Г. Александровтың кітабынан

ған. Сонымен бірге о л а қ ұ с т а л а р ғ а а й татын сыны да а з
емес.
Т а р и х и - а р х е о л о г и я л ы қ д еректерге, е жел г і 
заманның.
ес керткіштері не қ а р а ғ а н д а қ а з а қ т ы ң а рғ ы 
т е г і — түркі
тектес х а л ы қ т а р ер т е де н- ақ тас та н темір айырып, қа ру -
ж а р а қ ж а с а ғ а н , зер ге рл і к өнері ж а қ с ы д а м ы ғ а н . Бі лезі к,
сақина, жү зі к, ал қ а , ша ш б а у , өңі р жие к, с і рг е1, с ы р ғ а се- 
кілді әйел қ о л д ы б үй ы мд ар ; ер-тоқым, а й ыл - та р тп а, ж ү -
ген-кұйысқан, үзенгі -өмі лді рі к секілді ат- көлі к ә бз е л де р і н
алтын-күмі стейтін з ерг е рле р көп болған.
Т ем ірш і көмір-
шіге үйір; Ллтынды еріте б іл м е г е н ірітер, теріні и л е й біл-
м еген шірітер; Алтынды а л а б іл г е н б ө л е де б іл е д і
дейтін 
б ағзы з а м а н ғ ы м а қ а л д а р к а з а қ ж е р і нд е қ а н д а й м е т а л д а р
болғанын, оны х а л ы қ е рт е де н- а қ керегіне ж а р а т а білгенін. 
а ңғ ар т а ды .
Х а л ы қ көріп, біліп т ұ т ынғ ан затын ғ ан а м а қ а л - м ә т е л -
ге а й на л дыр ға н . Кәсіппен б ай л а н ыс т ы ай.тылатын азды- 
көпті ма қ а л- м ә т е лд ер де , кәсіптен гөрі кәсіпші — өнер иесі 
т ур а л ы көбі рек сөз б ол а ды ж ә не оның жетістігінен 
гөрі 
кемістігі жиі с ы на л ад ы. Соның өзі нен-ак елде өиеркәсіп- 
тің а л ғ а ш қ ы ү ш қ ы н ы — ұ с а қ к о л ө н ерд і ң қ а н ш а л ы қ т ы
мешеулігін, оған х а л ы қ т ы ң қ а н а ғ а т т а н б а ғ а н ы н
а н ғ а р а -
мыз. Адам өмір бойы өзінің ауыр т үрмысын жеңілдетуге,. 
м о л ш ы л ы қ к а же туг е т а л п ы н а ды . А ң шы л ык , ма лшылық, .
егіншілік с и яқ ты ү с т а л ы қ өнер де осы бір игі м а қ с а т қ а
б а ғ ышт а л ға н .
М а т е р и а л д ы қ игіліктің өмірдегі ма ңы з ы н д үрыс тү- 
сінген ш а р у а л а р
А с
— 
а д а м н ы ң а р қ а у ы ; А с тұрған ж ерде
аУРУ тұрмайды; Тас, тасты жібітетін ас
деп м а қ а л д а ғ а н г 
А с - ау қ а т қ а а р н а л ғ ан м а қ а л - м ә т е л д е р д ен ш а р у а т а м а ғ ы -
ның негізгі т үрлері
көрінеді. 
Н а н — тамақтың атасы
; 
Еттің соры
— 
қ у ы р д а қ , ұ н н ы ң соры
— 
б а у ы р с а қ ; Көже-
нің к е н е у і бар, қ ы м ы з д ы ң қ ы з у ы бар
дейтін 
мақалдар- 
ша руа д а с т а р х а н ы н ы ң бар мәзірін елестетеді.
Қ а з а қ ас ын ың қаді рл і сі — ет; Ма л етін ш а р у а а л д ы ­
мен он екі мүшеге (ж і лі кк е) бөледі. Әр ж і л і к т і ң а с ы л а -
тын л а й ы қ т ы кісісі бар. Мыс а л ы, бас пен ж а м б а с к а ри я -
ның, қа д і р л і қ о н а қ т ы ң с ы б ағ ас ы, т^с пен ж ү р е к (үлпер- 
шек) күйеу мен кызд ың, мойын қ о й шы н ың үлесі.
Ас - а у қ а т қ а б ай ла н ыс т ы дәстүрлі м а қ а л д а р д а кедей- 
лердің, ж а р л ы - ж а л ш ы н ы ң ауыр х а л - ж а ғ д а й л а р ы сезіле- 
ді. Ш а р у а л а р
Қанағат қ а р ы н тойғызады, қ анағат с ы зды қ
ж алғыз атын сойғы зады ; Тарта жесең тай қ а л а р , қо я же-

жүктеу/скачать 4,19 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: