толығымен басуға (тоқтатуға) негізделген. Осыған байланысты белгілі ғалым, профессор
Я.Я. Никитинский оларды жіктеп 4 қағиданы бөліп алды:
биоз, анабиоз, ценоанабиоз және
абиоз. Бұлардың әрқайсысының бірнеше шешімі бар.
І. Биоз - өз кезегінде ол қосымша 2 түрге ажыратылады:
а) Эубиоз. Малдарды, құстарды және басқа да тірі ағзаларды асырау және тасымалдау.
ә) Гемиобиоз. Жемістер мен көкөністерді жас күйінде сақтау.
ІІ. Анабиоз. (қосымша 5 топқа бөлінген):
а) Термоанабиоз (психро-2-крио-анабиоз). Салқындатылып немесе тоңазыған күйінде
сақтау.
ә) Ксероанабиоз. Азық-түлікті жарым-жартылай немесе толығымен сусыздандырып
сақтау.
б) Осмоанабиоз. Азық-түліктегі осмостық қысымды көтеру.
в) Ацидоанабиоз. Өнімдегі қышқыл ортаны қышқылды енгізіп өзгерту.
г) Есірткіанабиоз. Ауыртпайтын заттарды қолдану.
ІІІ. Ценоанабиоз. (екі тобы бөлінген):
а) Ацидоценоанабиоз. Белгілі бір микроағзаларды дамыту нәтижесінде өнімдегі
қышқылдықты арттыру.
ә) Алкоголеценоанабиоз. Микроағзалар бөліп шығарған спиртпен консервілеу.
IV.Абиоз. (төрт тобы бар):
а) Жылумен залалсыздандыру. Жоғары температураға дейін қыздыру.
ә) Сәулемен залалсыздандыру. Әр түрлі сәулелерді қолдану.
б) Химиялық залалсыздандыру. Антисептикалық заттарды енгізу.
в) Механикалық залалсыздандыру. Сүзгіден өткізу.
Консервілеу – латынның conservase-сақтау деген сөзі. Көптеген елдерде (әсіресе роман
тілдерінде) бұл атау бір-ақ мәнді білдіреді «сақтау». Бізде оны жиі өте тар ұғымда, азық-
түлікті сақтау үшін одан герметикалық ыдыста консерв жасау тәсілін сипаттауға тән деп
түсінеді.
Достарыңызбен бөлісу: