ЖАҢА БІЛІМ БАҒДАРЛАМАЛАРЫ, ИННОВАЦИЯЛАР ЖӘНЕ
ҚҰЗІРЕТТІЛІК ТӘСІЛДЕМЕ
-
ТАБЫСТЫ МЕКТЕП ҚАДАМЫ
Рамазанова Айгуль Есеновна,
Экономика ғылымдарының магистрі
Батыс Қазақстан облысы,
Орал қаласы, қалалық білім беру бөлімі
«Беталысы күнде өзгерген алмағайып дүниеде адамзат үшін ешқашан
өзгермеген, өзгермейтін темірқазықтар бар. Ол - білім! Ол - еңбек! Ел
болашағының баянды болмағы баста бұлықсыған білім мен қолда ойнаған
еңбекке байланысты» деп көреген Елбасымыз атап көрсеткендей, ел игілігі мен
гүлденуі үшін қазіргі заман талабына сай білім, тәрбие берудің қажеттілігін,
маңыздылығын ұғына отырып, оны абыроймен орындау - әрбір педагогтың
борышы. Бұл тұрғыда мұғалімге артылар – жүк, қойылар – талап жоғары.
Білім беру жүйесін жаңғыртудың маңызды міндеттердің бірі- өкілдері
бәсекеге қабілетті білімді меңгерген, ой-өрісі дамыған ғана емес, жоғары
азаматтық және адамгершілік ұстанымы, отансүйгіштік сезімі мен әлеуметтік
жауапкершілігі қалыптасқан зияткер ұлтты қалыптастыру болып табылады.
Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға
арналған мемлекеттік бағдарламасының басты бағыттары – сапалы білім беруді
қамтамасыз етуге бағытталған қаржыландырудың жаңа тетіктерін әзірлеу,
кадрлармен қамтамасыз ету, педагог қызметкерлердің мәртебесін көтеру, білім
берудегі менеджментті жетілдіру және жоғары білікті ғылыми-педагогикалық
кадрларды даярлау болып табылады. Орал қаласы білім беру бөлімінің кәсіби
құзыреттілікті арттыру жүйесін дамытудағы инновациялық жұмыстары
негізінде білім беру бөлімі көптеген жетістіктерге жетті.
Білім берудің күрделі міндеттерін рухани бай, педагогикалық дарыны бар,
шығармашыл, кәсіби тәсілдерді жетік меңгерген және жаңалыққа құштар жан-
жақты тұлға, яғни ұрпақтың ұлы мұраты жолында талмай еңбек етіп жүрген
ұстаздар ғана шеше алады.
Елбасы тапсырмасы бойынша 2014-2016 жылдарға арналған стратегиялық
жоспарды жүзеге асыруда білім берудің барлық деңгейіндегі мазмұнды
жаңарту, педагогтардың біліктілігін арттыру басты міндетке айналып отыр.
Орал қалалық білім беру бөлімінің әдістемелік кабинеті «Білім берудегі
басшылық пен басқаруды модернизациялау-оқыту мен тәрбие үдерісінің
311
тиімділік негізі» проблемалық тақырыбы бойынша жұмыстанады. 2014-2015
оқу жылы қалалық білім беру бөлімінде «Жас мұғалімдер мектебі» әр пән
бойынша барлығы 374 жас мұғалімді қамтыған 17 бірлестік, «Озат тәжірибе
мектебі» барлық пән бойынша құрамында 392 озат мұғалімдері бар 13 бірлестік
жұмыс жасады. Жыл сайын құрылатын барлық бағыттағы 39 шығармашылық
топтың жұмысы білім сапасы мен тәрбие үдерісін күшейту тақырыптарында
жүйелі жұмыс атқарып келді.
Қалалық білім беру бөлімінде 2014 жылғы 29 қыркүйектегі №623 Ө
бұйрығы негізінде жас орынбасарлар, жас мұғалімдер, озат тәжірибе мектептері
және шығармашылық топтар құрылып бекітілді. Басшылар мектебінде 18
семинар оздырылып, қажетті деп тапқан тақырыптарды қамтып, үлкен
әдістемелік көмек көрсетілді.
2013 жылдан бері жолға қойылған қала мектептерінің басшыларына
арналған «Директорлық диалог» жобасының жұмысы барысында тәжірибе
алмасып заңдылық- нормативтік құжаттар талқыланып басшылар қызметіне оң
әсерін беріп келеді.
Осы орайда, қала педагогтарына 617, мектеп директорларының
орынбасарларына 322, оқу-әдістемелік директордың орынбасарларына - 9, оқу-
тәрбие орынбасарларына 7 оқыту-практикалық семинарлар және пән
мұғалімдеріне 297 қала, 31 облыс, 3 республика көлемінде семинар, шеберлік
сыныптар, коучингтер оздырылып, әдістемелік көмек берілді.
Қалада жалпы орта білім беру ұйымдарында барлығы 3129 мұғалімнің
жоғары санаттысы-495, І санаттысы-1039, қала мұғалімдерінің сапалық құрамы
- 49,02 пайызды құрап отыр.
Педагог қызметкерлердің педагогикалық білімін, әдістемелік шеберлігін
айқындау мақсатында, 2014-2015 оқу жылы ұйымдастырылған пәндік
олимпиада және байқаулар қорытындысына келсек республикалық деңгейде 6
мұғалім, облыстық деңгейде 16 мұғалім жеңімпаз атанды.
ҚР Білім және Ғылым министрілігінің 10.04.01.жылғы №240 бұйрығын
іске асыру мақсатында және педагогтық бастамаларды экспертиза және
лицензиялаудан, педагогтердің жұмыстарының сапасын бағалау бағытында
қалалық эксперттік кеңесі жұмыс жасап келеді.
Биылғы жылы 150 мұғалімнің тәжірибесі облыстық деңгейде, 355 қала
деңгейінде таратылды. Осындай көрсеткіштерден қала педагогтарының өз іс-
тәжірибесімен жаппай бөлісуге бет алғандарын байқауға болады, ал ол сапа
көрсеткіштерін көтеру деген сөз. Оған дәлел – дарынды шәкірттеріміздің
халықаралық, республикалық, облыстық білім, өнер, спорт додаларындағы
жетістіктері.
Пәндер бойынша 9-10 сыныптар арасында облыстық олимпиадаға қала
мектептерінің 79 оқушысы қатыстырылды.Олимпиаданың облыстық кезеңіне
қатысқан Орал қаласының мектептер үлесінде 56 жүлделі орын, бұл көрсеткіш
өткен жылмен салыстырғанда 11-ге артты.
312
Жалпы білім беретін пәндер бойынша республикалық олимпиадаға 29
оқушы қатысты. Жаратылыстану-математикалық бағыты бойынша 14 оқушы,
гуманитарлық пәндер бойынша 15 оқушы.
«Сабақ беру – үйреншікті жай шеберлік емес, ол – үнемі жаңадан жаңаны
табатын өнер» деп бір ғасыр бұрын Жүсіпбек Аймауытов көрегендікпен
мұғалім қоғамның қозғаушы генераторы екендігін айтқан. Осындай дарынды
оқушылардың жетістіктеріне үлес қосқан қаланың тәжірибелі ұстаздарының
еңбектері ұшан теңіз.
Қалалық білім беру бөлімінің жұмыс жоспарына сәйкес, қаланың
интеллектуалдық потенциалын қалыптастыру үшін, оқушылардың ғылыми-
зерттеу іс-әрекетін ынталандыру және дамыту, қабілетті жастарды анықтау
және қолдау мақсатында сәуір айында №19 жалпы орта білім беретін
мектебінің базасында оқушылардың Республикалық ғылыми жобалар
жарысының қалалық кезеңі өткізілді.
Жарыс нәтижесінде 89 жұмыс жүлделі орынға және алғыс хатқа ие болса
оның ішінен облыстық деңгейде 40 жұмыс жүлдегер, ал 3 оқушы
Республикалық кезеңнің жүлдегері атанды.
Мұғалімнің әлеуметтік мәртебесі мен беделін арттыру — білім беру
жүйесінің басты бағыттарының бірі. Материалдық ынталандырумен қатар
педагогтердің біліктілігін арттыру жүйесі жетілдірілді. Педагогтердің
біліктілігін арттырудың Назарбаев интеллектуалдық мектептерінің жанынан
педагогикалық шеберлік орталықтары ашылып, онда озық әлемдік тәжірибе
негізінде жасалған бағдарламалар мен әдістемелер бойынша 2012-2015 жылдар
аралығында қала бойынша 546 ұстаз білігі мен білімін көтерді. Ал , 2014-2015
оқу жылы қала мектептері бойынша 136 мұғалім сертификатталды .
Сертификатталған
мұғалімдер
өз
сабақтарында
жеті
модульді
ықпалдастыра алады, белсенді әдіс-тәсілдерді тиімді қолдануы және топтық
жұмыстар жүргізуі нәтижесінде оқушылардың білім сапасын арттыра білді.
Оқу жылы қорытындысын талдай отырып, білім сапасы артуына жағдайлар
жасалып,
пән
мұғалімдерінің
оқушылармен
жекелей,
өз
бетімен
жұмыстануларына мүмкіндік беруі, оқыту үдерісінде тиімді әдіс-тәсілдерді
таңдай білуі барлық пәндер бойынша білім сапасы артуына ықпал етті.
Қала бойынша педагогтардың кәсіби құзыреттілігін біліктілікті арттыру
жүйесінде
дамыту
бойынша
жаңаша
жолдарының
бірі
кәсіби
қауымдастықтардың құрылуы. 2014-2015 оқу жылында 4 тірек мектеп 12
магниттік мектептерімен желілік қоғамдастық құрылып, өзара тәжірибе
алмасып, кәсіби шыңдалуына мүмкіндік жасалды. Қалалық тірек мектебі
ретінде құрылған №6 жалпы орта білім беретін мектебінде «Лик», №43 жалпы
орта білім беретін мектебінде «Бірлік», №42 «Ақ ниет» мектеп гимназиясында
«Болашақ», №34 мектеп-гимназиясында «Өркен» желілік қауымдастықтарының
ұйымдастыруымен 177 мұғалім оқыту семинарларына белсене қатысып, өзара
тәжірибе алмасты.
313
Желілік педагогикалық қауымдастықтың мақсаты - мұғалімнің кәсіби
қызметіне қолдау көрсету, жаңа білім беру бастамаларын жасау және қолдау,
бірлескен желілік практикалық қызмет арқылы өзін-өзі іске асыру мүмкіндігін
беру, бірыңғай ақпараттық педагогикалық ресурс құру, мұғалімдердің желідегі
практикалық қызметін ұйымдастыру, құрылатын жобаларға қатысушылардың
шығармашылық қабілетін дамыту және іске асыру, мектепті басқарудың жаңа
бастамаларын игеру.
Тірек мектептердегі мұғалімдердің үлгілі орта және қысқа мерзімді
жоспарлары, коучинг жоспарлары, ашық сабақтары жинақталып, жинақ болып
шығарылуға дайындалу үстінде.
Қаланың тірек мектептер мектеп базасында Бастыс Қазақстан облысы
педагог кадрларының білімін арттыру институты тренерлерінің облыстық
семинарына 19 мұғалімі әріптестерімен өз тәжірибелерімен бөлісіп 384 ашық
сабақтары берілді. Өткен бұл шараларда тренерлер тарапынан үнемі
әдістемелік көмек көрсетіліп отырды. Мұғалімдердің кәсіби байқауларына
тоқталар болсақ, қалалық мұғалімдер шығармашылық байқауына қатысып, 60
ұстаз жеңімпаз атанды. Жоғарыда айтылған дардың барлығы ұстаз мәртебесін
көтерудегі игі істердің дәлелі.
«Жоғарғы оқу орыны - қалалық білім беру бөлімі - жалпы орта білім
беретін мектеп байланысы арқылы мектептегі білім беруді модернизациялау»
жобасының мақсаты - білім беру мекемелері басшылары мен мұғалімдерінің
біліктілігін көтеру, әдістемелік шеберлігін жетілдіру, шығармашылық әлеуетін
дамыту, озық педагогикалық технологияларды тарату, пәндер бойынша
дарынды балалардан олимпиада, ғылыми жоба резервтерін дайындау, мектеп
оқушыларына кәсіптік бағдар беру.
Дарынды балалармен жұмыс түрлерін жетілдіру, оқушылардың
функционалдық білімін арттыру мақсатында университеттің оқытушылары
математика, физика, информатика пәндері бойынша элективтік курстар
жүргізді.
Қалалық білім беру бөлімінде 2013 жылдың қаңтар айынан бастап
«Әріптес мектептер» жобасын жүзеге асыру мақсатында жұмыстар жүргізіліп
келеді.Жобаның басты мақсаты - педагогикалық шеберлікті дамыту мен
мектептер арасындағы серіктестік жұмысты жетілдіру барысында әдістемелік
құндылықтарды нығайту.
Жыл бойы мектеп мұғалімдері арасында іс-тәжірибе алмасу мақсатында
сындарлы оқытуға негізделген шеберлік сыныптары, коучингтер, әдістемелік
іс-шаралар мен байқаулар ұйымдастырылды. Сондай-ақ, сәуір айында «Үздік
панорамалық сабақтар» байқауы өткізілсе, мектеп әкімшілігі отырыстарында
мұғалімдердің кәсіби қызметінің диагностикасын бақылау мақсатында
ұйымдастырылған сауалнамалардың қорытындысына сараптама жасалып, әр
түрлі тақырыпта директордың әдістемелік ісі- жөніндегі орынбасарларымен
314
өткізілсе, география пәні мұғалімдеріне арналған шеберлік сыныбына
мұғалімдердің қатысуымен ұйымдастырылды.
Барлық мектептердің бірлескен жоспарында оқушылардың ұлттық
бірыңғай тестіге даярлығын жақсарту мақсатында пән мұғалімдері бірлесе
отырып, онлайн жүйесінде мастер - класс, әдістемелік десанттар
ұйымдастырылды. Барлық әріптес мектептер алдағы оқу жылына ұсыныстар
қабылдап, жаңаша үлгіде қалалық білім беруіндегі жаңа жоба - «Олимп»
клубын құрып, қала бойынша қосымша кеңес-сабақтар жүргізілуде.
Қазіргі таңда еліміздің білім беру жүйесіндегі реформалар мен сыңдарлы
саясаттар, өзгерістер мен жаңалықтар әрбір педагог қауымының ойлауына,
өткені мен бүгіні, келешегі мен болашағы жайлы толғануына, жаңа идеялармен
жаңа жүйелермен жұмыс жасауына негіз болары анық.
2015 жылдың қаңтар айында қалалық білім беру бөлімінде
«Жаратылыстану-математика бағытындағы ұстаздар қауымдастығы» құрылды.
Қауымдастық деңгейлік бағдарламадан өткен пән мұғалімдердің басын
біріктірді. Қалалық білім беру бөлімінің www.oral-bilimbb.kz сайтының
әдістемелік қобдиша бөлімі оқу жылы бойы әр пән бойынша жаңа форматтағы
сабақ үлгілерімен, слайдтық көрнекіліктермен толықтырылып отырады .
Жоғарыда айтылған ауқымды жұмыс нәтижесінде қала бойынша білім
көрсеткіші - 59,02 пайызға, ҰБТ бойынша - 84,74 орташа баллға жетіп, 1,11
баллға көтерілді. Жылдын жылға олимпиада бойынша республикалық
жеңімпазардың көрсеткіші артып келеді. Халықаралық олимпиада мен ғылыми
жоба бойынша биылғы жылы 18 түлек жоғарғы оқу орнына мемлекеттік
грантты иеленді. Ал, мұғалімдер болса әртүрлі олимпиада мен байқауларда 6
республикалық, 16 облыстық жүлделі орындарды қанжығаларына байлады.
Елбасы тапсырмасы бойынша 2014-2016 жылдарға арналған стратегиялық
жоспарды жүзеге асыруда білім берудің барлық деңгейіндегі мазмұнды
жаңарту, педагогтардың біліктілігін арттыру басты міндетке айналмақ.
2014 жылы қалалық білім беру бөлімінің басшысы және қала
мектептерінің үш ұстазы халықаралық «Болашақ» бағдарламасы шеңберінде
Англия және Финляндия елдерінде тағылымдамадан өтіп келді. Білім бөлімінің
басшысы шетелдік іс-тәжірибенің ұтымды жақтарын қала мектептерінде
қолдануды ардагер ұстаздармен кездесіп, ата-аналармен жұмысты жаңартудан
бастап кетті.
Қалалық білім беру бөлімінің ұйымдастыруымен 2015 жылғы 20 наурызда
оздырылған Ақтөбе, Атырау білім беру бөлімдерінің өкілдері, Батыс Қазақстан
облыстық білім басқармасы, Назарбаев зияткерлік мектебінің өкілдері, қалалық
мектеп, мектепке дейінгі ұйымдар және қосымша білім беру мекемелерінің
басшылары мен орынбасарларынан құралған 320 басшы кадрларының
қатысуымен «Білім берудегі басшылық пен басқаруды модернизациялау-оқыту
мен тәрбие үдерісінің тиімділік негізі»
тақырыбындағы екі бөлімнен құралған
ғылыми –әдістемелік Форумның алар орыны, басшыларға берер көмегі зор
болды.
315
Біз өзгереміз, себебі біз білім алғанды,білім бергенді жақсы көреміз,
балаларды сүйеміз және оларға мына жылдам өзгеретін әлемде бағыт беріп
отыратын Ұстаздың қажет ететіндігін білеміз. Себебі басынан мұғалім болу
ақшадан, мәртебеден және танымалдықтан да артық екенін ұғынып, саналы
шешім қабылдағанбыз... Сондықтан Біз де, Сіз де өзгеруіміз қажет. Біз әлемдік
өзгеріске дайынбыз!
Әр педагогикалық ұжымға тың жаңа идеялар, толағай табыстар тілеймін.
Ертеңгі мемлекеттің болмысы - мемлекет пен қоғам арасындағы алтын көпір
тәріздес болған ұстаздың бүгінгі тәлімінде. Б.Момышұлы; «Ұстаздық - ұлы
құрмет, себебі ұрпақтарды ұстаздар тәрбиелейді. Болашақтың басшысын да,
данасын да, ғалымын да, еңбекқор егіншісін де, кеншісін де ұстаз өсіреді.
Өмірге ұрпақ берген аналарды қалай ардақтасақ, сол ұрпақты тәрбиелейтін
ұстаздарды да сондай ардақтауға міндеттіміз» - деген болатын. Жаңа оқу
жылында білім әлеміндегі асқар асуларды бағындырған, толағай табыстарға
шығармашылықпен жеткен дарынды да, қарымды шәкірттердің құрметтеуіне
лайық ұлағатты ұстаз болады деп, ҰСТАЗДАРҒА сенемін.!...
Әдебиеттер:
1. Елбасының Назарбаев Университеті студенттері алдында сөйлеген
сөздерінен. 2012 жыл, 6қыркүйек.
2. Ұстаз мәртебесі,13.01.2016 ж.
3. Sabaktar.kz , Әлем елдері білім беру саласындағы өзгерістер Қазақстан үшін
қаншалықты тиімді?
ПРИМЕНЕНИЕ НОВЫХ ИННОВАЦИОННЫХ ТЕХНОЛОГИЙ НА
УРОКАХ ИНФОРМАТИКИ
Рамазанова Жанар Ермековна,
учитель информатики, школа-гимназия
№ 65, г. Астана, rama7731@mail.ru
Чтобы быть хорошим преподавателем,
нужно любить то, что преподаешь,
и любить тех, кому преподаешь.
В. Ключевский.
Современное информационное общество предъявляет ко всем типам
образовательных учреждений новые требования к подготовке выпускников.
Учащиеся должны иметь необходимые знания, умения и навыки,
адаптационные, мыслительные и коммуникативные способности, а также
владеть способами работы с информацией:
собирать необходимые для решения имеющихся проблем факты,
316
анализировать их, предлагать гипотезы решения проблем,
обобщать
факты,
сопоставлять
решения,
устанавливать
статистические закономерности, аргументировать свои выводы и применять их
для решения новых проблем,
применять
современные
средства
получения,
хранения,
преобразования информации и др.
Исследователи называют важное направление решения названной задачи
- интеграцию средств информационных технологий в образовательный
процесс. Эта интеграция предполагает применение в учебном процессе
компьютера, который используется как эффективное средство поддержки
обучения школьников. Данная поддержка возможна и целесообразна как на
этапе проектирования, так и при осуществлении учебного процесса.
Новая эпоха ставит перед школьным образованием важную задачу -
подготовить учеников к жизни и профессиональной деятельности в
высокоразвитой информационной
среде, к
возможности
получения
дальнейшего образования с использованием информационных технологий
обучения.
Обучение - это передача информации ученику. По определению академика
В. Н. Глушкова, информационные технологии - процессы, связанные с
переработкой информации, следовательно, в обучении информационные
технологии использовались всегда. Более того, любые методики или
педагогические технологии описывают, как переработать и передать
информацию, чтобы она была наилучшим образом усвоена учащимися, то есть
любая педагогическая технология - это информационная технология. Когда же
компьютеры стали настолько широко использоваться в образовании, что
появилась необходимость говорить об информационных технологиях обучения.
Выяснилось, что они давно фактически реализуются в процессах обучения, и
тогда появился термин «новая информационная технология обучения».
Таким образом, появление такого понятия «новая информационная
технология НИТ)» связано с появлением и широким внедрением
компьютеров в образовании.
Информационные технологии включают программированное обучение,
интеллектуальное обучение, экспертные системы, гипертекст и мультимедиа,
микромиры, имитационное обучение, демонстрации. Эти частные методики
должны применяться в зависимости от учебных целей и учебных ситуаций. В
одних случаях необходимо глубже понять потребности учащегося, в других -
анализировать знания в предметной области, в третьих - учитывать
психологические принципы обучения.
Главное в НИТ - это компьютер с соответствующим техническим и
программным обеспечением, а новые информационные технологии обучения -
это процесс подготовки и передачи информации обучаемому, с помощью
компьютера.
317
Таким образом, основой является процесс обучения со своими
особенностями, а компьютер - это мощный инструмент, позволяющий решать
новые, ранее не решенные, дидактические задачи.
Использование компьютера не достаточно для того, чтобы считать
информационные технологии новыми. Абсолютное большинство таких
технологий опирается на известные педагогические идеи. Более того, они
вообще не удовлетворяют основным требованиям понятия «технологии».
Используемые современные обучающие средства и инструментальные среды
создают прекрасно оформленные программные продукты, не вносящие ничего
нового в развитие теории обучения. Поэтому можно говорить только об
автоматизации тех или иных сторон процесса обучения, о переносе
информации с бумажных носителей на магнитные и т.д. Говорить же о новой
информационной технологии обучения, можно только в том случае, если:
она
удовлетворяет
основным
принципам
педагогической
технологии
(предварительное
проектирование,
воспроизводимость,
целеобразование, целостность);
она решает задачи, которые ранее в дидактике не были
теоретически и/или практически решены;
основным средством подготовки и передачи информации
обучаемому является компьютер.
Структура управления качеством образования с использованием НИТ
может быть представлена в виде следующей последовательности действий:
1.
Формирование цели.
2.
Конкретизация цели.
3.
Создание педагогической системы контроля.
4.
Создание психологической системы контроля.
5.
Создание системы педагогического мониторинга.
6.
Создание системы психологического мониторинга.
7.
Определение начального состояния ученика (педагогическое,
психологическое).
8.
Выработка прогноза по ученику (педагогическая траектория,
психологическая траектория).
9.
Формулировка
цели
для
ученика
(педагогическая,
психологическая).
10.
Анализ полученных результатов процесса обучения.
11.
Корректировка целеполагания и деятельности на всех уровнях.
В школе сейчас наблюдается снижение исходной мотивации школьников к
изучению научно-ориентированных предметов и успеваемость по ним. Это
коснулось и предмета «Информатика и ИКТ». Однако явно проявляется
социальный запрос, направленный на бизнес-ориентированное применение
информационных
технологий,
пользовательские
навыки
работы
на
персональных компьютерах для подготовки и печати документов,
бухгалтерских расчетов и т.д.
318
На самом деле содержание обучения информатике не ограничивается
только информационными технологиями, а несет в себе значительный
мировоззренческий потенциал, присущий именно этому предмету.
Таким образом, моей задачей на уроках информатики является
сформировать у ученика информационную компетентность, которая включает в
себя целостное миропонимание и научное мировоззрение, основанное на
понимании возможности математического описания единства основных
информационных законов в природе и обществе, и преобразование в практике
информационных объектов с помощью средств информационных технологий, и
этические, правовые нормы поведения людей в информационной среде.
Овладение информационными технологиями позволяет выпускникам лицея в
перспективе найти свое место в жизни в новых экономических условиях.
Применяемая
классно-урочная
система
делает
неизбежной
принадлежностью каждого урока переход от фронтальной работы, от
объяснения учителя к индивидуальной работе ученика, завершить которую
нужно обсуждением итогов работы, вследствие чего увеличивается объем
информации как прямой (от учителя), так и обратный (от ученика). При этом
обмене информацией большую помощь оказывают компьютеры. Они
позволяют учителю контролировать и степень усвоения материала учеником, и
скорость его изложения для каждого конкретного ученика в зависимости от
уровня подготовки.
Мой опыт работы заключается в создании собственной системы уроков,
разработке
системы
их
проведения,
разработке
дидактических,
контролирующих материалов (в том числе и электронных) и методики их
применения в учебном процессе. Все полученные навыки учащиеся применяют
для создания проектов по различным темам по информатике, а также и по
другим предметам (химии, физики, математики, литературы и т.д.) с
использованием исследовательской деятельности.
Данным опытом разрешаются противоречия между:
1.
требованиями к качеству образования выпускника по информатике
и отношением учащихся к информатике;
2.
интересом учащихся к информатике как к игровой дисциплине и
требованиями, предъявляемыми к профессиям, связанными с ИКТ;
3.
запросами родителей на изучение дисциплины только в
пользовательском аспекте и требованием минимального стандарта содержания
образования по информатике;
4.
возрастающим объемом необходимой информации и временем,
отведенным для ее усвоения.
Содержание учебной работы строится на основе Стандарта по
«Информатике и информационно-коммуникационным технологиям».
Теоретически каждый учитель и ученик должны
1.
знать о существовании общедоступных источников информации и
уметь ими пользоваться;
319
2.
уметь понимать и сознательно использовать различные формы и
способы представления данных в вербальной, графической и числовой формах;
3.
уметь оценивать достоверность и практическую полезность
имеющихся данных с различных точек зрения, использовать их для решения
конкретных практических задач.
Однако не все учебные программы отвечают этим требованиям. В
современной образовательной практике предполагается совместное создание
информационных блоков учителем и учеником.
При создании проекта изучения темы учитель может использовать
компьютер в качестве
источника информации, связанной с новейшими научными
открытиями и техническими достижениями, в этом случае желательно
подключение компьютера к сети Интернет;
устройства, с помощью которого можно просмотреть и отобрать
для учебных занятий компьютерные демонстрации опытов и явлений, учебные
программы для моделирования процессов (это возможно при наличии CD-
ROM, программного обеспечения);
средства отбора и составления обучающих программ для отработки
учебных умений учащихся и подготовки тестов для диагностического
входного,
выходного,
промежуточного
и
тематического
контроля
(самоконтроля) учебных достижений школьников.
Учащимся Интернет предоставляет информационное поле для поиска
материала, который не входит в содержание школьного курса. Учащиеся
получают поисковые задания для подготовки уроков, а также непосредственно
на уроках информатики.
Поэтому важно не само по себе использование ИКТ, так как
соответствующие технологии могут быть недоступны или ограниченно
доступны в школе. Важно, чтобы на уроке присутствовали необходимые
элементы содержания (целенаправленное обучение наблюдению и сбору
данных). И как показывает практика, соответствующие средства ИКТ по мере
роста их доступности быстро и легко становятся естественной частью таких
уроков.
В Стандарте по «Информатике и ИКТ» конкретно не указывается, с
помощью какого программного обеспечения изучать те или иные темы, лишь
оговариваются знания, умения и навыки, которыми должны овладеть
выпускники. Поэтому выбор программного обеспечения остается за учителем.
В своей работе я использую стандартный набор программного обеспечения, а
также дополнительно программное обеспечение, позволяющее выполнить
требования Стандарта (среда программирования - MS Visual Basic, различные
графические редакторы, тестовую оболочку Test Runner и др.).
Главным признаком того, что данная работа стремится решить задачи
обучения школьников телекоммуникационным навыкам, может служить тот
факт, что приобретенные навыки учащиеся применяют во внеклассной,
общешкольной деятельности. Например, учащиеся
320
создают презентации для проведения общешкольных (конкурсы
«Презентация моего класса», «Конкурс клипов» и др.) и классных мероприятий
(традиционные праздники класса и школы);
создают презентации для портфолио учащегося и участия в
индивидуальных конкурсах (школьных, районных, городских, областных);
помогают преподавателям в создании презентаций уроков (поиск
материала в книгах или Интернете);
записывают различные звуковые оформления к праздникам,
показам презентаций;
создают видеофильмы о классах;
участвуют в проектной и исследовательской деятельности и т.д.
Такое коммуникационное пространство существует и эффективно
используется, оно естественным образом «втягивает» в себя вновь
появляющиеся средства ИКТ. Например, мультимедиа-проектор и электронная
мультимедийная
доска
делают
средства
презентационной
графики
обязательным инструментом при подготовке выступлений учителей и
учащихся.
Учащимся интересно выполнять задания учителя-предметника (создавать
проекты), используя для этого какие-либо знания программы обработки
информации. Примерами таких работ являются презентации по литературе,
географии, химии, в которые ученики включают информационный,
иллюстративный и проверочный материал. Эти проекты учителя совместно с
учеником-автором используют на своих уроках в других классах.
Использование мультимедиа позволяет учащимся научиться переносить
исследовательские навыки на реализацию творческих проектов. Учащиеся
применяют полученные знания на практике, вырабатывают такие необходимые
в жизни качества, как инициативность, самостоятельность, собранность.
В своей работе я использую различные дидактические средства обучения и
контроля учебной деятельности:
фронтальные демонстрации уроков, специально созданные по
различным темам;
индивидуальные демонстрации уроков, специально созданные по
различным темам;
готовые демонстрации некоторых частей уроков с использованием
CD-ROM;
видеоролики по различным темам;
практические работы, в виде раздаточных материалов;
практические работы в электронном виде;
тестовые электронные задания для промежуточной проверки
знаний по различным темам;
контрольные тестовые электронные задания по различным темам.
321
Достарыңызбен бөлісу: |