Бағдарламасы «бастау бизнес»
Қазақстанда таралған жылқы тұқымдары
жүктеу/скачать 11,69 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Көшім жылқысы
- Қазақы жылқы
Қазақстанда таралған жылқы тұқымдарыМұғалжар жылқысы – Қостанай облысы «Қостанай» және «Майкөл» жылқы за- уыттарында қазақы жылқы биелерін қалмақ, дон, орлов стрелецк және таза қанды салт мінетін айғырмен шағыстыру арқылы пайда болған. Мұғалжар жылқысы қазақтың жабы жылқысынан шыққан. Жабы жылқысының шыдамдылығы мұғалжар жылқысында қалған, етті тұқым. Авторлар айғырының салмағына 100-150 кг, биесіне 80-100 кг салмақ қоса білді. Сүттілігі де бар. Оның қасиеті сол. Жылқы үйірін зерттеу олардың етті тұқым екенін, массалық индексінің 142,6- 158,5 кг болатынын көрсетті. Мұғалжар жылқысы іштей алты тарамға және 55 тұқымдасқа жіктеліп, үшке бөлінеді: Ембі, Құланды, Сарыарқа (2009 жылдан бастап Қожамберді). Айғырлары 560 кг-ге дейін, биелері 520 кг-ге дейін тартады. Сойыс мал 55-60%-ға шығады, құлындар 80-90%, бие 2000 л. дейін сүт береді. Мұғалжар жылқысы Қазақстанның барлық облысында бар. Жылқының жаңа тұқымы суыққа төзімді, қыс бойы тебінге түседі, қолға тұратын сәті өте сирек, сон- дықтан көп шығынды қажет етпейді. Көшім жылқысыКөшім жылқысы Батыс Қазақстан, Ақтөбе облыстарының жылқы зауыттары мен басқа шаруашылықтарында өсіріледі. Батыс Қазақстан облысындағы Көшім өзенінің атына байланысты Көшім деп аталған. 1976 жылы сәуірде мақұлданды. Жамбыл облысындағы «Құлан» жылқы зауыты аймағында шоғырланған, жергілікті биелерді таза қанды орыс, Орлов жылқыларымен шағыстыру арқылы алынған қолтұқым. Үйірімен жүреді. Айғырларының салмағы – 540 кг, биелерінікі 492 кг. Биелері тәулігіне 14-19 литрге дейін сүт береді. Қазақы жылқыҚазақы жылқының негізі жабы, мыңдаған жылдар бұрын қазақстан жерінде пайда болған, болжам бойынша азиаттық жабайы жылқыдан шыққан, екі тұқымдық түрі тіршілік етеді; жабы және адай жылқысы. Басқа тұқымдардың араласуымен, моңғол, араб жылқысы, қарабайыр және ақалтеке, ал кейініректе ағылшын таза қанды, Орлов және Дон жылқыларының қаны қосылды. Қазақы жылқы – қысқа өте төзімді, 45 градус суықта далада жүре береді, жайылымы нашар жерге де төзімді, етті бағытта жыл он екі ай жайылымда өсіргенге тиімді тұқым. 320-360 кг салмақ тартады. Биелері күніне 8-9 литр сүт береді. Қазақы жылқылар мініске жарамды, етті келеді (тірілей салмағынан 50%-дан астам ет береді). жүктеу/скачать 11,69 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|