«бекітемін» Жаратылыстану Факультетінің деканы Апендина А. К. 2022 ж
Кесте 3 Энергетикалық құндылық , ккал/г
жүктеу/скачать 245,49 Kb.
|
техн
| Кесте 3
Энергетикалық құндылық , ккал/г
Адамның энергетикалық шығындары реттелмейтін және реттелетін болып бөлінеді. Реттелмейтін энергия шығындарына негізгі алмасу және тағамның спецификалық-динамикалық әрекеті (тағамдық термогенез) жатады. Негізгі алмасу-бұл ішкі ағзалардың, жүйелер мен тіндердің жұмысын қамтамасыз ететін процестерге, тотығу-тотықсыздану реакцияларына және дене температурасын тұрақты ұстап тұруға жұмсалатын энергия. Ерлер үшін негізгі алмасу энергиясы орта есеппен 1700 ккал, әйелдер үшін - тәулігіне 1400 ккал құрайды. Тағамдық заттардың спецификалық-динамикалық әсері (СДД) (термогендік әсер) - тағамдық заттардың ас қорыту және түрлену процестеріне жұмсалатын энергия. Аралас тамақтану кезінде тамақтануға энергия шығыны негізгі метаболизмнің тәулігіне орта есеппен 10-15% - ға артуымен бірге жүреді.(Кесте 4) Реттелетін энергия шығындары шығынды қамтиды энергия еңбек, күнделікті өмір, спортпен шұғылдану кезінде және т.б. бұл энергия шығыны физикалық және психикалық белсенділікпен бірге жүреді. Физикалық жұмыс күнделікті энергия шығынын анықтайтын компонент болып табылады. Бұлшықет белсенділігі неғұрлым қарқынды болса, энергия шығыны соғұрлым көп болады. Ақыл-ой еңбегі энергияны аз жұмсаумен сипатталады. Ондағы негізгі алмасудың мәні тек 2-16% - ға артады, ал физикалық жүктеме кезінде негізгі алмасудың мәні бірнеше есе артуы мүмкін. Қолданыстағы тамақтану нормаларындағы еңбек қызметінің сипатына қарай барлық ересек еңбекке қабіжасті халық ерлер үшін 5 топқа және әйелдер үшін 4 топқа бөлінеді. Бұл ретте әр топ белгілі бір мамандықтағы адамдарды біріктіреді. Барабар мөлшерін анықтайтын объективті физиологиялық критерий ретінде энергия ДДҰ (Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы) ұсыныстарына сәйкес нақты топтар үшін болып табылады физикалық белсенділік коэффициенті (CFA). Адамның энергияға деген қажеттілігі күнделікті энергия шығындарының мөлшерімен анықталады. Энергия шығындары тікелей, жанама (респираторлық) және алиментарлы энергометрия әдістерімен, сондай-ақ хронометраждық-кестелік әдіспен белгіленеді.(Кесте 4) жүктеу/скачать 245,49 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|