Қазақстан республикасы ғылым және білім министрлігі



бет6/12
Дата19.04.2023
өлшемі75,96 Kb.
#84698
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
Бизнес, қаржы және экономика. Бұл таңқаларлық емес – біздің өміріміздің шындығы сондай, бизнесті дамыту үшін жаңа нарықтарға шығу және жаңа тұтынушыларды, соның ішінде басқа елдерді де тарту қажет. Бұл үшін оған білікті аудармашылардың кәсіби көмегі қажет.
Іскерлік аудармалар жалпы ұғым болып табылады, ол өз кезегінде көбінесе кеңірек салаға – экономикалық аудармаға жатады. Әдетте, іскерлік аударма бизнесті бастауға немесе жүргізуге байланысты кез келген коммерциялық құжаттама бойынша жұмысты білдіреді. Кейде бұл маркетингтік немесе жарнамалық мәтіндерді қамтиды, бірақ көбінесе олар әлі де жеке сала ретінде бөлінеді.
Іскерлік аудармалардың басты ерекшелігі – олардың бизнеске тигізетін әсері. Асыра айтпай-ақ, жақсы аударма – үлкен көмек және табысқа жету жолында нақты көмек. Нашар аударма – жаңа бастаған істі бүлдіріп алу қаупі [8, 182 б]. Егер сіз тәуекелге баруға дағдыланбасаңыз, бұл қажетсіз ғана емес, тіпті қауіпті болса, аудармаларға жеңіл қарауға болмайды.
Бүгінгі таңда экономика және қаржы саласы қарқынды дамып келе жатқан салалардың бірі болып табылады. Экономикалық және қаржылық аударма тақырыбын түсінетін аудармашы үшін тұрақты табыстың тамаша көзі бола алады.
Аударманың бұл түрінің күрделілігі жоғары мамандандырылған терминдердің, неологизмдердің, аббревиатуралардың көптігінде жатыр, олардың барлығы сөздіктерде кездесе бермейді.
Бұқаралық ақпарат құралдары. Бүгінгі күні бұқаралық ақпарат құралдары қоғам өміріне, адамдардың санасы мен идеяларына, ұлттық тілдер мен мәдениеттерге үлкен әсер етіп жатқанда, ақпарат берудің тиімділігі мен сәйкестігіне көп нәрсе байланысты болған кезде, мәселе БАҚ мәтіндерін аудару бұрынғыдан да өзекті бола бастады. Сонымен қатар, аударма тапсырмаларын ескере отырып, бұл ұғымды кеңірек түсіндіруде медиа мәтіндерді газет-журнал мәтіндері (яғни, «жазу баспасөзі» деп аталатын өкілдерінің шығармалары) ғана емес, сонымен қатар әртүрлі дыбыстық материалдар ретінде түсіну керек. : радио және теледидар репортаждары, сұхбаттар, әртүрлі бағдарламалар, ток-шоулар, фильмдер және т.б. - бұл кейде «электрондық баспасөз» деп аталады. «Электрондық баспасөз» ұғымы қосымша мағынаға ие болды, оның ішінде әлемнің барлық жетекші ақпараттық агенттіктері ұсынылған жаһандық Интернет, ақпараттың негізгі көзі және маңызды коммуникация құралына (жазбаша да, ауызша да) айналды. миллиондаған пайдаланушылар.
Қазақстанның құқықтық құжаттарында бұқаралық ақпарат құралдары деп мерзімді баспа басылымы, интернет-басылым, телеарна, радиоарна, телебағдарлама, радиобағдарлама, бейнебағдарлама, кинохроника немесе мерзімді таратудың өзге де нысаны түсініледі. 2014 жылдың 1 тамызынан бастап күніне 3000-нан астам пайдаланушы кіретін жеке сайттар мен беттер іс жүзінде БАҚ-қа теңестіріледі.
Медиа-мәтіндердің жанрлық және тақырыптық түрлілігінің арасында келесі түрлерді бөліп көрсетуге болады: жаңалықтар немесе ақпараттық материалдар (оқиғалар хроникасы); пікірлер; әртүрлі тақырыптарға (саясат, экономика, қоғамдық өмір, әлеуметтік мәселелер, мораль, мәдениет, ғылым және т.б.) сараптамалық немесе публицистикалық шолулар; сұхбат; спорт жаңалықтары мен репортаждары; жарнамалық материалдар және т.б.
Өнеркәсіп және өндіріс. Өнеркәсіп секторы жалпы инжинирингке, өндіріске, жабдыққа техникалық қызмет көрсетуге және өнеркәсіптік бағдарламалық жасақтаманы әзірлеуге қатысты әртүрлі қызмет түрлерін қамтиды. Өнеркәсіптік компаниялар халықаралық нарықтарда белсенділік танытып, өз өнімдерінің едәуір бөлігін экспортқа шығарады. Халықаралық қызмет техникалық құжаттаманы, нұсқаулықтарды, коммерциялық құжаттаманы және келісім-шарттарды өнеркәсіптік компаниялардың тапсырыс берушілерінің тілдеріне аударуды талап етеді. Өнеркәсіп саласында келесідей мәтіндер жиі аударылады: өңдеу, металл штамптау, пластмасса өңдеу, электроника, робототехника, механикалық құрастыру, станоктар, сонымен қатар энергетика (мұнай, газ, күн, электр, гидравликалық энергия) және өнеркәсіптік инженерия.
Көркем әдебиет. Көркем аударма – аударма қызметінің ерекше саласы және көркем шығармаларды бір тілден екінші тілге жазбаша аудару. Көркем аударманың басты қиындығы тіпті мағынаны жеткізуде емес, шығарманың өзіндік авторлық стилін, эстетикасын, тілдік құралдардың байлығын, сондай-ақ мәтінге тән атмосфераны, юморды, характер мен көңіл-күйді жеткізе білуінде. Көркем аударманың бірқатар ерекшеліктері, сәйкесінше қиындықтары бар [9, 544 б.]. Айта кету керек, әдеби мәтіндер, әдетте, көп мәнерлі құралдарды қамтиды, олардың берілуі аудармашыдан жоғары интеллект, қиял және ерекше кәсібилікті талап етеді. Көркем мәтіндерде жиі қолданылатын сөз тіркестері метафора, эпитет, салыстырмалы тіркестер, неологизмдер, қайталаулар (лексика, фонетикалық, морфемалық, т.б.), диалектизмдер, кәсібиліктер, реалийлер, топонимдер, сөйлеу есімдері, есімдер мен фамилиялар, т.б.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет