Қазіргі қазақ тілінің лексикологиясы мен диалектологиясы Емтихан сұрақтары


Қазақ фразеологиясының зерттелуіне хронологиялық шолу жасаңыз, мысалдармен дәйектеңіз



бет57/60
Дата15.02.2023
өлшемі259,24 Kb.
#68253
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   60
74. Қазақ фразеологиясының зерттелуіне хронологиялық шолу жасаңыз, мысалдармен дәйектеңіз.

- ХХ ғасырдың ортасы мен 60 жылдар арасы

қазақ фразеологиясын теориялық жағынан зерттеудің алғашқы кезеңі.

 60 – 70 жылдар –

қазақ фразеологизмдерін классификациялау, жеке авторлар еңбектеріндегі фразеологизмдер жайы.

 ХХ ғасырдың соңғы он жылы

фразеологизмдерді, этнолингвистикалық, этномәдени тұрғыдан зерттеу және салыстырмалы фразеология.

40 жылдар-

қазақ тілінің фразеологизмдері әр қырынан зерттеліп, мақалалар көлемінен шығып, диссертциялық зерттеулер обьектісіне айналды. Қазақ фразеологиясын тілдік тұрғыдан зеттеуге алғашқа кезеңде ұлттық тіл білімін қалыптастырудағы аса көрнекті тілші ғалымдар дені түгел назар аударды.

 (1954 ж)

Н. Сауранбаев фразеологияға не жатады дегенге көңіл аударады. «Қазіргі қазақ тілі» оқулығына фразеология бөлімін енгізген Ғ. Мұсабаев та фразеологиялық ерекшеліктерге көп көңіл бөлген. К. Аханов мәтелдер мен шектеулі тіркестерді фразеологиялық тіркестер құрамында қарастырды

80 – жылдар алдыңғы кезеңдегі жұмыстардың заңды жалғасы болды

Қазақ фразеологизмдерін өзге тілдердегі тұрақты тіркестермен салыстыра зерттеу, аударма мәселесі жайында кандидаттық диссертациялар қорғалды.
Ж.Қонақбаева антоним фразеологизмдерді қазақ, орыс, ағылшын тілдерінде салыстыра зерттесе, Д.Алтайбаева фразеологизмдердің (калькалау жолымен, дәл баламасының берілуіне) қарады

75. Неологизмдер. Жаңа атаулардың қалыптасу, жасалу ерекшеліктерін концептуалдық кестеге түсіріңіз, мысалдармен сипаттама беріңіз.
Неологизмдер дегеніміз – тілде қоғамның және түсініктердің дамуына байланысты пайда болған жана сөздер жиынтығы. Осы неологизмдердіаудару технологиясы аударма тәжірибесінде өте маңызды мәселе болып табылады. Кейде белгілі бір сөздерді неологизмдер қатарына жатқызу уақыт талабына, қоғамның, ғылымның, техниканың және де әрине тілдің дамуына байланысты болады. Мысалы 100 жыл бұрын неологизмдер деп саналған самолет – ұшақ, летчик – ұшқыш сөздері және 50 жыл бұрын неологизм атанған телеведение – теледидар сөзі қазіргі таңда неологизмдер емес.
Сөздік қорға жаңадан енген сөздер неологизмдер деп аталады. Олардың тууына 2 түрлі себеп бар:


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   60




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет