Қазақстан республикасы білім жəне ғылым министрлігі

 
 
39 
ƏӨЖ 371.3: 800.7  
 
ШЕТ ТІЛІН ҮЙРЕНУГЕ ҚЫЗЫҒУШЫЛЫҚТЫ АРТТЫРУДЫҢ БІР ƏДІСІ - 
МОТИВАЦИЯ  
 
Алиханова А.М., Дарменова А.Е. 
(Астана қ., Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ҰУ) 
 
 
 
Білім – қоғамды əлеуметтік-мəдени, ғылыми үрдіспен қамтамасыз ететін жоғары 
құндылық.  Болашақтың  бүгінгіден  нұрлы  болуына  ықпал  етіп,  адамзат  қоғамын  алға 
апаратын  күш  тек  білімде  ғана.  Қай  елдін  болсын  өсіп-өркендеуі,  ғаламдық  дүниеде 
өзіндік орын алуы оның ұлттық білім жүйесінің деңгейіне, даму бағытына байланысты. 
Жаңа  ғасыр  табалдырығын  білім  мен  ғылымды  инновациялық  технология  бағытымен 
дамыту  мақсатымен  аттауымыз  үлкен  үміттің  басты  нышаны  болып  табылады. 
«Ұрпағы  білімді  халықтың  болашағы  бұлыңғыр  болмайды»  дегендей,  жас  ұрпаққа 
сапалы,  мəн-мағыналы    білім  беру  –  бүгінгі  күннің  басты  талабы.  Қазіргі  таңда 
өркениетті  ел  ретінде  көптеген  шет  елдермен  қарым-қатынасымыз  күннен-күнге 
нығайып,беделіміз  артып  келеді.Бұл  шетел  тілін  оқытуды  жақсартуды,    оны  терең 
меңгертуді талап етеді. Ал, оқытуды жақсарту дегеніміз, біздіңше, оқушылардың пəнге 
деген  қызығушылығын  арттыру.  Дегенмен,  шетел  тілін  меңгертуде  көптеген 
қиыншылықтар  кездесетіні  белгілі.  Солардың  бірі  –  мəтін  мазмұнын  баяндау  немесе 
шет ел тілінде өз ойын айту. Сондықтан  оқушылардың тілді толық дəрежеде меңгеруі 
үшін оның сол тілге деген мотивациясын арттыруымыз қажет. 
Халық  даналығында  «мотивацияланбаған  оқушының  жай  ғана  оқығысы 
келмейді» немесе «сен жылқыны суатқа əкеле алсаң да, сен оған суды ішуге мəжбүрлей 
алмайсың» делінген. 
Бұл нақыл сөздер оқушылардың шет тіліне деген қатынасы қаншалықты əр түрлі 
болуы  мүмкін  дегенде  есімізге  келеді.  Бір  оқушы  үшін  тілді  меңгеру  үрдісі  маңызды, 
көп  мағыналы  болады,  ол  ол  тілді  меңгеруге  мотивацияланған  болады;  басқа  оқушы 
үшін  —  бұл  қиын  іс,  оны  ол  қиындықпен  жасайды  жəне  өзінің  жалығып  кететіндігін 
көрсетеді  жəне  сабақтың  тез  аяқталғандығын  күтеді.  Əр  оқытушы  осыған  ұқсас 
жағдайлармен  тап  болады  жəне  ашығыны  келгенде  жиі  оқушыны  өзін-өзі  дұрыс 
ұстамағанына немесе шет тілдерін оқуға қабілетсіздігіне кінəлауға дайын тұрады. Бірақ 
берілген жағдай сыни тұрғыдан ойлайтын оқытушы үшін мүлдем басқаша қабылдануы 
мүмкін:  ол  үшін  —  бұл  «Оқытушының  амалдары  мен  əдістері  тиімді  жəне  нақты 
болады  ма,  сондай-ақ  оқушылардың  қажеттіліктеріне  сəйкес  келеді  ме?»  деген 
сұрақтың шешімі болып табылады. Өз бетінше оқушыларды мотивациялаудың қабілеті 
оқытушының негізгі қабілеті болып табылады [1, б. 84]. 
Оқушыларды шет тілдеріне оқытудың көптеген əдістері бар.  
1  Оқушылардың  өздерінің  қабілеттері  мен  мүмкіндіктеріне  энтузиазмінің, 
оптимизмінің жəне сенімінің атмосферасының жасалуы 
Шет тілдерін үйренуге жəне қарым-қатынас ұстауға мотивацияны жасау сыныпта 
энтузиазмның, 
оптимизмнің 
жəне 
балалардың 
өздерінің 
қабілеттері 
мен 
мүмкіндіктеріне  атмосфераны  жасамастан  мүмкін  емес.  Шынайы  ойлаудың  салдары 
болып  табылатын  балаларда  оптимизмнің  сезімін  дамыту  қажет.  Ол  үшін  адамның 
оқушылары  мен  ұжымдастарына  оптимисттік  дайындалған  жанды  үлгісін  елестету 
маңызды.  Ең  бастысы  балаларға  өздерінің  алдында  шынайы  жəне  орындалатын 
мақсаттар мен міндеттерді қойғызу немесе қоюға үйрету маңызды, сондай-ақ қойылған 

 
 
40 
мақсаттарға  қол  жеткізуге  қажетті  үрдісті  эксплицидті  елестету  қажет,  бұл  ретте 
табысты  нəтижені  елестету  үшін  қажетті  тіреулерді  орнату  қажет.  Балалардың 
тапсырманы орындаудағы соңғы нəтижесіне емес, олардың табандылығы мен кетірген 
күштеріне  назар  аудару  керек.  Балаға  табыстың  сəтсіздіктерден  құралатынын 
елестеткізу қажет. Балаларды тек өздерінің қабілеттерін ғана емес, сондай-ақ ұжымдық 
нəтижелерді бағалай алушылығына үйрету маңызды. 
2 Оқушыларды олардың американдық құрбыларымен хат алмастырғызу 
Оқушыларды  олардың  американдық  құрбыларымен  хат  алмастырғызу  — 
жалықтырмайтын,  жанама  нұсқа,  ол  көптеген  оқушыларға  шынайы  жұмыс  істейді. 
Оқушылардың  алғашқы  қолдандан  үйренетін  мəдениет,  тарих,  өмір  салты  туралы 
қызықты  ақпараттардан  басқа,  оларда  сол  тілде  туғанынан  сөйлейтін  адамдармен 
араласудың  мүмкіндігі  туады.  Сауатты  американдық  оқушымен  жазылған  хаттың 
аудармасы  біздің  оқушыларымыз  үшін  үлкен  қиындықты  тудырады,  ал  бұл  оларды 
қандай  да  бір  нақты  тақырыптарды  меңгеруге  мотивациялайды.  Хат  жазу  біздің 
оқушыларымыздың  сөйлеуінің  идиоматикалылығын  арттыруға  көмектеседі,  өйткені 
өздерінің қатарластарының хаттарын оқи жəне аудара отырып, оқушылар олармен бір 
ойды  əр  түрлі  жеткізетіндігімізге  көзін  жеткізеді.  Кейде  қандай  да  бір  атауды  немесе 
құрылымды  есінде  сақтай  үшін  оларға  бір  хат  жеткілікті  болады,  оған  қарапайым 
жағдайларда  бір  немесе  екі  сабақ  кетуші  еді.  Хат  жазу  лексиканың  қорын  кеңейтеді. 
Бұл  ретте  олар  өздерінің  құрбыларынан  барынша  өзекті  лексиканы  алады,  ол  əдетте 
жоғарғы жиілікпен сипатталады [2, б. 103]. 
3 Шет тілінде сөйлеушілермен кездесулер мен талқылаулар 
Шет  тілінде  сөйлеушілермен  кездесулер  мен  талқылаулар  —  оқушылардың  шет 
тілін  меңгеруге  қызығушылығын  арттырушы  тағы  бір  стимул.  Талқылаулар  əдетте 
берілген  тақырыпқа  өткізіледі,  əдетте  оқушылардың  берілген  жастық  деңгейін 
толғандырушы  тақырып  таңдалынады  немесе  əңгіме  «сұрақ-жауап»  тəртібінде 
жүргізіледі, онда кез-келген тақырыпта сұрақ қоюға болады. Берілген талқылаулардың 
кезінде  оқушыларда  шет  тілінде  сөйлеушілермен  тəжірибелерін  тексеруге  жəне 
өздерінің  тыңдау  қабілеттерін  дамытуға,  сондай-ақ  өзінің  шынайы  ағылшын  тілінің 
деңгейін  арттыруға  мүмкіндігі  туады,  бұл  көбісін  өздерінің  ағылшын  тілін  бағалауға 
мүмкіндік береді. Ауызша тілде сөйлейтін көптеген оқушылар үшін өзінің ойын анық 
жəне  нақты  жеткізу  қабілетін  дамытуға  жəне  талқылауда  өзінің  ойын  аргументтей 
алуға  мүмкіндігі  жоғарылайды.  Шет  тілінде  сөйлеушілермен  қарым-қатынас 
тəжірибесін  асырып  бағалау  қиын,  оны  олар  осындай  талқылаулардың  кезінде  алады, 
ол  үшін  шетелдіктермен  алғашқы  қарым-қатынаста  туындайтын  психологиялық 
кедергіні жеңеді. 
4 Құмарлық технологияларын енгізу 
Құмарлық  технологияларын  енгізу  сабақта  тек  оқушылардың  мотивациясының 
мəселесін  шешіп  қана  қоймай,  сонымен  бірге  лексика  мен  грамматика  бойынша 
білімдерді  бекіту  сатысында  тиімді  құрал  болып  табылады.  Топтық  «Лексикалық 
конструктор»  үстел  ойыны  –  ағылшын  тілін  құмарлы  меңгерудегі  жаңа 
технологияларды қолданудың бір үлгісі. Ойын үшін оқытушыға оқу құралын дайындау 
қажет, ол бірнеше карточкалардан тұрады. Əр карточкада ағылшын сөзі жазылады: зат 
есім,  сын  есім,  сан  есім  немесе  есімдік.  Жазылған  сөздер  бірнеше  элементтерден 
тұратын  өзара  алмастырылатын  сөздерді  білдіруі  қажет.  осылайша  келесідей 
элементтерді  қолданумен  20  сөздерді  құрастыруға  болады:  реттік  сан  есім,  зат  есім, 
көмекші сөзі бар мекен пысықтауыш (барлығы 3 элемент). 
Ойын  барысында  комбинациялау  жүреді.  Ойын  элементтерді  бір  толыққа 
құрастыруға негізделеді, сондықтан ойынға арналған сөздерді таңдауда олардың өзара 
алмастырылуының  қажеттілігін  ескеру  қажет  (карточкалар  ойыншыларға  еркін  ретте 

 
 
41 
түсетін  болады).  Оның  негізіне  үш  немесе  төрт  элементтен  тұратын  кез-келген  үлгі 
жата  алады.  Оқу  жинақтамасының  мазмұны  нақты  сабақтың  тапсырмасына 
байланысты. Мұндай жинақтаманы дайындау белгілі бір уақытты алатын болады, бірақ 
алынған карточкалардың жинағы кейіннен оқытушының күші мен уақытын үнемдеуге 
көмектеседі,  ал  ең  бастысы  оның  қатысушылары  үшін  оқу  үрдісін  қызықтырақ  ете 
түседі. Менің ойымша, сабақтың дайындалуына Авраам Линкольннің сөздері толықтай 
қолданыла  алынады:  «Егер  маған  ағашты  кесуге  8  сағат  беретін  болса,  мен  6  сағатты 
балтаны ұштауға жұмсаймын» [3, б. 98]. 
5 «Алты ойлау шляпасы» шығармашылық əдістемесін қолдану 
Алты  ойлау  шляпасы»  шет  тілдерге  оқытудың  шығармашылық  əдістемесі,  ол 
оқушылардың  шет  тілін  меңгерудегі  мотивациясының  артуына  ықпал  етеді.  Алты 
ойлау шляпасы» немесе «Six thinking hats» — бұл оқушыларға əр түрлі көзқарастарды 
жеткізе  отырып,  мəселелерді  талдаудың  бір  əдісі.  Бұл  маңызды  жəне  қуатты 
технология. Ол мəселені шешуге көптеген маңызды перспективалардың ұстанымымен 
қарауға мүмкіндік береді. Бұл технологияны Эвардом де Боно жасаған болатын. 
Бұл  технология  топтың  ішіндегі  шешімді  қабылдаудың  коммуникациясы  мен 
қабілеттілігін  жақсартады.  Ол  ойлауды  құрастыруға  көмектеседі  жəне  оны  барынша 
тиімді  етеді.  Ұсыныстар,  ойлар,  сындар,  ақпараттар  мен  эмоциялар  бəрі  бір-бірімен 
алмасады. Əр Алты ойлау шляпасы» басқалардан ерекшеленетін ойлау стиліне ие. 
6 Газеттік материалдармен жұмыс істеу 
Ағылшын  тілінде  оқыту  мақсаттарының  бірі  оқушылардың  білім  деңгейін 
еуропалық стандартқа жақындастыру болып табылады. Шет тілін білу ағылшын тілдес 
мемлекеттердің  мəдениетінен  жəне  шындығынан  тысқарыда  мүмкін  емес,  онда  газет 
оқушылардың  шынайы  қызығушылығын  тудырады,  ол  жаңа  ақпараттың  көзі  болып 
табылады, сонымен бірге меңгерілетін тіл мемлекетінің мəдениетінің бір бөлігі болып 
табылады. Газеттік материалдарға жүгіну бірнеше себептерге негізделген. 
Біріншіден,  газеттік  лексика  өзекті  жəне  заманауи  болып  табылады.  Оның 
призмасы  арқылы  стилистиканың  ерекшеліктері  мен  тілдегі  жаңа  құбылыстарды 
түсінеді. 
Екіншіден,  газеттік  жарияланымдарда  болатын  ақпарат  оқушыларға  қоғамдағы 
заманауи  тенденцияларды  түсінуге  жəне  олардың  мəдени  құзыреттілігін  арттыруға 
мүмкіндік береді. 
Үшіншіден, газеттік ақпараттар талқылау сұрақтарынан тұрады, олар талқылауды 
ұйымдастыруға  мүмкіндік  береді  жəне  сонымен  берілген  тақырып  бойынша 
лексикалық  бірліктерді  қолданумен  табысты  қарым-қатынастың  қабілеттерін 
дамытады. 
Мақаламен  жұмыс  істеудің  барысында  оқытушы  оқушылардың  кешенді 
амалының:  мəтінмен  жұмыс  істеудің  əр  түрлерін  меңгеруді  (іздеу,  қарау,  танымдық) 
қабілеттерін,  лексикалық  бірліктерді  дұрыс  қолдану  үшін  мəнмəтінмен  жұмыс  істеу 
қабілетін  жаттықтыру  дамытады.  Сонымен  бірге,  газеттік  лексика  мен  мақалалардың 
тақырыбы талқылауларды дайындауға арналған жəне өзіндік ойын жеткізудің керемет 
əдісі, бұл сөйлеу қабілеттерін дамыту үшін пайдалы. 
7 Жаңа ақпараттық технологияларды қолдану 
Ағылшын тілін оқытуда жаңа ақпараттарды қолдану оқу процесін жетілдіру мен 
тиімділендірудің, жұмыстың формасын түрлендіруге мүмкіндік беретін жəне оқушылар 
үшін  сабақты  қызықты  жəне  есте  қаларлықтай  істейтін,  əдістемелік  құралдар  мен 
əдістердің қорын байытудың маңызды құралы болып табылады. 
Заманауи  оқытушы  оқу  процесінде  ақпараттық  жəне  коммуникациялық 
технологияларды  тиімді  қолдана  білуі  қажет.  Кейбір  технологияларды  барлық 
мұғалімдер қолданады. 

 
 
42 
Мысалы: 
а)  презентацияларды  қолдану  кең  қолданысқа  ие  болды.  Олар  оқытушылар  мен 
оқушылар  үшін  ыңғайлы.  Мəтіннің  презентациясы  суреттерден,  графиктерден, 
кестелерден, видео мен музыкалық сүйемелдеулерден тұруы мүмкін  
б)  компьютерлік  тестілеу  кең  танымалдылыққа  ие  болып  келуде.  Бұл  бақылау 
əдісі  оқушылардың  белгілі  бір  эмоцияларын  тудырады,  ол  өз  бетінше  дəстүрлі  емес 
бақылаудың түрі болып табылады. 
с)  оқушылардың  шет  тілін  меңгеруіне  қызығушылықты  арттырудың  тиімді 
əдісінің  бірі  сабақта  электрондық  оқулықтарды  қолдану  болып  табылады.  Олар, 
сабақтың  көрнекілігі  мен  қызығушылығын  арттырады,  сабақты  мультимедиялық 
элементтер  арқылы  көрсетеді,  оларды  плакаттарға  қарағанда  қажеттілігі  бойынша 
түзеуге болады. 
8 Сабақтан тыс қызмет 
Қызметтің  осы  түрі  оқытудағы  қиындықтарды  жеңуге  жəне  оқушылардың 
өздерінің  сенімінің  артуына  көмектеседі,  өйткені  оларға  өздерінің  мүмкіндіктері  мен 
қабілеттерін ашуға мүмкіндік береді. Сабақтан тыс жұмыс кеңістікті арттырады, онда 
оқушылар өздерінің шығармашылық жəне танымдық белсенділігін дамытады, өзінің ең 
жақсы жеке қасиеттерін жүзеге асырады, яғни сабақ үстінде қажетті болып табылатын 
қабілеттерді  көрсетуге  көмектеседі.  Мұның  бəрі  табысқа  жету  үшін  жағымды  орта 
тудырады, бұл өз кезегінде оқу қызметіне жағымды əсер етеді. 
9 Қашықтық олимпиадалар 
Қашықтық  олимпиадаларға  қатысу  оқытудың,  өзін-өзі  жүзеге  асырудың  жəне 
оқушылардың  оқу  деңгейін  арттырудың  тиімді  əдісі  болып  табылады.  Қашықтық 
олимпиадалар  оқушыларды  өздерінің  білімін  тексеруге,  өздеріне  сенімді  болуға, 
емтиханға дайындыққа, өзінің шығармашылық мүмкіндіктерін ашуға мотивациялайды. 
Қашықтық  олимпиадаларға  қатысу  мектеп  пəндерін  тереңдеп  оқуға  алып  келеді, 
олардың  шығармашылық  қабілеттерін  дамытады,  сонымен  бірге  ағылшын  тіліне 
қызығушы  жəне  жоғарғы  сыныптарда  шет  тілін  меңгерудің  интенсивтілігін 
жалғастырушыларға  əсер  етеді.  Қашықтық  олимпиадалардың  қатысушылары  өзінің 
білімінің дамуына мүдделі болады, өйткені қойылған міндетке дайын жауабы болмай, 
олар өздерінің қазіргі ақпараттық қоғамдағы өмірі үшін өзекті шығармашылық өнімін 
жетілдіреді. 
10 Музыка 
Музыка  бұл  —  оқушылардың  сезімдері  мен  эмоцияларына  əсер  етуші  қуатты 
əдістердің  бірі.  Музыка  мен  əуен  ағылшын  тілін  меңгеруде  бағасы  жетпес  көмек 
көрсете  алады.  Əуендер  энтузиазмның  үлкен  толқынына  алып  келеді  жəне  жағымды, 
сол кезде шет мемлекеттердің мəдениетін меңгеруге ықпал етуші əдіс болып табылады. 
Жақсы  əуендер  грамматикалық  құрылымдарға  қарағанда  ұмытылмайды,  ал  олар 
сабақтың  аяқталысымен  бастан  кетіп  қалуы  мүмкін,  ал  əндер  ұзақ  уақыт  өмір  сүре 
алады  жəне  қандай  да  бір  мəдениеттің  бір  бөлігі  болып  табылады.  Ағылшын  тіліне 
оқытудағы əуендердің əдістемелік артықшылықтары неде? 
Əндер  лексикалық  қорды  барынша  берік  меңгеру  мен  кеңейтудің  құралы  болып 
табылады, өйткені жаңа сөздер мен сөйлемдерден тұрады. 
Əндерде  танымал  лексика  жаңа  контекстуалдық  ортада  кездеседі,  бұл  оның 
белсенділенуіне көмектеседі. Əндерде грамматикалық құрылымдар жақсы меңгеріледі 
жəне белсенді бола түседі. 
Əндер  сөйлеудің  қабілеттерін  жетілдіруге  ықпал  етеді.  Əндер  оқушылардың 
эстетикалық  тəрбиесіне,  ұжымның  бірігуіне  əсер  етеді.  Əндер  өзін  еркін  сезінуге, 
сабақтағы  күрделі  оқу  қызметінде  үзіліс  жасауға  көмектеседі.  Бұл  өзіндік  сабақтың 
ортасы  немесе  сабақтың  соңындағы  релаксацияның  əдісі,  ол  кедергіден  арылып, 
жұмысқа қабілеттілікті қалпына келтіруші құрал. 

 
 
43 
11 Өлеңдердің шығармашылық аударылуы 
Өлеңдердің шығармашылық аударылуы əр түрлі білім деңгейіндегі оқушылардың 
мотивациялық  қажеттіліктерін  қалыптастырады.  Шығармашылық  жұмыстардың  шет 
тілдерін  оқудағы  оқушылардың  қызығушылығын  арттыратындығы  ешқандай  күмəнға 
келмейді. Рифмделген мəтінмен жұмыс істеу барысында оқушыларда танымдық қызмет 
дамиды,  бұл  олардың  өзін-өзі  дамытуға  ықпал  етеді.  Мұндай  жұмыс  кезінде 
оқушылардың  филологиялық  көзқарасы  кеңейетіндігі  жəне  сəйкесінше  лексикалық 
бірліктерінің саны артатындығы даусыз [4, б. 76]. 
12 Ойын 
Ағылшын тілі сабағындағы ойын мазмұны бойынша қандай негізде болуы керек? 
Болмысы бойынша біз əр ойында бір немесе бірнеше тілдік үлгілермен жұмыс істейміз, 
сондықтан ойын бұл тілдік жаттығу тəріздес.  
Əдетте ойынның сюжеті ережелерді анықтайды, ал ойынның ережелері бойынша 
оқушылар  өте  мұқият  болып,  өздерінің  еріктерін  ойын  тапсырмаларына  бағындыруы 
керек, себебі өзін ұстау нормалары мен қоғамдық функциядар меңгеріледі. Бұдан басқа 
ойын оқушыларға ұялшақтығын, тілдік қарым-қатынас ұстау кезіндегі барьерді жеңіп, 
қателікті жасауды болдырмайды.  
Басқа  жағынан  алғанда,  ойын  өзіндік  ойнаушы  əртістері  бар  қойылым  тəріздес, 
онда өзінің сюжеті, басты кейіпкерлері, жағдайлары болады. Ойнау барысында жағдай 
бірнеше рет ойналады жəне əр жолы жаңа нұсқада. Сонымен бірге ойынның жағдайы – 
шынайы өмірдің жағдайы. 
Ойынның негізгі элементі ойындық рөл болып табылады, қандай екенінің маңызы 
жоқ; ең бастысы ол өмірдегі бар əр түрлі адамдардың қарым-қатынастарын іске қосуға 
көмектесуі  керек.  Егер  де  бөлшектеп,  ойынның  негізіне  адамдардың  арасындағы 
қарым-қатынасты  қоятын  болсақ,  ол  мазмұнды  жəне  пайдалы  болады.  Ойынның 
дамытушы  мəніне  келетін  болсақ,  ол  оның  табиғатында  бекітілген,  өйткені  ойындар 
үнемі эмоцияларды тудырады. 
Осылайша, ойын – бұл: 
- қызмет (яғни, тілдік); 
- мотивация жəне мəжбүрлеудің болмауы; 
- тереңдетілген жеке қызмет; 
- ұжымда жұмыс істеуге үйрету; 
- психикалық функциялар мен қабілеттердің дамытылуы; 
- «қызығушылықпен оқу». 
Қорытындылай келгенде, оқушылардың ағылшын тілін меңгеруде мотивациясын 
арттыру  оқытушының  негізгі  міндеті  болып  табылады,  себебі  кез-келген  тілді 
меңгеруде оқушының сол пəнді оқуға мотивациясы жоғары болса, мұның нəтижесі де 
таң қаларлық болары сөзсіз. 
 
 
 
Литература: 
1.  Бреслав Г. М. Психология эмоций. — М.: Смысл, 2012 
2.  Комарова,  Э.П., Трегубова,  Е.Н.  эмоциональный  фактор:  понятие,  роль  и формы интеграции 
в целостном обучении иностранному языку// ИЯШ, № 6 2010 
3.  Маслыко  Е.  А.  Настольная  книга  преподавателя  иностранного  языка  //  Издательство 
«Вышейшая школа», 2012 
4.  Филатов  В.  М.  Некоторые  аспекты  раннего  обучения  иностранным  языкам//  Иностранные 
языки в школе. 2008. № 5 
 
 
 

 
 
44 
УДК 81`373:316.346.32-053.6 
 
SLANG AS THE INTEGRAL PART OF SPEECH AMONG THE YOUTH 
 
Алшабаева А.Б., Дарменова А.Е.  
(Астана қ., Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ҰУ) 
 
 
 
The rapid development  of human society  has  a  great influence  on the most important 
tool of the communication - language. The modern way of living goes faster and new trends 
are  also  reflected  in  the  development  of  language  in  a  form  of  various  new  words  and 
expressions as well as the improvement and facilitation of grammar structure. Comparison of 
those  two  linguistic  areas  shows  that  vocabulary  grows  so  rapidly  that  the  communicative 
function of language claims more novel and concise expressions in the language terminology 
in order to keep pace with modern trends in human life. 
Slang  seems  to  be  one  of  the  most  important  language  formation  having  a  great 
influence on the development of language. Slang speech is characterized by various linguistic 
features  reflecting  the  users`  way  of  living  and  using  the  language  with  emphasis  on 
belonging  to  a  particular  group  of  language  users.  Student  slang  ranks  the  unique  position 
among  those  groups  characterised  by  specific  features  distinguished  within  the  student 
environment. Student speech might be seen as a reaction to formalism and social conventions 
of literary language. Therefore, it contains a great number of slang expressions restricted to 
concrete time, place or even subject. 
In its notion slang is considered to be one of the language varieties of English language. 
Many commentators are of the view that it is a kind of vulgar language, which ought not to be 
accepted as a standard language. Nowadays, youth slang is used by people from all aspects of 
life.  Statistics  show  that  modern  slang  terms  constitute  approximately  10  percent  of  the 
vocabulary  of  English.[1]  As  the  globalization  and  economic  develop,  there  are  more  and 
more  countries  get  involved  in  the  progress  of  “language  of  new  generation”.  This  article 
intends  to  discuss  the  slang  from  different  points,  such  as  the  role  of  the  slang  today,  its 
expansion and sociolinguistic aspects. 
Of all social groups, the  young are the most prone to the use and renovation of slang 
and  unconventional  language.  They  exhibit  great  social  dynamism  and  are  receptive  to 
changes in fashion: in clothes, look, style, and also in speech. They have little political power 
but they may use slang as a counter-cultural tool, as an arm against established authority and 
conventions.  In  our  modern  and  cultivated  societies,  students  constitute  one  large  subgroup 
within the young which deserves special study, for many a time they develop a special kind of 
vocabulary.[2] 
It is the young who are particularly likely to pick up slang words through songs, films 
and  TV.  There  is  an  opinion  that  English  and  culture  provide  a  common  channel  of 
communication and point of reference for people all over the world.[3] An estimated 2 billion 
speak some form of English, and most of those have the new wave as their model.  
Apart  from  this  there  appears  a  simple  question:  “Why  People  Use  Slang?”  Because 
most people are individuals who desire uniqueness, it stands to reason that slang has been in 
existence for as long as language has been in existence. Even so, the question of why slang 
develops  within  a  language  has  been  hotly  debated.    Most  agree  that  the  question  is  still 
unanswered, or perhaps it has many answers.  Regardless, there is no doubt that we can better 
explain slang`s existence by analyzing how and why it exists. 
Foreign  words  are  a  common  resource  for  the  development  of  slang,  as  are  regional 
variations  of  standard  words.    Moreover  slang  may  incorporate  “elements  of  the  jargons  of 

 
 
45 
special-interest  groups  (professional,  sport,  regional,  criminal,  and  drug  subcultures)”.  The 
Historical  Dictionary  of  American  Slang  says  that  “Slang  is  lexical  innovation  within  a 
particular  cultural  context”. Sometimes  these  foreign  words  and  regional  variations  become 
part of the standard language. [4] 
The Columbia Encyclopedia notes that slang is often “well developed in the speaking 
vocabularies  of  cultured,  sophisticated,  linguistically  rich  languages”.    Whereas  slang  was 
once  considered  as  the  lowest  form  of  communication,  many  now  consider  slang  to  be  an 
intelligent and insightful variation to the blandness of the standard language.  Gerald Parshall, 
in a 1994 article for U.S. News & World Report, describes this as “proletarian poetry”.  The 
Oxford English Dictionary points out that George Eliot's character in Middlemarch, written in 
1871,  says  that  “Correct  English  is  the  slang  of  prigs  who  write  history  and  essays”.    For 
some, it is enough that Shakespeare often used slang.  
Others, however, condemn the use of slang, believing that it undermines the standard 
language  and  reflects  poorly  upon  its  users.  Parshall  notes  that  Ambrose  Bierce,  in  his 
dictionary, called slang “the grunt of the human hog”. Even The Oxford English Dictionary's 
1989 edition defines slang as “the special vocabulary used by any set of persons of a low or 
disreputable  character;  language  of  a  low  and  vulgar  type”.  In  fact,  both  Crystal  and  The 
Historical Dictionary of American Slang point out that Samuel Johnson and Jonathan Swift 
produced  the  very  first  dictionaries  partly  out  of  great  concern  for  the  corruption  of  the 
standard English language.  
Whatever  the  reasons,  slang  is  here  to  stay,  and  its  longevity  demands  attention  and 
explication.  Here  the  most  prevalent  causes  which  can  explain  the  colossal  spread  of  slang 
words among youth. So today humanity all over the world adds slang words in their speech:  
1)  In sheer high spirits, by the young in heart as well as by the young in years; just for 
the fun of the thing; in playfulness or waggishness.  
2)  As an exercise either in wit and ingenuity or in humour. (The motive behind this is 
usually  self-display  or  snobbishness,  emulation  or  responsiveness,  delight  in 
virtuosity).  
3)  To be “different”, to be novel.  
4)  To  be  picturesque  (either  positively  or  -  as  in  the  wish  to  avoid  insipidity  - 
negatively).  
5)  To be unmistakably arresting, even startling.  
6)  To  escape  from  clichés,  or  to  be  brief  and  concise.  (Actuated  by  impatience  with 
existing terms.)  
7)  To enrich the language. (This deliberateness is rare save among the well-educated, 
Cockneys forming the most notable exception; it is literary rather than spontaneous.)  
8)  To lend an air of solidity, concreteness, to the abstract; of earthiness to the idealistic; 
of immediacy and appositeness to the remote.  (In the cultured the effort is usually 
premeditated, while in the uncultured it is almost always unconscious when it is not 
rather subconscious.)  
9)  To lessen the sting of, or on the other hand to give additional point to, a refusal, a 
rejection, a recantation; 
10) To  reduce,  perhaps  also  to  disperse,  the  solemnity,  the  pomposity,  the  excessive 
seriousness of a conversation (or of a piece of writing); 
11) To  soften  the  tragedy,  to  lighten  or  to  “prettify”  the  inevitability  of  death  or 
madness, or to mask the ugliness or the pity of profound turpitude (e.g. treachery, 
ingratitude);  and/or  thus  to  enable  the  speaker  or  his  auditor  or  both  to endure,  to 
“carry on”.  
12) To speak or write down to an inferior, or to amuse a superior public; or merely to be 
on a colloquial level with either one's audience or one`s subject matter.  

 
 
46 
13) For ease of social intercourse. (Not to be confused or merged with the preceding.)  
14) To  induce  either  friendliness  or  intimacy  of  a  deep  or  a  durable  kind.  (Same 
remark.)  
15) To  show  that  one  belongs  to  a  certain  school,  trade,  or  profession,  artistic  or 
intellectual set, or social class; in brief, to be “in the swim” or to establish contact.  
16) Hence, to show or prove that someone is not “in the swim”.  
17) To  be  secret  -  not  understood  by  those  around  one.  (Children,  students,  lovers, 
members  of  political  secret  societies,  and  criminals  in  or  out  of  prison,  innocent 
persons in prison, are the chief exponents.[5] 
To sum up it become clear that slang today is a part of social and personal life which 
express feelings and attitude better than literal and academic words. To illustrate, “nice”, as an 
adjective of all work, was once in slang use only; today no one would question “a nice day”, 
or “a nice time or “a nice hotel”. Awful seems to be going the same route. “Awful sweet” and 
“awfully dear” still seem slangy and school-girlish, but “awful children”, “awful weather” and 
“an awful job” have entirely sound support, and no one save a pedant would hesitate to use 
them. 
Creativeness,  innovativeness,  freshness  and  imaginativeness,  as  well  as  vulgarity, 
obscenity,  offensiveness  and  unconventionality,  etc.  are  characteristic  features  referring  to 
youth slang terminology. Today`s slang is created on the basis of students` need to be cool at 
all points of their life, for example acting, clothing, thinking and speaking, as well. Slang is 
trendy and fashionable and it must be remembered that following the students speech means 
to be open to new terms existing in language and creating them. 
Slang  does  not  belong  only  to  youth  but  it  is  closely  related  to  all  environments 
consisting  of  teachers,  parents,  school  and  out-of-school  activities  and  expresses  a  specific 
form  of  students'  perception  of  reality.  Slang  is  usually  restricted  to  a  specific  time,  which 
means it is topical only for a short time period and replaced by other terms soon; however, it 
may  cover  some  invariable  expressions  passing  through  time.  Moreover  it  is  restricted  to  a 
concrete place, which means it might be used and understood by particular school institution 
and people there. It is usually created by the idea of an individual adapted to people nearby, 
enriched  by  various  semantic  associations,  synonyms  or  corrupted  words.  Therefore, 
instances are found in which one concept is represented by a great number of slang terms. 
 
 
 

жүктеу/скачать 3,91 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: