Б. Ж. Рыскалиева тамақтану гигиенасы
жүктеу/скачать 1,26 Mb. Pdf көрінісі
|
| Вирустық гастроэнтерит
. Бірқатар вирустар (ротавирус, Норволк және басқа калицивирус, астровирустар, аденовирустар және парвовирустар) алиментарлы жолмен қабылданған кезде ауруды тудырады, оның жетекші симптомы гастроэнтерит болып табылады. Инфекция дозасы белгісіз, бірақ төмен болуы мүмкін. Ауру орташа ауырлықпен сипатталады және жүрек айну, құсу, диарея, іштің ауырсынуымен көрінеді. Сондай-ақ, бас ауруы және төмен қызба болуы мүмкін. Инфекция көзі - адам немесе моллюскалар (парво тәрізді вирустар). Вирустар ластанған ауыз сумен және тамақпен беріледі. Азық-түлікте, басқа да абиогендік қоршаған орта нысандарындағыдай, вирустар бактериялар сиякты көбеймейді. Ең жиі жұқтырылатын тағамға шикі ингредиенттерден жасалған крабдар, устрицалар және салаттар, сондай-ақ дайындалғаннан кейін екінші рет термиялық өңдеуден өтпеген басқа да өнімдер мен тағамдар жатады. Ауру жұқтырған тамақты түтынғаннан 24-48 сағаттан кейін пайда болады және әдетте 24-60 сағатқа созылады. 4-6 жастағы балалардың көпшілігінде парвовирустарды қоспағанда, гастроэнтерит тудыратын вирустарға антиденелер анықталады. Вирустық гастроэнтеритпен балалар (бірінші рет жұқтырған) және егде жастағы адамдар (иммунитеті әлсіреген) жиі ауырады. Гастроэнтерит тудырған вирустық агентті сәйкестендіру стандартты иммуноферменттік әдістермен жүргізіледі. 4.2 Тағамдық токсикоинфекциялар және және олардың профилактикасы Колиформалар тудыратын тағамдық токсикоинфекциялар. Колиформды бактериялар тобы - құрамында қышқыл мен газ түзетін лактозаны ашытатын барлық аэробты және факультативті анаэробты грам- теріс спора түзетін таяқшалар. Колиформалар тобына E. coli, Citrobacter, Enterobacter, Klebsiella және Seratia кіреді. Олар қоршаған ортаның барлық объектілерінде, соның ішінде адамның ішегінде тұрақты қалыпты сапрофиттік микрофлораға жатады. 100 Кейбір жағдайларда коли формалары патогендік қасиеттерге ие болуы мүмкін және денеде аз мөлшерде өткір ішек ауруларын тудыруы мүмкін. Сонымен қатар, тағамдық коли-токсикоинфекциялар, тағамда олардың жаппай жиналуы кезінде ішек таяқшасы тобының патогенді емес бактерияларынан болады. Мұндай жағдайлар тамақ объектілерінде қанағаттанғысыз санитариялық - эпидемиологиялық режимде немесе үй асханасында жалпы гигиеналық ережелер сақталмаған кезде ғана жасалуы мүмкін. 12-24 сағаттан кейін ішекке колиформалардың көп мөлшері түскен кезде гастроэнтерит белгілері пайда болады: жүрек айну, құсу, іштің ауыруы және диарея, оған субфебрилит жиі қосылады. Колиформалар негізінен улы өнімдердің пайда болуына байланысты ішек шырышты қабығына әсер етеді. Ауру қысқа уақыт ішінде (24-36 сағ) және денсаулыққа елеулі салдарсыз өтеді. Көбінесе колиформалар сүт өнімдері мен қайталама термиялық өңделмейтін тағамдарда жиналады (салаттар, ұлулар және т.б.). Тамақ өнімдері ластануындағы негізгі рөл тамақ объектілерінде жұмыс жасайтын адамдардың өндірістік және жеке гигиена ережелерін сақтамағандығына байланысты. жүктеу/скачать 1,26 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|