«бекітемін» Жаратылыстану Факультетінің деканы Апендина А. К. 2022 ж
жүктеу/скачать 245,49 Kb.
|
техн
- Бұл бет үшін навигация:
- Кесте 2. Дене салмағына, жасына және жынысына байланысты ересектердің негізгі алмасу кестесі
- Жұмыстың барысы.
- Бақылау сұрақтары
- 3 Зертханалық жұмыс Тағамдардың энергетикалық құндылығы. Адамның энергия шығындарын толықтыру процесін модельдеу Сабақтың мақсаты
- Сабақтың мазмұны
- Теориялық бөлім
| Жұмыстың мақсаты: жоғарыда келтірілген мәліметтер негізінде негізгі алмасудың (тәуліктік) жеке шамасын есептеңіз. Алынған деректерді 2-кестеде көрсетілгендермен салыстырыңыз.
Кесте 2. Дене салмағына, жасына және жынысына байланысты ересектердің негізгі алмасу кестесі
Жұмыстың барысы.Негізгі метаболизмді есептеу үшін ең көп қолданылатын формулалар-Харрис-Бенедикт, маффин-Джеор және Том Венуто формулалары. Формулалар әртүрлі есептеу алгоритмдерін қолданады, бірақ шамамен ұқсас нәтиже береді: плюс немесе минус 50-100 калория. Харрис-Бенедикт формуласы бұрыннан - жарты ғасырдан астам уақыт бұрын жасалған: 66.5 + (13.75 × салмағы кг) + (5.003 × биіктігі см) - (6.775 × жасы жыл) - ерлер үшін 655.1 + (9.563 × салмағы кг) + (1.85 × биіктігі см) - (4.676 × жас жылы) - әйелдер үшін Қазіргі адамның өмір салтының айтарлықтай өзгеруіне байланысты бұл формула біршама ескірген болып саналады, ол басқаларға қарағанда 5% дәл емес. Дәлірек айтсақ, 1990 жылы шығарылған маффин-Джеор формуласы: 10 × салмағы кг + 6.25 × биіктігі см-5 × жас жыл + 5-ерлер үшін 10 × салмағы кг + 6.25 × биіктігі см-5 × жас - 161-әйелдер үшін Спортшылар арасында бодибилдер және фитнес жаттықтырушысы том Венуто жасаған формула өте танымал: 66 + (кг - дағы 13,7 × салмақ) + (см - дегі 5 × бой) - (жылдағы 6,8 × жас) - ер адамдар үшін 665 + (кг - дағы 9,6 × салмақ) + (см - дегі 1,8 × биіктік) - (жылдағы 4,7 × жас) - әйелдер үшін Осы формуладан алынған нәтиже де Харрис-Бенедикт коэффициентіне көбейтуді қажет етеді. Бақылау сұрақтары 1. Ассимиляция жəне диссимиляция дегеніміз не? Олардың арасындағы байланысқа түсінік беріңіз. 2. Зат алмасу процесінің сатылары мен түрлерін атаңыз. Негізгі зат ал- масу процесіне қандай факторлар əсер етеді ? 3. Зат алмасу процесін қандай əдістермен зерттейді? 4. Организмде азотты заттардың алмасуы жəне оның реттелуі қалай жүреді? Белок минимумы дегеніміз не? 5. Көмірсулар алмасуы жəне оның реттелуі. 6. Күйіс малындағы азотты заттар мен көмірсулар алмасуының ерек-шеліктері. 7. Липидтер алмасуы жəне оның реттелуі. Өкпенің липидтер алмасуындағы маңызы. 8. Организмдегі түрлі органикалық заттар алмасуындағы арабайланыс. 9. Организмде энергияның түрленуі. Энергия балансы дегеніміз не? 10. Тікелей жəне жанама калориметрия əдістері. Қоректік заттардың қуаттық құндылығы. 11. Организмнің энергия шығынын газ алмасу процесі негізінде есептеп шығару үшін қандай көрсеткіштер керек? 12. Дене температурасы. Организмде жылу өндіру жəне оны сыртқа шығару процестері қалай жүреді? 13. Азықтың өзіндік динамикалық əсері дегеніміз не? Изодинамия заңдылығын қалай түсінесіз? №3 Зертханалық жұмыс Тағамдардың энергетикалық құндылығы. Адамның энергия шығындарын толықтыру процесін модельдеу Сабақтың мақсаты: тамақтану рационының энергетикалық құндылығын және негізгі тағамдық заттардың физиологиялық қажеттіліктерін негіздеу үшін қажетті ағзаның энергетикалық шығындарын анықтай білу және тамақтану мәртебесін бағалау. Сабақтың мазмұны Адамның энергия шығындарының түрлерімен және оларды анықтау әдістерімен танысу. Энергетикалық құндылық дегеніміз не ? Тағамдардың энергетикалық құндылығын анықтау Теориялық бөлім Дұрыс тамақтану адамның күнделікті энергия шығыны диетаның энергетикалық құндылығына сәйкес келуі керек деп болжайды. Осы шығынды анықтай отырып, олар тамақтанудың қажетті энергетикалық құндылығын, яғни диетаның калориясын анықтайды. Азық-түлік заттарын түрлендіру процесінде организмде түзіжасін тағамның энергиясы мен энергетикалық құндылығы жылу энергиясының бірліктерімен өлшенеді - килокалория (ккал) немесе килоджоуль (кДж), 1 ккал = 4,184 кДж. 1 г тағамдық зат жанған кезде денеде бөлінетін энергия мөлшері энергия коэффициенті (эквивалент) деп аталады. Қазіргі уақытта энергетикалық құндылықты есептеудің келесі коэффициенттері қабылданды.(Кесте 3) жүктеу/скачать 245,49 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||