологическая, №1(135).2012 45 
гілі. Модальділік категориясының сыртқы 
материалдық көрсеткіші- интонация мен әр 
т‰рлі морфологиялық және лексикалық эле-
менттер. Модальділік мағынаның көрінісі, 
берілуі тілдерде біркелкі болмайды Модаль-
ділік мағына материалдық жағынан грамма-
тикалық та, лексикалық та болады. Граммати-
калық модальділік белгі сөйлемде негізінде 
етістік райлары арқылы жасалады. Бұл жа-
ғынан алғанда, модальділік категориясы пере-
дикаттық категориямен ‰ндеседі десек бо-
лады. Ал лексикалық модальділік белгісі көбі-
не тілдегі модаль сөздер арқылы көрініс та-
бады (Ол оқиды – ол, әрине, оқиды т.б.). Осы-
ның ішінде модальділік категориясының көр-
сеткіштерінің бірі демеуліктердің рай кате-
гориясына қарағанда өте эмоциональдық қа-
сиетін таныту жағы басымырақ екенін көреміз. 
Жалпы, демеулердің т‰рлерінің атының өзі олар-
дың ондай сөйлемдерге қандай мағына ‰степ 
тұрғандығын көрсетуімен нақтыланады [9:7]. 
Қорыта айтқанда, ғалым Т.Сайрамбаев 
қазақ тіліндегі сөйлемнің негізгі белгіле- 
рінің ғылыми теориясының қалыптасуына
‰лкен ‰лес қосты деуге толық негіз бар. 
Ғалымның синтаксистік ғылыми жаңалық- 
тары арнайы қарастыруды қажет ететін мәсе-
лелер.  
______________ 
1. Жубанов Х. Исследования по казахскому языку. 
Алма-Ата, 1966 
2. Аманжолов С. Қазақ әдеби тілі синтаксисінің қыс-
қаша курсы А.,1950 
3. Балақаев М., Қордабаев Т. Қазіргі қазақ тілі. А. 1966 
4. Сайрамбаев Т. Сын есімді етістік сөз тіркестері // 
Қазақ тілімен әдебиеті. № 1. 1999./ М.Жолшаевамен бірге. 
5. Виноградов В.В. Вопросы грамматического строя
М., 1955 
6. Сайрамбаев Т. Қазіргі қазақ тіліндегі к‰рделі сөз 
тіркестері. А., 1981 
7. Балақаев М., Қордабаев Т. Қазіргі қазақ тілі. А. 
1966 
8. Әмір Р. Жай сөйлем синтаксисі. А.,1998. 
9. Закиев М. Синтаксический строй татарского языка, 
Казань, 1963.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   446




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет