Қазақстан республикасы бiлiм және ғылым министрлiгi


Л.Н. Гумилев атындағы ЕҰУ Хабаршысы



Pdf көрінісі
бет361/963
Дата06.01.2022
өлшемі11,32 Mb.
#12693
1   ...   357   358   359   360   361   362   363   364   ...   963
Л.Н. Гумилев атындағы ЕҰУ Хабаршысы

216


2-фрейм:

«Культ» концептісін құрайтын фреймдер жүйесін төмендегі кесте арқылы көрсетуге болады:



1-кесте

«Культ» концептісі

жаратушының құдіретімен тілдесу

жаратушы күштерден көмек сұрау

жаратушы күштерге жалыну

табиғаттың тылсым күштеріне жалбарыну

жан-жануарларды пір тұту

аруақтарды құрметтеу

әулиелі жерлерге мінәжет ету

тағдырдың жазуы, бұйрығы

құай алдында айыпты, күнәһар болмау

басқан түскен қиындыққа көну

ризашылық білдіру (алғыс, бата, тілек)

наразылық білдіру (қарғыс, ұрсу, зеку)

тәубешілік жасау

кешірім сұрау, өтіну

табалау (дұшпандарын)

шошыну (жағасын ұстап)

бар әлемді жасаушы ұлы күш, құдырет иесі деп сыйлау

Қорыта келе, Культ концептісінің маңыздылығы анықталып, бұл лексемалардың ассоциациялық 

өрістері  ажыратылып  топтастырылды.  Біріншіден,  қазақтардың  тұрмыс-салттық,  діни  ырым-

жораларының  рухани-дүниетанымдық  көзқарастарының  түп  қайнары  тым  тереңде  жатқанын 

көреміз әрі жазба ескерткіштер мен археологиялық деректер бір-бірін еш қайшылықсыз толықтырып 

отырады; екіншіден, культ концептісіне қатысты культтік фразеологизмдер лексика-семантикалық 

топтарға  топтастырылса,  үшіншіден,  сол  классификация  бойынша  оларға  этнолингвистикалық 

сипаттама беріліп, қазақтың ұлттық болмысын танытатын коннотация сипаты нақты дәлелденіп, 

 



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   357   358   359   360   361   362   363   364   ...   963




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет