Дисфмизм — мағынасы жағынан эвфсмизмге қарама-қарсы қүбылыс. Белгілі контексте жөнімен дүрыс жұмсалған сөзді магынасы неғұрлым дөрекілеу сөзбен алмастыру — сөзді ауыспалы мағы-нада (троп) қолданудың бір жолы. Мысалы Бұт артары мен шақырак, саларларын жауга берді (Қ. Оразалин) Өздсріц бір-бір тулақтарыца мініп-ақ шапқылап кетсендер (К Оразалин Хазірет пен Әбунүсіптің сол езбалдагының өзіне мынау отырған қошеметшілердің кейбіреуі аузын аңқайта тыңдагансиды (Д.Әбі- лев). Жеңілетініңді білетін» болсаң, ссн бес кырт атанар маедің? (М. Әуезов). Осындағы бүт артар деген мініс, көлігі орнына, шаңырақ салар күшкөлік (түйе) орнынп, тулақ мінетін ат орнына, езбалдақ мылжың, сөзуар, сөз соқты дегсндердің орны- на, қырт-көк тантық, көк мылжың дегепнің орныпа жұмсалынып отыр. Сол арқылы сан қилы жагымсыз эмоциялық мән тудырган. Дисфемизм кеміту, корлау, іске жаратпау үгымии тудырады. Мысалы: боқ мүрын бала, боқтан өзгені сөз кылды, боғымен жасты баламен ойнады т б Қазак тілінде бір сөзге қатысты көптеген дисфемизмдер бар Бұларды бсліілі контексте жөнімен дұрыс колданылған сөздердін орнын бұрыс сөздермен , алмастырып айтуға болады. Дисфемизмдер — әдеби тілдің үлгі-?‘ сіне жатпайды. Бұлар көбінесе көркем шығармада ауызекі тілдің сөйлеу үлгісі ретінде кейіпкерлердің тілінде ұшырасады. Сол ‘ арқылы әр жазушы өзінің қаһарманының міиез-құлқын, іс-әре-кетін ой-өрісін бейнелеп, нақтылы шынаны образын жасайды. Қоғам өмірініц қыр-сыры өте көп. Жылы сөз айтып, біреудің көңілін көтеруге болатындығы сияқты қатты сөз айтып, біреудіц намысына тиіп, ренжітуге де болады. Осының бәрі тілдегі сөз-дердің кұдіретті күшін танытады. “Басқа пәле — тілден”, “Тіл тас’жарады, тас жармаса бас жарады” дегендс халық сөздің қоғамдык мәнін, кадір-қасиетін жете отырып айтқан.
28. Сөздік қор мен сөздік құрам, олардың арақатынасы. Ұқсастықтары мен айырмашылығын Венн диаграммасына салыңыз.
