Анықтамалық материал жануарлардың иесіне ауруды балауға және мал
Ірі қара мен ұсақ малдардың меннаплазмозы
жүктеу/скачать 2,31 Mb. Pdf көрінісі
|
| Ірі қара мен ұсақ малдардың меннаплазмозы
Бұл безгекпен,анемиямен, ішек-қарын жолының атониясымен(бұлшық ет күшінің әлсізденуі) және арықтаумен сипатталатын ірі қара мал мен ұсақ малдардың,сондай-ақ жабайы күйіс қайыратын жануарлардың трансмиссивті инвазионды ауруы. Әлемнің барлық жерінде кездеседі және мал шаруашылығына көп зиян келтіреді. Бұл ауруды ішкі эрицитарлы паразиттер-анаплазмалар тудырады. Инвазияны қоздырушы көзі-ауру малдар және паразит тасушы малдар. Анаплазмозға ірі қара малдың әр түрлі тұқымдары мен әр түрлі жастағы малдар шалдығады. Ауру көбінесе көктем-жаз немесе күз кезінде тейлериоз және басқа да пироплазмидоздардың күрт өсуі кезінде немесе солардан кейін тіркеледі. Жас төлдер ауруы оңайырақ өткізеді. Ауырып болған малдар қоздырушылар мен тасымалдаушыларды инвазирлеу көзі болып қалады,оларға кенелер мен жәндіктердің иксода түрлері жатады(соналар,көк шыбындар,сары масалар).Кене ағзасында қоздырушы әрі қарай дамиды.Инвазия қоздырушысын кененің бір жыныстық жетілген фазасынан басқаға тасымалдау кененің жұмыртқалары арқылы үзілісті тамақтану кезінде жүреді. Жәндіктер анаплазманың механикалық тасымалдаушылары болып келеді.Сонымен қатар малдардың анаплазмамен қайтып ауруы мүйізді кестіру,піштіру,бонитировкалау,қан алу мен вакцинация кезінде таза емес құралдарды қолдану кезінде тіркелді. Малдардың құрсақішілік жұқтыруы да сипатталған. Инкубациялық кезеңнің ұзақтығы жұқтыру жолына және қанның инвазирленуіне байланысты:тасымалдаушылар арқылы жұқтыру – 10-нан 175 тәул.дейін,орташа шамамен 1-2 ай.Ауру малдарда дене қызуының 102 көтерілуі байқалады(кейде 42 °C дейін) .Малдар көп жатады.Шырышты қыбықтар алғашында сарғыш,боз,содан кейін ақ түсті болады.Тыныс алу жиілеп,беттік лимфа түйіндері ұлғаяды,қабақтың,беттің,жақасты аймақтың, сондай-ақ мойын,кеуде асты және қарынның ісінуі пайда болады. Ауру малдар шөлдейді, тәбеті әдетте дұрыс емес(қабырғаны,жерді жалайды).Асқазан-ішек жолының атониясы байқалады.Ауру малдар тез әлсіреп, жүдейді. Сүт бөлу тез төмендеп,кейде қалыпқа келмейді.Аурудың ауыр формасында жасанды түсік,бұлшық ет қалтырауы және құрысу білінеді. Аурудың рецидивтері (қайталануы) байқалады.Жазылу баяу жүреді, жас төлдер дамуы тежеледі.Өлім 30-40 % құрайды. Диагнозды қан жұғындысын зерттеу негізінде (алдымен лейкоцитозды- қандалейкоциттер санының көбеюін,одан кейін лейкопения- барлық немесе кейбір лейкоцит топтарының азаюын,эритроциттер мен гемоглобиннің азаюын белгілейді)қояды.Анаплазмозды қанды паразитарлы ауруладан саралайды. Ауру малдарды жылу және күн тиюден сақтайды,оларға жеңіл қорытылатын азық,көп су,сондай-ақ тұз бен микроэлементтер препараттарын(күкір қыш-ның магнезиясын,қышқыл мыс,хлорлы кобальт) В12 дәруменін береді. Антибиотиктерді тағайындайды: окситетрациклин, тетрациклин 6 мг-нан (5–6 мың. бірл)/кг новокаиннің 1–2 %-тік ертіндісін бұлшық ет ішіне 4–6күн қатарынан, делагил ішке 40 мг мөлшерінде малдың 1 кг массасына, сульфапиридазин-натрий 0,05 г/кг-нан дистиллденген сумен 1: 10 араластырып бұлшық ет ішіне 3 күн қатарынан енгізеді. жүктеу/скачать 2,31 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|