Электростатикалық әсерлер. Зарядталған макромолекула төмен молекулалық реагентпен әрекеттескендегі реакция жылдам- дығының өзгеруі электростатикалық әсерге байланысты. Мәселен, катализатор ретінде поли-4-винилпиридин қолданылған 3-нитро-4- ацетоксибензолсульфаттың гидролизін қарастырайық:
SO 3-
NO2
+ ~CH 2 - CH - CH 2 - CH ~
~CH 2 - CH - CH 2 - CH ~
N+
O
C O CH 3
N N+
H
O
-O C O
H
CH3
NO 2
SO -
3
H2O
~CH2 - CH - CH2 - CH ~
+ CH3COOH + HO
NO 2
SO3-
N N+
H
Бұл реакцияда катализатор қызметін ионданбаған пиридин ядросы атқарады.
Жоғарыда қарастырылған әсерлер жеке түрде кездеспейді. Әдетте макромолекулалық реакцияларда бірнеше әсерлер қабаттасып жүреді.
Полимерлену дәрежесі өзгермейтін реакциялар
Полимерлерге ұқсас түрлендіру
Макромолекуланың функционал топтарының немесе негізгі тізбектегі атомдардың төмен молекулалық қосылыстармен реак- циясын полимерге ұқсас түрлендіру деп атайды. Реакция кезінде макромолекулалардағы химиялық байланыстар үзілмейді және оның қаңқасының құрылымы өзгермейді. Полимерге ұқсас түрлендіру негізінен екі бағытта жүреді.
Достарыңызбен бөлісу: |