Білім және ғылым
жүктеу/скачать 2,97 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Полимерлік жүйелердің тұтқырлығы.
| 5.25-сурет. Ығысу деформациясының сызбанұсқасы (а) және аққан полимер көлеміне әсер ететін күштер (б)
5.26-сурет. Тұтқыраққыш полимердің уақытқа байланысты деформациясының өзгеруі. а-тұрақты кернеу ығысуы төмен; б-тұрақты кернеу ығысуы жоғары Егер жүктеме болмаса және тұрақты температурада флуктуация торларының түйіндерінің тығыздығы тұрақты, ал ағуға қажетті жүктеме берілгенде, ол деформацияны тежеп тұрған түйіндердің бір бөлігін ыдыратады. Бұл ағу кедергісін күрт төмендетіп, релаксация- лық құрылымға әкеледі. Осыдан жүйеде тұрақталған ағу болады. 5.26-суретте жалпы деформацияның төмен және жоғары тұрақты ығысу кернеуінде өрбуі көрсетілген. Көрсетілген тәуелділіктегі бірінші бөлігі (ОА кесінді) шартты-серпімді деформацияға сәйкес келеді. Қисықтың екінші бөлігі, бірінші вертикаль үзік-үзік сызығына дейін, шекті жоғары эластикалық деформацияға жетуін көрсетеді. Жүктеменің мөлшері аз болғанда, шамалы құрылымдық өзгеру байқалады және тұрақталған ағу басталады (5.26-сурет, а). Ал аз жүктемені түгелдей кез келген мезгілде алса, онда жоғары эластикалық деформация релаксациясына әкеледі және қайтымсыз деформация қалыптасады. Жоғары ығысу кернеуі әсер еткенде, жоғары эластикалық деформацияның өрбуі 3 нүктеге дейін тежеледі және бір мезгілде молекулааралық байланыстар ыдырай бастайды. 5.26-суреттегі 3-4 аралығында бұл байланыстың ыдырауы жылдамдайды. Флуктуа- циялық тор түгелдей ыдырап болғанда, тұрақталған ағу басталады (5.26-суретте 4-нүктеден кейінгі аралық). 3-4 өту аралығының ұзындығы жүктеменің шамасына байланысты, егер ол шама үлкен болса, аралық нүктеге айналуы мүмкін. Полимерлік жүйелердің тұтқырлығы. Идеал сұйықтардың ағу үдерісі Ньютон заңымен анықталады:
d пропорционалдық коэффициент, тұтқырлық деп аталады. Тұтқырлық η0 осы температурада константа және жүйенің ығысуға немесе ішкі үйкеліске кедергісін білдіреді. Бұл теңдеу ығысу кернеуі мен ығысу жылдамдығының арасында тура пропорционалдық бар екенін көрсетеді (5.27-сурет). Алынған қисықтар ағу қисықтары деп аталады. Кейбір полимерде кернеудің ығысу жылдамдығына тәуелділігі қисық сызықты болып келеді. (5.27- сурет. 3-қисық). жүктеу/скачать 2,97 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|