Қазақстан республикасының білім және ғылым министрілігі
ТМШ қалыптасу көздерін сипаттау үшін үш негізгі көрсеткіштерді анықтайды
жүктеу/скачать 0,71 Mb.
|
аза стан республикасыны білім ж не ылым министрілігі (1)
- Бұл бет үшін навигация:
- ТМШ (Өак) қалыптасуының өзіндік және ұзақмерзімді несие көздерінің болуы
- ТМШ қалыптасуының негізгі көздерінің жалпы мөлшері
| ТМШ қалыптасу көздерін сипаттау үшін үш негізгі көрсеткіштерді анықтайды:
1) өзіндік айналым капиталының болуы (Өак) өзіндік капитал (баланс пассивының 1 бөлімі) және ұзақмерзімді активтер (баланс активінің 1 бөлімі) арасындағы айырма ретінде анықталады. Ол өзіндік айналым қаражаттарды сипаттайды. Өак көрсеткіші маңызды аналитикалық коэффициенттерін есептеу үшін қолданылады: кәсіпорынның ағымды активтеріндегі өзіндік айналым қаражаттарының үлесін (нормативтік маңызы 0,1-ден аспауы қажет), тауар қорларындағы өзіндік айналым қаражаттарының үлесі (бұл коэффициенттің нормативтік маңызы 0,6-дан аспауы қажет); 2) ТМШ (Өак) қалыптасуының өзіндік және ұзақмерзімді несие көздерінің болуы. Бұл көрсеткіш алдыңғы көрсеткішті, яғни өзіндік айналым капиталын ұзақмерзімді міндеттер қосындысына көбейтумен келесі формула бойынша анықталады: Өак /д = Өак + Ұм = Өак + П 2б, мұнда Ұм – ұзақмерзімді міндеттер, П 2б – баланс пассивінің екінші бөлімі; 3) ТМШ қалыптасуының негізгі көздерінің жалпы мөлшері алдыңғы көрсеткішті қысқамерзімді кредиттер мен несиелер қосындысына көбейту арқылы мына формула бойынша анықталады НК = Өак /д Өак /д +Қк, мұнда Қ к – қысқамерзімді кредиттер мен несиелер. Бұл ТМШ қалыптасу көздері болу көрсеткіштеріне ТМШ-ны қалыпатсу көздерімен қамтудың үш көрсеткіштері сәйкес: - өзіндік айналым капиталының артықшылығы (+), кемшілігі (-) + Өак = Өак – Ш, мұнда Ш – ТМШ - ТМШ қалыптасуының өзіндік және ұзақмерзімді көздерінің артықшылығы және кемшілігі + Өак /д= Өак /д – Ш - қорлар қалыптасу негізгі көздерінің жалпы мөлшерлерінің артықшылығы немесе кемшілігі + НК = НК – Ш. Бұл есептер кәсіпорынның қаржылық жағдайын тұрақтылық деңгейі бойынша келесі түрлерге классификациялауға көмектеседі: - қаржы жағдайының абсолюттік тұрақтылығы; - қаржы жағдайының қалыпты тұрақтылығы; - тұрақсыз қаржылық жағдай; - дағдарыстық (ауыспалы) қаржылық жағдай. Қаржылық жағдайдың абсолюттік тұрақтылығы жағдай Ш < Өак, Өак > Ш теңсіздікпен сипатталған кезде құралады. Бұл салыстыру ТМШ өз айналым қаражатымен жабылуын және кәсіпорын сыртқы кредиторлардан тәуелсіз екенін дәлелдейді. Қаржылық жағдайдың қалыпты тұрақтылығы Өак /д < Ш < НК теңсіздігімен сипатталады. Келтірілген арақатынас кәсіпорын ТМШ-ны жабу үшін түрлі «қалыпты» қаражат көздерін - өзіндік және тартылған – пайдаланғанда жағдайға сәйкес. Тұрақсыз қаржылық жағдай ахуал Ш > НК немесе НК < Ш теңсіздігімен сипатталған кезде құралады. Бұл жағдай кәсіпорын өз ТМШ жартысын жабу үшін белгілі деңгейде «қалыпты» болмаған қосымша жабу көздерін қатыстыруға мәжбүр болғанда құралады. Дағдарыстық (ауыспалы) қаржылық жағдай алдыңғы теңсіздікке қосымша кәсіпорында уақыты өткен кредиторлық қарызы, сонымен қатар уақытында өтелмеген кредиттер мен несиелердің болу жағдаймен сипатталады. Өтімділік көрсеткіштері кәсіпорынның өз қысқамерзімді міндеттерін орындау қабілеттігін бағалау үшін қолданылады. Олар кәсіпорынның төлем қабілеттігі туралы бұл сәтте ғана емес, төтенше жағдай кезінде де мәлімет алуға көмектеседі. жүктеу/скачать 0,71 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|