Қазақстан республикасы ғылым және жоғары білім министрлігі ш. УӘлиханов атындағы



Pdf көрінісі
бет103/532
Дата05.09.2023
өлшемі19,8 Mb.
#106156
1   ...   99   100   101   102   103   104   105   106   ...   532
SO
2
.
Күкірт (IV) оксиді йод ерітіндісі арқылы ауа сынамасын алу арқылы анықталады, 
өйткені SO
2
йодпен жеткілікті реактивті қасиетке ие. SO
2
болған кезде құрамында йод бар 
сіңіру ерітіндісінің қоңыр түсі жоғалады: 
SO
2
+ I
2
+ 2H
2
O = 2HI + H
2
SO

SO
2
мөлшерін анықтау үшін ол KOH ерітіндісімен сіңіріледі және сіңіру ерітіндісі 
бейтараптандырылғаннан кейін йодометрия әдісі қолданылады: 
K
2
SO
3
+ I
2
+ H
2
O = K
2
SO
4
+ 2HI + I
2
I
2
+ 2Na
2
S
2
O
3
= Na
2
S
4
O
6
+ 2NaI 
NO
2
, NO
. Азот (IV) оксидіауаүлгісін KOH ерітіндісімен сіңіргеннен кейін анықталады, 
тотығу реакциясы нәтижесінде NO
2−
және NO
3−
иондары түзіледі: 


189 
2NO
2
+ 2КОН = KNO
2
+ KNO
3
+ Н
2

Түзілген иондарды дифениламин ерітіндісі көмегімен анықтауға болады. 
H
2
S. 
Ауада күкіртсутектің болуын (CH
3
COO)
2
Cd немесе (СН
2
СОО)
2
Рb тұздарының 
ерітінділері арқылы ауаның сынамасынан өткізумен анықтауға болады: 
(CH
3
COO)
2
Cd + H
2
S = CdS↓ + 2СН
3
СООН 
сары 
(СН
2
СОО)
2
Рb + H
2
S = PbS↓ + 2СН
3
СООН 
қара 
Жоғарыда келтірілген мысалдар тәрізді келесі тақырыптар бойынша практикум 
құрастыруға болады [4; 32б.]. 
Практикум құрастыруда таңдалатын тақырыптар мен практикалық жұмыстардың 
«Өмір тіршілігінің қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау» мамандығының 
бағдарламасымен сәйкестігі ескерілу керек. Химиялық және химиялық талдау әдістерін 
қолдана отырып, су мен ауа атмосферасындағы ластаушы заттарды анықтау, химиялық 
зиянды заттардың адам ағзасына әсері және олардың жиынтық әсерін зерттеу, қоршаған 
ортадағы химиялық зиянды заттардың құрамын нормалау: жұмыс істейтін және тұрғын 
аудандардағы шекті рұқсат етілген концентрациялар, максималды жалғыз, орташа, тәуліктік 
орташа концентрациясын есептеу, химиялық қалдықтардың уыттылық көрсеткіштерін, 
дозалары мен шекті концентрациясын анықтау, қоршаған ортаға химиялық зиянды заттардың 
әсері, гидросфераға, топыраққа, жануарлар мен өсімдіктерге, құрылыс материалдарына әсер 
етудің рұқсат етілген деңгейлерін бақылау бойынша зертханалық жұмыстар қарастырылу 
керек. Зертханалық жұмысты орындау химиялық қондырғылармен жұмыс істеудің негізгі 
дағдыларын дамытуға және меңгеруге, талдауды орындау кезінде теориялық материалды 
шоғырландыруға, талдау нәтижелерін эксперименттік деректер түрінде өңдеуге мүмкіндік 
беруі қажет [5]. 
Әдебиеттер 
1.
Сергеев В.С. Безопасность жизнедеятельности: учебник для вузов (бакалавриат) / 
В.С. Сергеев. — М. : Издательство ВЛАДОС, 2018. — 480 с 
2.
Life safety: Textbook / I.M. Chizh, S.N. Rusanov. — Moscow : Medical Informational 
Agency, 2017. — 120 p. + color insert 4 p. 
3.
Воронова Г.А., Юрмазова Т.А. Химические элементы в биосфере

Учебное пособие. - 
Томск: Изд-во ТПУ, 2010. - 95 с. 
4.
Шамкаева, А.И. Практикум по экологической химии: учеб . пособие для вузов / 
А.И.Шамкаева, А.И . Глебов, А . А .Кулаков, Л . И.Гурье, Д.В .Фролов Казань: Экоцентр, 2005. 
- 94 с . 
5.
Шамсутдинова И.Г. Профессиональное самоопределение личности, его этапы и 
способы // Научные труды МПГУ. Сер: Психолого-педагогические науки. М.: Прометей, 2006. 
№ 4. С. 36–46. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   99   100   101   102   103   104   105   106   ...   532




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет